Ten wpis ma na celu wyjaśnienie zasad stosowania zaimków pytajnych „wie viel” i „wie viele” w języku niemieckim.
Zaimki „wie viel” i „wie viele” różnią się tylko jedną literą, a ich użycie uzależnione jest od tego, o co pytamy. Oba znaczą to samo, czyli „dużo”, jednak ich użycie zależy od tego, do jakich rzeczowników chcemy ich użyć.
I. Zaimka pytajnego „wie viel” używa się w odniesieniu do rzeczowników niepoliczalnych, abstrakcyjnych lub gdy pytamy o ilość. Rzeczowniki niepoliczalne opisują zjawiska i pojęcia, których nie możemy policzyć. Mogą to być nazwy pojęć abstrakcyjnych, uczuć, cech lub przedmioty fizyczne, zbyt małe czy też bezkształtne, żeby je policzyć. Do tej grupy zalicza się wszelkiego rodzaju substancje, płyny, gazy i materiały. Rzeczowniki te występują w liczbie pojedynczej.
Ponadto należy zauważyć, że zaimek pytajny „wie viel” jest zawsze nieodmienny, czyli nawet, gdy wystąpi przed nim przyimek, który łączy się na przykład z celownikiem lub biernikiem, zaimek ten nie podlega odmianie. Przykłady zdań:
| Du hast ja keine Ahnung, wie viel Arbeit ich noch habe. | Nie masz pojęcia, ile przede mną jeszcze pracy. |
| Um wie viel Uhr kommt sie? | O której godzinie przyjdzie? |
| Um wie viel Uhr machen die Geschäfte zu? | O której godzinie zamykają sklepy? |
| Wie viel Alkohol und Tabak darf man zollfrei einführen? | Ile alkoholu i tytoniu można wwieść bez cła? |
| Wie viel Energie verbraucht ein Wohnhaus durchschnittlich? | Ile energii zużywa średnio jeden dom mieszkalny? |
| Wie viel Geld brauchst du? | Ile potrzebujesz pieniędzy? |
| Wie viel Geld ist dir geblieben? | Ile zostało ci pieniędzy? |
| Wie viel Kohle / Holz / Heizöl / Gas verbrennt dieser Ofen im Winter? | Ile węgla / drewna / oleju opałowego / gazu spali ten piec w zimę? |
| Wie viel Liebe braucht ein Kind? | Ile miłości potrzebuje dziecko? |
| Wie viel Luft muss in Autoreifen sein? | Ile powietrza musi być w oponie samochodowej? |
| Wie viel Obst und Gemüse sollten wir täglich essen? | Ile owoców i warzyw powinniśmy spożywać codziennie? |
| Wie viel Strom verbrauchen deutsche Haushalte durchschnittlich? | Ile prądu zużywają średnio niemieckie gospodarstwa domowe? |
| Wie viel Wohnplatz braucht eine vierköpfige Familie? | Ile miejsca potrzebuje czteroosobowa rodzina? |
| Wie viel Zeit verbringst du täglich vor dem Computer? | Ile czasu spędzasz codziennie przy komputerze? |
II. Zaimka pytajnego „wie viele” używa się w odniesieniu do rzeczowników policzalnych, gdy pytamy o konkretną liczbę. Rzeczowniki policzalne występują w liczbie mnogiej i opisują elementy, osoby, rzeczy, które możemy policzyć.
Należy pamiętać, iż „wie viele” może łączyć się z przyimkami i odmienia się wówczas przez przypadki jak rodzajnik określony w liczbie mnogiej:
| Nominativ (mianownik) | wie viele? |
| Genitiv (dopełniacz) | wie vieler? |
| Dativ (celownik) | wie vielen? |
| Akkusativ (biernik) | wie viele? |
Przykłady zdań:
| Ab wie vielen Jahren kann man wählen? | Od którego roku życia można głosować? |
| Aufsätze wie vieler Schüler korrigiert der Lehrer? | Wypracowania ilu uczniów sprawdza nauczyciel? |
| Bestimmt haben Sie schon viele Male Wände und Decken gestrichen. | Z pewnością malował pan już wiele razy ściany i sufit. |
| Mit wie vielen Jahren kann man in Deutschland einen Führerschein machen? | W wieku ilu lat można w Niemczech zrobić prawo jazdy? |
| Seit wie vielen Jahren lebst du in Hamburg? | Od ilu lat mieszkasz w Hamburgu? |
| Wie viele andere, habe ich damals alles auf eine Karte gesetzt. | Jak wielu innych, postawiłem wtedy wszystko na jedną kartę. |
| Wie viele Atomkraftwerke sind noch in Deutschland in Betrieb? – Derzeit sind noch drei Atomkraftwerke in Betrieb: Emsland in Niedersachsen, Isar 2 in Bayern und Neckarwestheim 2 in Baden-Württemberg. | Ile jest jeszcze w Niemczech czynnych elektrowni atomowych? – Obecnie czynne są jeszcze trzy elektrownie atomowe: Emsland w Dolnej Saksonii, Isar 2 w Bawarii i Neckarwestheim 2 w Badenii-Wirtembergii. |
| Wie viele dieser Anlagen nutzen erneuerbare Energien? | Ile z tych urządzeń wykorzystuje odnawialne źródła energii? |
| Wie viele Einwohner hat Berlin? – Berlin hat gegenwärtig über 3,7 Millionen Einwohner. | Ilu mieszkańców liczy Berlin? – Belin liczy obecnie ponad 3,7 mln mieszkańców. |
| Wie viele Fernseh- und Hörfunkprogramme empfängst du über Satellit in HD-Qualität? | Ile programów telewizyjnych i radiowych odbierasz drogą satelitarną w jakości HD? |
| Wie viele Jahre sind das jetzt? | Ile to już lat? |
| Wie viele Kilometer schafft ein Elektroauto ohne Nachladen? | Ile kilometrów pokona samochód elektryczny bez doładowywania? |
| Wie viele Male haben Sie dieses Jahr schon in irgend einer Form Kontakt mit der Gemeindeverwaltung gehabt? | Ile razy kontaktował się pan w tym roku w jakikolwiek sposób z administracją gminy? |
| Wie viele Male hast du diesen Film gesehen? | Ile razy oglądałeś ten film? |
| Wie viele Tage schafft ein Mensch ohne Schlaf? | Ile dni wytrzyma człowiek bez snu? |
| Wie viele Kinder / Töchter / Geschwister haben Sie? | Ile ma pan/-i dzieci / córek / rodzeństwa? |
| Wie viele Liter passen in die Flasche rein? | Ile litrów zmieści się w tej butelce? |
| Wie viele Schüler gibt es in der Klasse? | Ilu uczniów jest w klasie? |
| Wie viele Sprachen beherrschst / kennst du? | Ile znasz języków? |
| Wie viele Stunden Deutsch / Physik / Mathe / Sport hast du in der Woche? | Ile godzin niemieckiego / fizyki / matematyki / wychowania fizycznego masz tygodniowo? |
| Wie viele Stunden hast du heute? | Ile masz dzisiaj lekcji? |
| Wie viele Stunden Unterricht hast du heute? | Ile dzisiaj masz godzin zajęć? |
| Wie viele Ukrainer leben gegenwärtig in Polen und wie viele sind in andere EU-Länder weitergereist? | Ilu Ukraińców mieszka obecnie w Polsce, a ilu wyjechało do innych krajów UE? |
| Wie viele Urlaubstage sind dir geblieben? | Ile zostało ci dni urlopu? |
Ich wünsche Dir alles Gute!