Dzień dobry! / Guten Tag!
Dzisiejszy wpis wiąże się z pandemią koronawirusa, która przyniosła dla wszystkich z nas szereg ograniczeń i utrudnień, chociażby dotyczących obowiązku zachowania dystansu społecznego i zasłaniania ust i nosa w miejscach publicznych, zmian organizacji pracy, utrudnień w zakresie podróżowania czy funkcjonowania określonych instytucji. Wszystko po to, by zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa w społeczeństwie. Z myślą o tym przygotowałem dzisiejszy wpis na temat koronawirusa.
Poniżej znajdziecie polsko-niemieckie słownictwo, które podzieliłem na trzy grupy: rzeczowniki, przymiotniki i czasowniki. Listy ze słownictwem są dość długie, ale bardzo przydatne. Listy będą stopniowo powiększane o nowe słownictwo. Staraj się wymawiać każde słowa na głos podczas nauki. To sprawi, że każde z nich łatwiej zapamiętasz.
Oddzielną, ostatnią pozycję stanowią przykłady zdań polskich z tłumaczeniem na język niemiecki, które mogą przydać się podczas komunikacji w języku niemieckim lub skłonić do refleksji nad pandemią. Wszystkim Czytelnikom życzę dużo zdrowia.
W związku z rozwojem pandemii listy ze słownictwem podlegają aktualizacji.
Zgodnie z informacją przedstawioną w 2021 r. na stronie https://www.gov.pl/web/mobywatel/unijny-certyfikat-covid „Unijny Certyfikat COVID i paszport covidowy – to ten sam dokument. Pierwsza nazwa to oficjalna nazwa dokumentu, druga – to nazwa potoczna. Inne stosowane nazwy to np. zielony paszport, paszport szczepienny, zielony certyfikat, cyfrowy certyfikat, unijne cyfrowe zaświadczenie COVID-19.”
Rzeczowniki
ból – der Schmerz
ból gardła – die Halsschmerzen
ból mięśni – die Muskelschmerzen
choroba – die Krankheit
choroba płuc – die Lungenkrankheit
choroby współistniejące – die Vorerkrankungen
dawka przypominająca – die Auffrischungsimpfung, die Booster-Dosis
dezynfekcja – die Desinfektion
dolegliwości – die Beschwerden
dotknięty obszar – das betroffene Gebiet
epidemia – die Epidemie
gorączka – das Fieber
groźba zarażenia – die Ansteckungsgefahr
grypa – die Grippe
infekcja – die Infektion
infekcja rany – die Wundinfektion
infekcja przenoszona drogą kropelkową – die Tröpfcheninfektion
izolacja – die Isolation
kaszel – der Husten
katar – der Schnupfen
klinika – die Klinik
kod QR – der QR-Code
kombinezon ochronny – die Schutzkleidung
kontrola graniczna – die Grenzkontrolle
koronawirus – das/der Coronavirus, das Corona
kryzys związany z pandemią koronawirusa – die Coronakrise
kwarantanna domowa – die häusliche Quarantäne
lekarz – der Arzt
łagodzenie obostrzeń dotyczących koronawirusa – die Lockerung der Corona-Regeln
maska ochronna – der Mundschutz, die Atemschutzmaske, die Mundschutzmaske, der Mund-Nasen-Schutz
mutacja koronawirusa – die Coronavirus-Mutation
mydło – die Seife
objawy – die Symptome
obrona cywilna – der Zivilschutz
obszar ryzyka – das Risikogebiet
odległość/odstęp – der Abstand
ofiara śmiertelna – das Todesopfer
ognisko infekcyjne – der Infektionsherd
ograniczenia – die Einschränkungen
ograniczenia w swobodzie przemieszczania się – die Einschränkungen der Bewegungsfreiheit
osoba, która zachorowała (kobieta) – die Erkrankte
osoba, która zachorowała (mężczyzna) – der Erkrankte
pacjent – der Patient / die Patientin
pandemia – die Pandemie
pandemia koronawirusa – die Coronavirus-Pandemie
paszport szczepionkowy (pot.) – der Impfpass (ugs.)
