Zapraszam na kolejny wpis z kategorii „Słownictwo”. Tym razem znajdziecie w nim polsko-niemieckie słownictwo przedstawiające przedmioty wchodzące w skład zastawy stołowej. Oddzielną pozycję stanowią przykłady zdań w wersji polsko-niemieckiej z wykorzystaniem wprowadzonego słownictwa.
Zastawa stołowa to różne naczynia i sztućce używane podczas posiłków, służące zarówno do spożywania, jak i podawania potraw oraz napojów. Do tej kategorii nie zalicza się naczyń kuchennych, służących do przygotowywania posiłków. Skład zastawy stołowej różni się w zależności od kręgu kulturowego i zależy od rodzaju i ilości serwowanych potraw.
Zasady dotyczące jedzenia są nie tylko związane z samym podawaniem i spożywaniem potraw, ale również z nakrywaniem do stołu. W ekskluzywnych restauracjach, a także podczas wystawnych bankietów, przyjęć koktajlowych i bufetowych, czy też oficjalnych obiadów i kolacji można spotkać się z różnymi naczyniami i sztućcami. Wszystko jest wtedy przygotowane z należytą starannością: od idealnie białego obrusu, poprzez wysokiej jakości naczynia i sztućce, aż po wyśmienite trunki i wykwintne dania. Liczba i rodzaj elementów zastawy zależy od zaplanowanego menu i liczby gości. Rodzaje sztućców przypisane są odpowiednim potrawom. Sztućce układa się w kolejności serwowanych dań. Rodzaj kieliszków zależy od rodzaju podawanych alkoholi. Piękne nakrycie stołu to sposób na dostarczenie gościom niezapomnianych wrażeń estetycznych, a posiłki serwowane przy użyciu eleganckiej zastawy stołowej wydają się bardziej wykwintne i po prostu lepiej smakują.
Elementy zastawy stołowej
butelka – die Flasche (-n)
butelka na ocet – die Essigflasche (-n)
butelka na oliwę – die Ölflasche (-n)
cukiernica – die Zuckerdose (-n)
czerpak do sosu – die Schöpfkelle für Soße
dzbanek – die Kanne
dzbanek do herbaty – die Teekanne (-n)
dzbanek do kawy – die Kaffeekanne (-n)
dzbanek do mleka – die Milchkanne (-n)
filiżanka – die Tasse (-n)
filiżanka do kawy – die Kaffeetasse
flet do szampana – die Sektflöte (-n)
karafka – die Karaffe (-n)
kieliszek do białego wina – das Weißweinglas (-gläser)
kieliszek do czerwonego wina – das Rotweinglas (-gläser)
kieliszek do jaj – der Eierbecher (-)
kieliszek do koniaku – das Kognakglas (-gläser)
kieliszek do likieru – das Likörglas (-gläser)
kieliszek do martini – das Martiniglas (-gläser)
kieliszek do szampana – das Sektglas (-gläser)
kieliszek do wina – das Weinglas (-gläser)
kieliszek do wódki – das Schnapsglas (-gläser)
kompotierka – die Kompottschale
kubek – der Becher (-)
kufel – der Bierkrug (-krüge)
łyżeczka deserowa – der Dessertlöffel (-)
łyżeczka do herbaty – der Teelöffel (-)
łyżeczka do kawy – der Kaffeelöffel (-)
łyżeczka do soli – der Salzlöffel (-)
łyżeczka do lodów – der Eislöffel (-)
łyżka do sałatek – der Salatlöffel (-)
łyżka do sosu – der Soßenlöffel (-)
łyżka do warzyw – der Gemüselöffel (-)
łyżka do zupy – der Suppenlöffel (-)
łyżka stołowa – der Tischlöffel (-)
łyżka wazowa – die Suppenkelle (-n), der Schöpfkelle (-n)
łyżka, łyżeczka – der Löffel (-)
maselniczka – die Butterdose (-n)
naczynia – das Geschirr (-) lp
naczynia jednorazowego użytku – das Einweggeschirr (-)
naczynia stołowe – das Essgeschirr (-)
