Hola, ¿qué tal?
W tym wpisie przyjrzymy się różnym zastosowaniom przyimka „a” w języku hiszpańskim. Pomocne nam w tym będą liczne przykłady zdań z tłumaczeniem na język polski. W drugiej części wpisu znajduje się zestawienie wybranych czasowników, z którymi łączy się przyimek „a”. Dodatkowo podano odmianę tych czasowników w czasie teraźniejszym.
Przyimek „a” w języku hiszpańskim ma następujące zastosowania:
a) występuje w funkcji dopełnienia dalszego (odpowiada na pytanie komu?, czemu?), na przykład:
Compro un regalo a mi amiga. – Kupuję prezent mojej przyjaciółce.
Cuento a los niños una fábula. – Opowiadam dzieciom bajkę.
Doy el dinero a María. – Daję pieniądze Marii.
b) występuje w funkcji dopełnienia bliższego (odpowiada na pytanie kogo?, co?), jeżeli odnosi się do osoby lub osób. Przed rzeczami przyimek „a” nie jest używany, na przykład:
Conozco a Anna. – Znam Annę.
Espero a mi amigo. – Czekam na mojego przyjaciela.
Los estudiantes escuchan al profesor. – Studenci słuchają nauczyciela.
No escucho la radio ni veo la tele. – Nie słucham radia ani nie oglądam telewizji.
Veo a Sabrina. – Widzę Sabrinę.
Visito a mis padres. – Odwiedzam moich rodziców.
W szczególnych przypadkach, jeżeli rzeczownik w funkcji dopełnienia bliższego odnosi się do zwierzęcia, może zostać poprzedzony w zdaniu przyimkiem „a”, jeżeli w ten sposób chcemy podkreślić nasz osobisty stosunek lub przywiązanie do czegoś, na przykład:
Amo a mi gato. – Kocham mojego kota.
Veo a mi perro en la calle. – Widzę mojego psa na ulicy.
c) służy do określenia ruchu, kierunku i podawania stron świata (do, na), na przykład:
Este año viajaremos a México. – W tym roku pojedziemy do Meksyku.
Las ventanas de mi vivienda dan al norte. – Okna mojego mieszkania wychodzą na północ.
Me gusta ir al lago. – Lubię chodzić/jeździć nad jezioro.
Nos acercamos a la frontera entre España y Marruecos. – Zbliżamy się do granicy hiszpańsko-marokańskiej.
Tienes que subir al metro. – Musisz wejść do metra.
Vamos al sur de Argentina. – Jedziemy na południe Argentyny.
Voy a casa. – Idę do domu.
d) służy do określania położenia w przestrzeni lub odległości (ESTAR + A), na przykład:
El jardín de infancia está a dos minutos de mi casa. – Przedszkole znajduje się dwie minuty od mojego domu.
Los militares están a miles de kilómetros de casa. – Żołnierze znajdują się tysiące kilometrów od domu.
Vivimos a treinta kilómetros de Buenos Aires. – Mieszkamy trzydzieści kilometrów od Buenos Aires.
e) służy do podawania godziny, na przykład:
A las dos y media de la tarde. – O drugiej trzydzieści po południu.
¿A qué hora abre el banco? – O której godzinie otwierają bank?
¿A qué hora abren los comercios? – O której godzinie otwierają sklepy?
La cena en el hotel comienza a las ocho. – Kolacja w hotelu rozpoczyna się o godzinie ósmej.
La película empieza a las diez de la noche. – Film rozpoczyna się o godz. dziesiątej w nocy.
Nos vemos a las once. – Widzimy się o jedenastej.
¿Por qué los británicos toman té a las cinco de la tarde? – Dlaczego Brytyjczycy piją herbatę o godzinie piątej po południu?
Tengo clases a las nueve. – O dziewiątej mam zajęcia.
f) służy do podawania pory dnia, na przykład:
A mediodía suena la campana de la escuela. – W południe dzwoni dzwonek w szkole.
Ayer volví a mi casa a medianoche. – Wczoraj wróciłem do domu o północy.
Me desperté a medianoche porque no podía dormir. – Obudziłem się o północy, ponieważ nie mogłem spać.
Quedamos a mediodía. – Spotykamy się w południe.
g) służy do podawania daty w zwrotach z czasownikiem „estar” (ESTAR + A), na przykład:
¿A qué día estamos hoy? – Jaki dzisiaj jest dzień?