pierwszy przypadek – der erste Fall
płuca – die Lunge (Organ)
pogotowie ratunkowe – medizinischer Notdienst
poziom ostrzegawczy – die Warnstufe
praca zdalna – die Telearbeit, die Fernarbeit
przeziębienie – die Erkältung
przypadek (zachorowania) – der Fall
przypadek koronawirusa – der Coronafall
przypadek podejrzany – der Verdachtsfall
przypadek śmiertelny – der Todesfall
respirator – das Beatmungsgerät, die Beatmungsmaschine, der Respirator
rękawiczki – die Handschuhe
rękawiczki jednorazowe – die Einweghandschuhe
rozprzestrzenianie się drogą kropelkową – die Ausbreitung (die Verbreitung) durch Atemwege
sanatorium – das Sanatorium
specjalne zezwolenie – die Sondergenehmigung
Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna – Sanitär- und Epidemiologische Station
strefa zamknięta – die Sperrzone
symptomy – die Symptome
sytuacja kryzysowa – die Krisensituation
szczep koronawirusa – der Coronavirus-Stamm
szczepienie – die Impfung
szpital – das Krankenhaus
środki dezynfekujące – die Desinfektionsmittel
środki wirusobójcze – Viruzide
Światowa Organizacja Zdrowia – die Weltgesundheitsorganisation
umieralność – die Sterberate
unijny certyfikat COVID (nazwa oficjalna), unijne cyfrowe zaświadczenie COVID – das digitale COVID-Zertifikat der EU (offiziell)
urządzenia do sterylizacji – Sterilisationsgeräte
utrata węchu i smaku – der Geruchs- und Geschmacksverlust
uzdrowisko – der Kurort
wariant koronawirusa – die Coronavirus-Variante
wirus – das/der Virus, die Viren (l.mn.)
wjazd – die Einreise
wybuch epidemii – der Ausbruch einer Epidemie
wyjazd – die Ausreise
wylęgarnia – die Brutstätte
zakaz kontaktu – das Kontaktverbot
zakaz wychodzenie – die Ausgangssperre
zakaz zgromadzeń – das Versammlungsverbot
zakupy na zapas („chomikowanie“) – der Hamsterkauf
zakupy na zapas – die Hamsterkäufe
zapalenie płuc – die Lungenentzündung
zapasy – Vorräte
zapobieganie – die Vorbeugung
zaraza – die Seuche
zarazek – der Erreger/der Keim
zarażenie – die Ansteckung
zasady, reguły – die Regeln
zaświadczenie o szczepieniu – das Impf-Zertifikat, die Impfbescheinigung, der Impfnachweis
zdrowie – die Gesundheit
ze strachu – aus Furcht
żel do dezynfekcji – Gel zur Desinfektion
Przymiotniki
asymptomatyczny (bezobjawowy) – asymptomatisch
bardzo zaraźliwy – hochinfektiös
bez kontaktu z drugą osobą – kontaktlos
bez koronawirusa – coronafrei (spiegel.de, 22.04.2020)
chory – krank
chętny do zaszczepienia się – impfwillig
ciężki – schwer
drastyczny – drastisch
epidemiologiczny – epidemisch
grypopodobny – grippeähnlich
nękany koronawirusem – coronageplagt (Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung, 15.03.2020)
odizolowany – isoliert
odwołany – abgesagt
potwierdzony (przypadek) – bestätigt
pusty – leer
samotny – einsam
słaby – schwach
uwarunkowany koronawirusem – coronabedingt (suedkurier.de, 11.04.2020)
wirusobójczy – viruzid, Viren abtötend
wzbudzający niepokój/obawy – besorgniserregend
zachowujący ograniczony kontakt – kontaktbeschränkt
zainfekowany – infiziert
z pozytywnym (dodatnim) wynikiem testu na koronawirusa – coronapositiv, positiv auf das Coronavirus
Czasowniki
być pod kontrolą – unter Kontrolle sein
chronić zdrowie – die Gesundheit schützen
dezynfekować ręce – Hände desinfizieren
dojść do zdrowia – wieder gesund werden
hospitalizować – hospitalisieren
izolować – isolieren
kaszleć – husten