naczynia wielokrotnego użytku – das Mehrweggeschirr (-)
nożyk do owoców – das Obstmesser (-)
nóż – das Messer (-)
nóż do chleba – das Brotmesser (-)
nóż do dania głównego – das Messer für den Hauptgang
nóż do kawioru – das Kaviarmesser (-)
nóż do masła – das Buttermesser (-)
nóż do ostryg – das Austernmesser (-)
nóż do przystawek – das Vorspeisenmesser (-)
nóż do ryb – das Fischmesser (-)
nóż do sera – das Käsemesser (-)
nóż do steków – das Steakmesser (-)
nóż do tortów – das Tortenmesser (-)
nóż stołowy – das Tafelmesser (-)
pałeczki – die Essstäbchen
pieprzniczka – der Pfefferstreuer (-)
podstawka, spodek – die Untertasse (-n)
podtalerz – der Platzteller (-)
półmisek – die Platte (-n)
półmisek na pieczeń – die Bratenplatte (-n)
pucharek do szampana – die Sektschale (-n)
salaterka do warzyw – die Gemüseschüssel (-n)
salaterka na owoce – die Obstschale (-n)
salaterka, miska – die Schüssel (-n)
serwetka – die Serviette (-n)
serwetnik – der Serviettenring (-e)
serwis do kawy – das Kaffeeservice
solniczka – die Kaffeeservice
sosjerka – die Sauciere (-n)
spodek – der Unterteller (-)
szklanka – das Glas (die Gläser)
szklanka do piwa – das Bierglas (-gläser)
szklanka do wody – das Wasserglas (-gläser)
sztućce – das Besteck zw lp
sztućce do ryby – das Fischbesteck zw lp
sztućce do sałatek – das Salatbesteck zw lp
sztućce do sałaty – das Salatbesteck zw lp
taca – das Tablett (-e auch -s)
talerz – der Teller (-)
talerz do dania głównego – der Hauptspeisenteller (-)
talerz do przystawek – der Vorspeisenteller (-)
talerz do zupy – der Suppenteller (-)
talerz płaski / głęboki – der flache / tiefe Teller (-)
talerzyk do chleba – der Brotteller (-)
waza do zupy – die Terrine (-n), die Suppenschüssel (-n)
widelczyk (widelec) do ostryg – die Austerngabel (-n)
widelczyk do sardynek – der Sardinengabel (-n)
widelec – die Gabel (-n)
widelec do ciasta – die Kuchengabel (-n)
widelec do dania głównego – die Gabel für den Hauptgang
widelec do homarów – die Hummergabel (-n)
widelec do przystawek – die Vorspeisengabel (-n)
widelec do ryb – die Fischgabel (-n)
widelec do sałaty (sałatek) – die Salatgabel (-n)
widelec do ślimaków – die Schneckengabel (-n)
widelec stołowy – die Tafelgabel (-n)
zastawa srebrna – das Silbergeschirr (-)
Tisch richtig eindecken – die optimale Anordnung von Geschirr und Besteck
Die Erläuterung zu den einzelnen Positionen: / Objaśnienie do poszczególnych pozycji:
1. Suppenlöffel / Vorspeisenbesteck – łyżka do zupy / sztućce do przystawek
2. Vorspeisenmesser / Fischmesser – nóż do przystawek / nóż do ryb
3. Messer für den Hauptgang – nóż do dania głównego
4. Vorspeisengabel – widelec do przystawek
5. Gabel für den Hauptgang – widelec do dania głównego
6. Dessertbesteck – sztućce do deseru
7. Wasserglas – szklanka do wody
8. Weißweinglas für die Vorspeise – kieliszek do białego wina do przystawki
9. Rotweinglas für den Hauptgang – kieliszek do czerwonego wina do dania głównego
10. Optional Brotteller mit Brotmesser – opcjonalnie talerzyk do chleba z nożem do chleba
11. Teller in folgender Reihenfolge: Platzteller, Hauptspeisenteller, Vorspeisenteller, Suppenteller – talerze w następującej kolejności: podtalerz, talerz do dania głównego, talerz do przystawek, talerz do zupy