Estamos a jueves. – Mamy czwartek.
Hoy estamos a 6 de mayo. – Dzisiaj jest 6 maja.
Por fin estamos a viernes. – Nareszcie mamy piątek.
h) służy do podawania ceny i temperatury w zwrotach z czasownikiem „estar” (ESTAR + A) lub podawania liczby lub ilości w inny sposób, na przykład:
¿A cuánto están las manzanas? – Po ile są jabłka?
¿A cuánto está el kilo? – Ile za kilogram?
¿A cuántos grados estamos? – Ile mamy stopni?
¿A cuántos kilómetros se hace la revisión de la moto? – Co ile kilometrów robi się przegląd motocykla?
Estamos a 27 grados bajo cero. – Mamy 27 stopni poniżej zera.
Las uvas están a un euro el kilo. – Winogrona kosztują jedno euro za kilogram.
i) służy do podawania wieku, na przykład:
¿Cómo me puedo jubilar a los 60 años? – Jak mogę przejść ma emeryturę w wieku 60 lat?
La mayoría de edad comienza a los 18 años cumplidos. – Pełnoletniość uzyskuje się po ukończeniu 18 roku życia.
La modelo se casó a los 22 años. – Modelka wyszła za mąż w wieku 22 lat.
Murió a los cien años. – Umarł w wieku stu lat.
j) występuje w konstrukcji od … do … (de … a …) w odniesieniu do czasu i odległości, na przykład:
De mi casa a mi trabajo está cinco kilómetros. – Od mojego domu do pracy jest pięć kilometrów.
La tienda está abierta de lunes a sábado de 10:00 a 21:00h. – Sklep jest otwarty od poniedziałku do soboty od godz. 10:00 do godz. 21:00.
Trabajo de siete y media de la mañana a tres y media de la tarde. – Pracuję od siódmej trzydzieści rano do trzeciej trzydzieści po południu.
k) służy do określenia następstwa w czasie, na przykład:
año a año – rok po roku
día a día – dzień po dniu
golpe a golpe – cios za ciosem
paco a paco – po trochu, powoli
paso a paso – krok po kroku
semana a semana – tydzień po tygodniu
Año a año, millones de turistas de todo el mundo visitan Francia y España. – Miliony turystów odwiedzają corocznie Francję i Hiszpanię.
Nuestra idea es generar un proyecto que se renueve año a año. – Naszym celem jest stworzenie projektu powtarzającego się corocznie.
Nuestra tienda se esfuerza día a día para ofrecer a nuestros clientes los mejores productos. – Nasz sklep stara się dzień po dniu [każdego dnia] oferować naszym klientom najlepsze produkty.
Paso a paso se construye el Programa Nacional de Reconstrucción. – Krok po kroku tworzy się Narodowy Program Odbudowy.
l) służy do wskazywania częstotliwości wykonywania danej czynności (raz w tygodniu / cztery razy w miesiącu / dwa razy w roku itp.), na przykład:
¿Cómo salir de vacaciones varias veces al año? – W jaki sposób wyjeżdżać na wakacje kilka razy w roku?
El profesor de español va a la biblioteca dos veces a la semana. – Nauczyciel języka hiszpańskiego chodzi do biblioteki dwa razy w tygodniu.
Una a dos veces a la semana, la hora de lectura familiar puede reemplazar la televisión. – Raz do dwóch razy w tygodniu godzina czytania domowego może zastąpić telewizję.
Voy al curso de español cuatro veces a la semana. – Cztery razy w tygodniu chodzę na kurs języka hiszpańskiego.
m) służy do określenia sposobu, na przykład:
Cada producto está hecho a mano. – Każdy produkt wykonany jest ręcznie.
La niña reía a carcajadas. – Dziewczyna śmiała się na całe gardło.
Llovía a cántaros. – Lało jak z cebra.
Macarrones a la italiana. – Makaron po włosku.
No se debe beber y conducir a lo loco. – Nie wolno pić i jechać jak szalony.
Pescado a la francesa. – Ryba po francusku.
Prefiero escribir a mano que a ordenador. – Wolę pisać ręcznie niż na komputerze.
Una excursión a caballo es una excelente manera de descubrir la isla de Mallorca en plena naturaleza. – Wycieczka konna to doskonały sposób na poznanie wyspy Majorki na łonie przyrody.