kichać – niesen
leczyć kogoś – behandeln
leczyć się w sanatorium – sich in einem Sanatorium (aus)kurieren
mutować – mutieren
myć ręce – Hände waschen
nie dotykać twarzy – nicht ins Gesicht fassen
nie ściskać rąk na powitanie – keine Hände schütteln
odbywać, przechodzić kwarantannę – unter Quarantäne stehen
oddychać – atmen
ograniczyć ruch turystyczny – den Reiseverkehr einschränken
opuszczać miasto – die Stadt verlassen
ostrzegać – warnen
naruszać przepisy w zakresie higieny – gegen Hygiene-Auflagen verstoßen
paraliżować (gospodarkę) – lahm legen
paść ofiarą – zum Opfer fallen
pobrać próbkę śliny – eine Speichelprobe entnehmen
pobrać wymaz z nosa – einen Abstrich aus der Nase entnehmen
powstrzymać – stoppen
pozwalać – gestatten
pracować w domu – zu Hause arbeiten
przedstawić negatywny wynik testu – ein negatives Testergebnis vorlegen
przenosić ze zwierząt na ludzi – von Tieren auf den Menschen übertragen
przeprowadzać testy – Tests durchführen
przesuwać coś (w czasie) – verschieben
przywlec – einschleppen
przywrócić kontrole graniczne – die Grenzkontrolle wieder einführen
robić zakupy na zapas – hamstern
robić zapasy czegoś – Vorräte von etw anlegen
rozprzestrzeniać – sich auf etw Akk/Dat ausbreiten
rozszerzać kontrole graniczne – die Grenzkontrollen ausdehnen
stać w kolejce przed apteką – vor der Apotheke Schlange stehen
stwierdzić przypadki infekcji – Infektionsfälle feststellen
stwierdzać naruszenia przepisów – Verstöße gegen Vorschriften feststellen
umrzeć na nowego wirusa – an dem neuartigen Virus streben
unikać dużych imprez – Großveranstaltungen meiden
unikać skupisk ludzi – Menschenversammlungen vermeiden
używać środków dezynfekujących – Desinfektionsmittel verwenden
wpaść w panikę – in Panik verfallen/geraten
wstrzymywać loty – Flüge aussetzen
wytrzeć smarki z nosa – Rotz von der Nase wischen
wzmacniać odporność – Abwehrkräfte stärken
zahamować (np. chorobę) – eindämmen z.B. die Krankheit
zamykać granice – Grenzen schließen
zaostrzać środki – Maßnahmen verschärfen
zapobiegać pandemii – Pandemie verhindern
zarażać kogoś – jdn mit etwas anstecken/infizieren
zarazić się koronawirusem – sich mit Coronavirus infizieren/anstecken
zaszczepić się – sich impfen lassen
zbadać kogoś na obecność zarazka – jdn auf einen Erreger testen
zdrowieć / wracać do zdrowia – gesund werden
Przykłady zdań do analizy:
Aplikacja ostrzegająca przed koronawirusem jest dostępna dla użytkowników w Niemczech. | Die Corona-Warn-App ist für Nutzer in Deutschland verfügbar. |
Die App speichert die Impfbescheinigung auf dem Smartphone. | Aplikacja zapisuje zaświadczenie o szczepieniu na smartfonie. |
Chroń się przed zarażeniem! | Schütz dich vor einer Ansteckung! |
Co może uchronić mnie przed zarażeniem? | Was kann mich vor einer Ansteckung schützen? |
Czy mam prawo do pracy z domu, jeżeli muszę opiekować się moim dzieckiem? | Habe ich einen Anspruch darauf von zu Hause zu arbeiten, wenn ich mein Kind betreuen muss? |
Gdzie mogę kupić rękawiczki i maseczki? | Wo kann ich Handschuhe und Mundschutzmasken kaufen? |
Istnieje obowiązek kwarantanny przy powrocie z zagranicy. | Es gibt eine Quarantänepflicht bei Rückkehr aus dem Ausland. |
Jak można zarazić się koronawirusem? | Wie kann man sich mit Coronavirus anstecken? |
Jaka jest różnica między koronawirusem a grypą? | Was ist der Unterschied zwischen Coronavirus und Grippe? |