12. Die Serviette – serwetka
Zdania w wersji polsko-niemieckiej do analizy
| Chciałby/-ałaby pan/-i jeszcze filiżankę kawy? | Möchten Sie noch eine Tasse Kaffee? |
| Cukierniczka służy do przechowywania cukru (również w kostkach) i ochrony przed wilgocią, kurzem i brudem. | Eine Zuckerdose dient zum Aufbewahren von Zucker (auch für Würfelzucker) und zum Schutz vor Feuchtigkeit, Staub und Schmutz. |
| Czy wiedzieli państwo, że kieliszek do wina powinno się zawsze wypełniać maksymalnie tylko do połowy? | Wussten Sie, dass man ein Weinglas immer nur maximal bis zur Hälfte befüllen sollte? |
| Dzbanek do kawy to naczynie do przygotowania i serwowania kawy. | Eine Kaffeekanne ist ein Gefäß zur Zubereitung und zum Servieren von Kaffee. |
| Filiżanka do kawy rozbiła się na drobny mak. | Eine Kaffeetasse ist in tausend Stücke zersprungen. |
| Flety do win musujących mają wysoki kielich i długą nóżkę. | Die Flöten für Schaumweine verfügen über einen hohen Kelch und einen langen Stiel. |
| Jak prawidłowo rozłożyć sztućce? – Widelce kładzie się zawsze po lewej stronie, a noże i łyżki po prawej stronie talerza. | Wie wird Besteck richtig angeordnet? – Die Gabeln liegen immer links, Messer und Suppenlöffel rechts vom Teller platziert. |
| Jeden centylitr (cl) odpowiada jednej setnej litra. Przedrostek „centy” jest pochodzenia łacińskiego (centesimus) i oznacza jedną setną. Skrótem wyrazu „centylitr” jest „cl”. | Ein Zentiliter (cl) entspricht einem Hundertstel Liter. Das Präfix „Zenti“ kommt aus dem Lateinischen (centesimus) und bedeutet: „Hundertstel“. Die Abkürzung für das Wort „Zentiliter” ist „cl”. |
| Jem łyżeczką deserową tort truskawkowy. | Ich esse mit einem Dessertlöffel eine Erdbeertorte. |
| Kiedy wino lub wodę serwuje się w gustownej karafce, napoje smakują po prostu lepiej. | Wenn Wein oder Wasser in einer geschmackvollen Karaffe serviert wird, schmecken die Getränke einfach besser. |
| Kieliszek do wina składa się z kielicha, nóżki i stopy. | Ein Weinglas besteht aus einem Kelch, einem Stiel und einem Fuß. |
| Kieliszek do wódki ma walcowaty kształt, masywne dno i cienkie ścianki. | Ein Schnapsglas ist zylinderförmig mit massivem Boden und dünnen Wänden. |
| Kieliszki do czerwonego wina są dość duże, ich kształt przypomina kwiat tulipana, który delikatnie zwęża się ku górze. | Rotweingläser sind ziemlich groß, sie haben eine tulpenähnliche Form, die sich sanft nach oben verjüngt. |
| Kieliszki do likieru wyglądają często podobnie jak kieliszki do wina, są tylko trochę mniejsze. | Likörgläser sehen oftmals ähnlich aus wie ein Weingläser, sind nur um einiges kleiner. |
| Kieliszki do martini stosuje się do różnych drinków. | Martinigläser nutzt man für diverse Drinks. |
| Kufel to naczynie do picia z uchwytem. | Der Bierkrug ist ein Trinkgefäß mit Henkel. |
| Łyżeczka deserowa jest jak łyżka do zupy, tylko mniejsza. | Der Dessertlöffel ist wie der Suppenlöffel, nur kleiner. |
| Łyżeczka deserowa jest większa niż łyżeczka do herbaty. | Ein Dessertlöffel ist größer als ein Teelöffel. |
| Łyżka do sałatek służy do mieszkania i serwowania różnych rodzajów sałatek. | Der Salatlöffel dient zum Mischen und Servieren verschiedener Salatarten. |