Voy a la escuela a pie. – Idę pieszo do szkoły.
n) służy do wskazywania kierunku, na przykład:
El banco está a la izquierda. – Bank jest po lewej stronie.
La panadería está a la derecha, al lado del bar. – Piekarnia jest po prawej stronie, obok baru.
Gire a la izquierda / a la derecha. – Skręć w lewo / w prawo.
Hay que doblar a la derecha. – Trzeba skręcić w prawo.
La escuela está junto al parque. – Szkoła jest obok parku.
o) występuje przed bezokolicznikiem w bezokolicznikowych zdaniach wykrzyknikowych (A + infinitivo), na przykład:
¡A callar! – Cicho!
¡A caminar! – W drogę!
¡A dormir ahora mismo! – Spać natychmiast!
¡A estudiar! – Do nauki!
¡A trabajar! – Do pracy!
¡A ver! – Zobaczymy!
p) występuje w opisie dwóch równoczesnych czynności (podmiot zdania nadrzędnego i podrzędnego musi być ten sam), na przykład:
Al entrar en el bar, vi a mi compañero de trabajo. – Wchodząc do baru, zauważyłem mojego kolegę z pracy.
Al salir de mi casa sentí el quemado. – Wychodząc z domu, poczułem spaleniznę.
Los que se quitan los zapatos al entrar a casa tienen razón. – Ci, którzy zdejmują buty, wchodząc do domu, mają rację.
Przyimek „a” łączy się z różnymi czasownikami. Do grupy tej należą między innymi czasowniki przedstawione poniżej w tabeli. Należy przy tym zauważyć, że niektóre czasowniki w zależności od tego, co chcemy wyrazić, mogą też się łączyć z innymi przyimkami.
abandonarse a – zdać się na | yo me abandono, tú te abandonas, él se abandona, nosotros nos abandonamos, vosotros os abandonáis, ellos se abandonan |
abrirse a – otworzyć się na, zwierzać się komuś | yo me abro, tú te abres, él se abre, nosotros nos abrimos, vosotros os abrís, ellos se abren |
acceder a – przystąpić do, zgadzać się na coś | yo accedo, tú accedes, él accede, nosotros accedemos, vosotros accedéis, ellos acceden |
acercar(se) a – zbliżyć (się) do | yo me acerco, tú te acercas, él se acerca, nosotros nos acercamos, vosotros os acercáis, ellos se acercan |
aclimatarse a – przyzwyczaić się do, zaaklimatyzować się | yo me aclimato, tú te aclimatas, él se aclimata, nosotros nos aclimatamos, vosotros os aclimatáis, ellos se aclimatan |
acomodarse a – dostosować się do | yo me acomodo, tú te acomodas, él se acomoda, nosotros nos acomodamos, vosotros os acomodáis, ellos se acomodan |
adaptar(se) a – przystosowywać się do | yo me adapto, tú te adaptas, él se adapta, nosotros nos adaptamos, vosotros os adaptáis, ellos se adaptan |
adelantarse a – wyprzedzać coś | yo me adelanto, tú te adelantas, él se adelanta, nosotros nos adelantamos, vosotros os adelantáis, ellos se adelantan |
adherirse a – przystąpić do | yo me adhiero, tú te adhieres, él se adhiere, nosotros nos adherimos, vosotros os adherís, ellos se adhieren |
aficionarse a – rozmiłować się w czymś | yo me aficiono, tú te aficionas, él se aficiona, nosotros nos aficionamos, vosotros os aficionáis, ellos se aficionan |
afiliarse a – wstępować do, przyłączyć się do | yo me afilio, tú te afilias, él se afilia, nosotros nos afiliamos, vosotros os afiliáis, ellos se afilian |
afluir a – napływać do | yo afluyo, tú afluyes, él afluye, nosotros afluimos, vosotros afluís, ellos afluyen |
ajustarse a – dostosowywać się do czegoś | yo me ajusto, tú te ajustas, él se ajusta, nosotros nos ajustamos, vosotros os ajustáis, ellos se ajustan |
anticiparse a – wyprzedzać coś | yo me anticipo, tú te anticipas, él se anticipa, nosotros nos anticipamos, vosotros os anticipáis, ellos se anticipan |
aproximarse a – zbliżać się do | yo me aproximo, tú te aproximas, él se aproxima, nosotros nos aproximamos, vosotros os aproximáis, ellos se aproximan |