Jakie są dolegliwości przy koronawirusie? | Welche Beschwerden hat man bei Coronavirus? |
Jakie symptomy wywołuje koronawirus? | Welche Symptome löst das Coronavirus aus? |
Jak zapobiec zakażeniu koronawirusem? | Wie kann man einer Coronavirus-Infektion vorbeugen? |
Jedna z firm zamierza wprowadzić na rynek szczepionkę przeciw koronawirusowi w formie tabletki. | Eine Firma will einen Corona-Impfstoff in Form einer Pille auf den Markt bringen. |
Jednym z symptomów koronawirusa jest utrata węchu i smaku. | Der Geruchs- und Geschmacksverlust ist eines der Coronavirus-Symptome. |
Kwarantanna trwa 14 dni. | Die Quarantäne dauert 14 Tage. |
Maseczkę należy nosić w miejscach publicznych, w których przebywa dużo ludzi. | Die Maske soll man an öffentlichen Orten tragen, an denen sich viele Menschen aufhalten. |
Maseczki rzeczywiście chronią przed koronawirusem. | Die Masken schützen wirklich vor Coronavirus. |
Minimalny odstęp w miejscu publicznym wynosi 1,5 m. | Der Mindestabstand im öffentlichen Raum beträgt 1,5 Meter. |
Mój mąż zaraził mnie i wyjechał. | Mein Ehemann hat mich angesteckt und er ist abgereist. |
Mój sąsiad zaraził mnie koronawirusem. | Mein Nachbar hat mich mit Coronavirus angesteckt. |
Musi pan/pani uważać, aby się nie zarazić. | Sie müssen aufpassen, dass Sie sich nicht anstecken. |
Mycie rak chroni przed zarażeniem się. | Händewaschen schützt vor Ansteckung. |
Na co należy zwracać uwagę w czasach koronawirusa? | Was man in Coronazeiten beachten muss? |
Nie chcę cię narażać na zakażenie. | Ich will dich der Ansteckung nicht aussetzen. |
Niektóre osoby albo nie mają, albo mają tylko lekkie dolegliwości / symptomy. | Manche Personen haben keine oder nur ganz leichte Beschwerden / Symptome. |
Od 16 kwietnia 2020 w Polsce obowiązuje nakaz noszenia maseczek. | Seit dem 16. April 2020 gilt in Polen Maskenpflicht. |
Od kiedy obowiązuje w Polsce nakaz noszenia maseczek? | Seit wann gilt in Polen Maskenpflicht? |
Osoby z podejrzeniem zakażenia powinny poddać się kwarantannie przez 10 dni. | Les personnes soupçonnées d’être infectées doivent se placer en quarantaine pendant 10 jours. |
Osoby z pozytywnym wynikiem testu na koronawirusa powinny poddać się izolacji. | Les personnes testées positives au coronavirus doivent se placer en isolement. |
Otrzymałem zaświadczenie o szczepieniu. | Ich habe eine Impfbescheinigung erhalten. |
Paczki dostarczane są bez bezpośredniego kontaktu (z drugą osobą). | Pakete werden kontaktlos geliefert. |
Polskie szpitale potrzebują respiratorów, kombinezonów ochronnych i urządzeń do sterylizacji. | Polnische Krankenhäuser brauchen Beatmungsgeräte, Schutzkleidungen und Sterilisationsgeräte. |
Pracodawcy muszą przewidzieć dodatkowe środki bezpieczeństwa dla swoich pracowników. | Die Arbeitgeber müssen zusätzliche Sicherheitsmaßnahmen für ihre Arbeitnehmer vorsehen. |
Prof. dr Christan Drosten jest dyrektorem Instytutu Wirusologii w szpitalu uniwersyteckim Charité w Berlinie i doradcą rządowym. | Prof. Dr. Christan Drosten ist Leiter des Instituts für Virologie an der Charité – Universitätsmedizin Berlin und Regierungsberater. |
Proszę nałożyć rękawiczki. | Ziehen Sie bitte die Handschuhe an. |
Proszę ograniczać spożycie alkoholu! | Begrenzen Sie Ihren Alkoholkonsum! |
Proszę regularnie dezynfekować ręce! | Desinfizieren Sie regelmäßig Ihre Hände! |
