Zwroty grzecznościowe to bardzo ważny element języka i komunikacji. Służą okazaniu szacunku naszemu rozmówcy oraz ustanowieniu formalnej relacji między nim a nami. Zwroty powitalne, pożegnalne, prośby, gratulacje czy zaproszenia są wyrazem dobrego wychowania i świadczą o pozytywnym i życzliwym stosunku nadawcy do odbiorcy.
W języku francuskim w bardzo wielu sytuacjach stosuje się zwrot grzecznościowy „s’il vous plaît”, który służy do wyrażania próśb, rad i poleceń. Przy traktowaniu kogoś per ty, przybiera formę „s’il te plaît”. Zwrot stosuje się na początku, w środku lub na końcu zdania.
Jeśli chodzi o pisownię, to w zwrocie tym nie stosujemy łącznika. Ponadto ostatni wyraz możemy zapisać z tzw. akcentem przeciągłym (fr. accent circonflexe), często nazywanym „daszkiem” lub bez niego – obie pisownie są poprawne. Forma „plaît” pochodzi od czasownika „plaîre” (podobać się). Z kolei zapisy „SVP” lub „svp” to skrót tego zwrotu.
Przykłady zdań w wersji francusko-polskiej
Assieds-toi, s’il vous plaît. | Usiądź, proszę. |
Conduis la voiture au garage, s’il te plaît. | Wprowadź proszę samochód do garażu. |
Donnez-le-lui, s’il te plaît, comme un petit cadeau de notre part. | Proszę mu to przekazać jako mały upominek od nas. |
Donnez-moi ce document, s’il vous plaît ! | Proszę mi dać ten dokument! |
Donnez-nous votre réponse s’il vous plaît avant le 31 décembre. | Proszę dać nam odpowiedź przed 31 grudnia. |
Doucement, s’il te plaît. | Jedź proszę spokojnie. |
Indiquez votre date de naissance, s’il vous plaît. | Proszę podać pana/pani date urodzenia. |
Invente quelque chose, s’il te plaît ! | Proszę wymyśl coś. |
L’addition, s’il vous plaît. | Poproszę rachunek. |
Laissez-moi terminer, s’il vous plaît. | Proszę mi pozwolić skończyć. |
Observez les règles, s’il vous plaît. | Proszę przestrzegać zasad. |
Partez, s’il vous plaît ! | Proszę wyjść! |
Pourrais-tu m’aider, s’il te plaît ? | Czy mógłbyś mi proszę pomóc? |
Pourriez-vous me donner l’heure, s’il vous plaît ? | Czy mógłby mi pan / mogłaby mi pani podać godzinę? |
Pouvez-vous me passer le sel, s’il vous plaît ? | Czy może mi pan/-i podać sól? |
Pouvez-vous parler moins vite, s’il vous plaît ? | Czy mógłby pan / mogłaby pani mówić wolniej, proszę? |
Puis-je avoir votre attention, s’il vous plaît ? | Czy mogę prosić pana / panią / państwa o uwagę? |
Puis-je vous demander une faveur, s’il vous plaît ? | Czy mogę prosić pana / panią / państwa o przysługę? |
Répétez, s’il vous plait. | Proszę powtórzyć. |
S’il te plaît, écoute-moi. | Proszę posłuchaj mnie. |
S’il te plaît, maman ! | Proszę cię, mamo! |
S’il vous plaît, laissez-moi passer je suis pressée ! | Proszę mnie przepuścić, spieszę się! |
S’il vous plaît, pourriez-vous me passer ce plat ? | Czy może mi pan/-i podać tę potrawę? |
Servez-nous vite, s’il vous plaît. | Proszę nas szybko obsłużyć. |
Silence, s’il vous plaît ! | Proszę o ciszę! / Proszę o spokój! |
Suivez-moi, s’il vous plaît. | Proszę za mną. |
Tu peux m’aider, s’il te plaît ? | Czy możesz mi pomóc, proszę? / Proszę, czy możesz mi pomóc? |
Un café au lait, s’il vous plaît. | Proszę kawę z mlekiem. |
Un moment, s’il vous plaît. | Chwileczkę, proszę. |
Un ticket de métro, s’il vous plaît. | Proszę jeden bilet na metro. |
Une soupe à l’oignon et une quiche lorraine, s’il vous plaît. | Proszę zupę cebulową i placek lotaryński. |
Votre carte d’identité, s’il vous plaît. | Poproszę pański dowód osobisty. |
Votre date et lieu de naissance, s’il vous plaît. | Pana / pani data i miejsce urodzenia, proszę. |
Voulez-vous m’aider ? | Czy zechce mi pan/-i pomóc? |
À la prochaine !
Photo : Vue du château de Chenonceau sur le Cher depuis les jardins de Diane de Poitiers