arribar a – przybywać do | yo arribo, tú arribas, él arriba, nosotros arribamos, vosotros arribáis, ellos arriban |
atreverse a hacer algo – odważyć się coś zrobić | yo me atrevo, tú te atreves, él se atreve, nosotros nos atrevemos, vosotros os atrevéis, ellos se atreven |
ayudar a – pomagać coś zrobić | yo ayudo, tú ayudas, él ayuda, nosotros ayudamos, vosotros ayudáis, ellos ayudan |
brindarse a – ofiarować się | yo me brindo, tú te brindas, él se brinda, nosotros nos brindamos, vosotros os brindáis, ellos se brindan |
comenzar a – zacząć coś robić | yo comienzo, tú comienzas, él comienza, nosotros comenzamos, vosotros comenzáis, ellos comienzan |
conducir a – prowadzić do | yo conduzco, tú conduces, él conduce, nosotros conducimos, vosotros conducís, ellos conducen |
contribuir a – przyczyniać się do | yo contribuyo, tú contribuyes, él contribuye, nosotros contribuimos, vosotros contribuís, ellos contribuyen |
decidirse a – decydować się na coś | yo me decido, tú te decides, él se decide nosotros nos decidimos, vosotros os decidís, ellos se deciden |
dedicarse a – poświęcać się czemuś | yo me dedico, tú te dedicas, él se dedica, nosotros nos dedicamos, vosotros os dedicáis, ellos se dedican |
disponerse a – być gotowym do | yo me dispongo, tú te dispones, él se dispone, nosotros nos disponemos, vosotros os disponéis, ellos se disponen |
empezar a hacer algo – zaczynać coś robić | yo empiezo, tú empiezas, él empieza, nosotros empezamos, vosotros empezáis, ellos empiezan |
encaminarse a – skierować się do | yo me encamino, tú te encaminas, él se encamina, nosotros nos encaminamos, vosotros os encamináis, ellos se encaminan |
enfrentarse a – stawić czoło czemuś | yo me enfrento, tú te enfrentas, él se enfrenta, nosotros nos enfrentamos, vosotros os enfrentáis, ellos se enfrentan |
equivaler a – równać się czemuś | yo equivalgo, tú equivales, él equivale, nosotros equivalemos, vosotros equivaléis, ellos equivalen |
exceder a – przewyższać, przekraczać | yo excedo, tú excedes, él excede, nosotros excedemos, vosotros excedéis, ellos exceden |
exponerse a – wystawiać się na coś | yo me expongo, tú te expones, él se expone, nosotros nos exponemos, vosotros os exponéis, ellos se exponen |
faltar a – nie przyjść, nie stawić się | yo falto, tú faltas, él falta, nosotros faltamos, vosotros faltáis, ellos faltan |
forzar a – zmusić do czegoś | yo fuerzo, tú fuerzas, él fuerza, nosotros forzamos, vosotros forzáis, ellos fuerzan |
habituarse a – przyzwyczajać się do | yo me habitúo, tú te habitúas, él se habitúa, nosotros nos habituamos, vosotros os habituáis, ellos se habitúan |
huir a – uciekać do | yo huyo, tú huyes, él huye, nosotros huimos, vosotros huis, ellos huyen |
incitar a – pobudzać do, namawiać do czegoś | yo incito, tú incitas, él incita, nosotros incitamos, vosotros incitáis, ellos incitan |
inducir a – nakłaniać do czegoś | yo induzco, tú induces, él induce, nosotros inducimos, vosotros inducís, ellos inducen |
invitar a algo – zapraszać na coś | yo invito, tú invitas, él invita, nosotros invitamos, vosotros invitáis, ellos invitan |
jugar a – grać w coś | yo juego, tú juegas, él juega, nosotros jugamos, vosotros jugáis, ellos juegan |
limitarse a – ograniczać się do | yo me limito, tú te limitas, él se limita, nosotros nos limitamos, vosotros os limitáis, ellos se limitan |
llegar a – osiągnąć coś, dojść do | yo llego, tú llegas, él llega, nosotros llegamos, vosotros llegáis, ellos llegan |
llevar a – podwozić do, doprowadzać do | yo llevo, tú llevas, él lleva, nosotros llevamos, vosotros lleváis, ellos llevan |