Proszę trzymać większy odstęp ode mnie! | Bitte halten Sie mehr Abstand zu mir! |
Proszę wzmacniać układ odpornościowy własnego organizmu poprzez odpowiednią ilość ruchu i sportu, zdrowe odżywianie się i właściwy sen. | Stärken Sie Ihre körpereigenen Abwehrkräfte durch ausreichend Bewegung und Sport, gesunde Ernährung und genügend Schlaf. |
Proszę zachować 1,5 m odstępu od innych osób. | Halten Sie einen Abstand von 1,5 Meter zu anderen Personen. |
Proszę zachować odstęp od innych osób. | Halten Sie Abstand / Distanz zu anderen Menschen! |
Przy koronawirusie są dolegliwości, które również mogą występować przy grypie | Bei Coronavirus gibt es Beschwerden, die auch bei einer Grippe auftreten können. |
Przyczepił się do mnie katar. | Der Schnupfen hat mich im Griff. |
Ręce trzeba myć dokładnie! | Hände muss man gründlich waschen! |
Świat walczy z pandemią COVID-19. | Die Welt kämpft gegen die Covid-19-Pandemie. |
Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID jest elektronicznym dowodem na to, że dana osoba: albo została zaszczepiona przeciwko COVID-19, albo uzyskała negatywny wynik testu, albo przeszła COVID-19. | Das digitale COVID-Zertifikat der EU ist ein digitaler Nachweis dafür, dass man entweder gegen COVID-19 geimpft wurde, negativ auf Corona getestet wurde oder von Corona genesen ist. |
Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID jest ważne we wszystkich krajach członkowskich UE. | Das digitale COVID-Zertifikat der EU ist in allen EU-Mitgliedstaaten anerkannt. |
Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID ułatwi bezpieczne przemieszczanie się osób w obrębie UE podczas pandemii COVID-19. | Das digitale COVID-Zertifikat der EU ermöglicht ein sicheres Reisen innerhalb der EU während der Corona-Pandemie. |
Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID zawiera kod QR z podpisem cyfrowym chroniącym je przed fałszerstwem. | Das digitale COVID-Zertifikat der EU enthält einen QR-Code mit elektronischer Signatur zum Schutz vor Fälschung. |
Usta i nos muszą być zakryte w sklepach, komunikacji publicznej, kościołach, instytucjach publicznych, kinach, teatrach, salach koncertowych i domach kultury itd. | Mund und Nase müssen in Geschäften, dem öffentlichen Nahverkehr, Kirchen, öffentlichen Einrichtungen, Kinos, Theatern, Konzert- und Kulturhäusern, usw. bedeckt sein. |
Większość młodych ludzi jest chętna do zaszczepienia się. | Die meisten jungen Menschen sind impfwillig. |
W maju i czerwcu 2020 r. Ameryka Łacińska stała się nowym epicentrum koronawirusa; szczególnie dotknięte są nim Brazylia, Peru, Meksyk, Kolumbia i Chile. | Im Mai und Juni 2020 entwickelte sich Lateinamerika zum neuen Zentrum der Coronavirus-Pandemie; besonders davon betroffen sind Brasilien, Peru, Mexiko, Kolumbien und Chile. |
W moim otoczeniu są zainfekowane osoby, które nie mają żadnych objawów. | Im meinem Umfeld gibt es infizierte Personen, die keine Symptome haben. |
Ważne jest, aby zachować odstęp. | Es ist wichtig Abstand zu halten. |
W jaki sposób koronawirus atakuje nasz cały organizm? | Wie das Coronavirus unseren ganzen Körper angreift? |
Wskaźnik zakażenia koronawirusem. | Infektionsrate bei Coronavirus. |
Wykroczenia zagrożone są grzywną w wys. od 5.000 do 30.000 zł. | Verstöße werden mit Geldbußen von 5000 bis 30.000 PLN geahndet. |
Ich wünsche Dir alles Gute!