mandar a – wysyłać do | yo mando, tú mandas, él manda, nosotros mandamos, vosotros mandáis, ellos mandan |
mirar a – patrzeć na | yo miro, tú miras, él mira, nosotros miramos, vosotros miráis, ellos miran |
montar a – jeździć na czymś | yo monto, tú montas, él monta, nosotros montamos, vosotros montáis, ellos montan |
negarse a – odmawiać czegoś | yo me niego, tú te niegas, él se niega, nosotros nos negamos, vosotros os negáis, ellos se niegan |
ofrecer a – proponować komuś | yo ofrezco, tú ofreces, él ofrece, nosotros ofrecemos, vosotros ofrecéis, ellos ofrecen |
oler a algo – pachnieć czymś | yo huelo, tú hueles, él huele, nosotros olemos, vosotros oléis, ellos huelen |
oponer(se) a – przeciwstawiać się | yo me opongo, tú te opones, él se opone, nosotros nos oponemos, vosotros os oponéis, ellos se oponen |
orientar(se) a – kierować się na | yo me oriento, tú te orientas, él se orienta, nosotros nos orientamos, vosotros os orientáis, ellos se orientan |
partir a – wyruszać do | yo parto, tú partes, él parte, nosotros partimos, vosotros partís, ellos parten |
pertenecer a – należeć do | yo pertenezco, tú perteneces, él pertenece, nosotros pertenecemos, vosotros pertenecéis, ellos pertenecen |
ponerse a – wziąć się do | yo me pongo, tú te pones, él se pone, nosotros nos ponemos, vosotros os ponéis, ellos se ponen |
preparar(se) a – przygotować (się) do | yo me preparo, tú te preparas, él se prepara, nosotros nos preparamos, vosotros os preparáis, ellos se preparan |
proceder a – przystąpić do | yo procedo, tú procedes, él procede, nosotros procedemos, vosotros procedéis, ellos proceden |
rebajarse a – zniżyć się do | yo me rebajo, tú te rebajas, él se rebaja, nosotros nos rebajamos, vosotros os rebajáis, ellos se rebajan |
reducir a – zmniejszyć do | yo reduzco, tú reduces, él reduce, nosotros reducimos, vosotros reducís, ellos reducen |
reintegrarse a – przyłączyć się do | yo me reintegro, tú te reintegras, él se reintegra, nosotros nos reintegramos, vosotros os reintegráis, ellos se reintegran |
renunciar a – zrzekać się czegoś | yo renuncio, tú renuncias, él renuncia, nosotros renunciamos, vosotros renunciáis, ellos renuncian |
resistirse a – opierać się czemuś | yo me resisto, tú te resistes, él se resiste, nosotros nos resistimos, vosotros os resistís, ellos se resisten |
romper a – wybuchnąć czymś (np. romper a llorar – rozpłakać się) | yo rompo, tú rompes, él rompe, nosotros rompemos, vosotros rompéis, ellos rompen |
satisfacer a – zadowolić kogoś | yo satisfago, tú satisfaces, él satisface, nosotros satisfacemos, vosotros satisfacéis, ellos satisfacen |
sentenciar a – skazać na | yo sentencio, tú sentencias, él sentencia, nosotros sentenciamos, vosotros sentenciáis, ellos sentencian |
sobrevivir a – przeżywać coś, kogoś | yo sobrevivo, tú sobrevives, él sobrevive, nosotros sobrevivimos, vosotros sobrevivís, ellos sobreviven |
suscribirse a – zapisać się na coś | yo me suscribo, tú te suscribes, él se suscribe, nosotros nos suscribimos, vosotros os suscribís, ellos se suscriben |
temer a alguien – bać się kogoś | yo temo, tú temes, él teme, nosotros tememos, vosotros teméis, ellos temen |
tentar a alguien – kusić kogoś | yo tiento, tú tientas, él tienta, nosotros tentamos, vosotros tentáis, ellos tientan |
traducir a – przetłumaczyć na | yo traduzco, tú traduces, él traduce, nosotros traducimos, vosotros traducís, ellos traducen |
volver a – wrócić do | yo vuelvo, tú vuelves, él vuelve, nosotros volvemos, vosotros volvéis, ellos vuelven |
Muchas gracias y hasta la próxima.