| Łyżka do zupy ma owalny kształt. | Ein Suppenlöffel hat eine ovale Form. |
| Łyżka jest chyba najbardziej uniwersalnym i przede wszystkim jednym z najważniejszych przyrządów, jakie ludzie stworzyli do spożywania jedzenia. | Der Löffel ist das wohl universellste und vor allem eines der wichtigsten Geräte, die die Menschen sich zur Essensaufnahme schufen. |
| Łyżkę wazową stosuje się do nabierania i nalewania zupy. | Eine Suppenkelle wird zum Schöpfen und zum Ausgießen der Suppe verwendet. |
| Łyżki do sosu służą do nabierania sosu, a ich kształt umożliwia staranne wylanie sosu na talerz. | Saucenlöffel dienen zum Aufnehmen der Sauce und ihre Form ermöglicht ein sauberes Ausgießen der Sauce auf dem Teller. |
| Mam w zwyczaju spożywanie małych posiłków. | Ich pflege immer kleinere Mahlzeiten zu mir zu nehmen. |
| Metalowe salaterki są wytrzymałe i niełamliwe. | Metallschalen sind robust und bruchsicher. |
| Na tacy serwowane są napoje i potrawy. | Auf dem Tablett werden Getränke und Speisen serviert. |
| Nalała gorącego mleka do kubka i nakryła do stołu. | Sie hat warme Milch in den Becher gegossen und hat den Tisch gedeckt. |
| Nóż do kawioru jest bardzo szeroki i dobrze nadaje się do porcjowania. | Das Kaviarmesser ist sehr breit und eignet sich gut zum Portionieren. |
| Nóż do masła służy do rozdzielania i smarowania masła. | Das Buttermesser dient zum Zerteilen und Streichen von Butter. |
| Nóż do ostryg pomaga przy otwieraniu muszli. | Das Austernmesser hilft beim Öffnen der Muschel. |
| Nożyk do owoców to mały, lekki nóż, przy pomocy którego można w każdej chwili przy stole wygodnie pokroić owoce. | Das Obstmesser ist ein kleines, leichtes Messer, mit dem man Obst jederzeit bequem am Tisch aufschneiden kann. |
| Nóż do ryb służy do bezpiecznego usunięcia ości i zdjęcia skóry z ryby (o ile nie nadaje się ona do spożycia). | Das Fischmesser dient zur sicheren Entfernung von Gräten und zum Abziehen der Haut des Fischs (falls diese für den Verzehr nicht geeignet ist). |
| Nóż i łyżka do zupy leżą zawsze po prawej stronie talerza, a widelec po lewej stronie. | Das Messer und der Suppenlöffel liegen immer rechts neben dem Teller und die Gabel links. |
| Otrzymałam od rolników dzbanek ze świeżym mlekiem. | Ich habe von Bauern eine Kanne mit frischer Milch bekommen. |
| Pękaty kształt kieliszków do czerwonego wina powoduje, że wino może uwolnić swój cały aromat. | Die bauchige Form der Rotweingläser ermöglicht es, dass der Wein sein volles Aroma entfalten kann. |
| Pięknie nakryty stół jest częścią kultury jedzenia. | Ein schön gedeckter Tisch ist Teil der Esskultur. |
| Do uroczystej kolacji sztućce układa się w kolejności dań w menu od zewnątrz do wewnątrz. | Bei einem festlichen Dinner wird das Besteck nach der Reihenfolge des Menüs von außen nach innen gedeckt. |
| Podstawki zapobiegają brudzeniu się blatu stołu lub obrusu od napojów. | Die Untertassen verhindern das Beschmutzen der Tischplatte oder Tischdecke durch Getränke. |
| Pozmywaj naczynia, ja zrobiłam obiad. | Spül das Geschirr, ich habe das Mittagessen gemacht. |
| Proszę mi przynieść filiżankę gorącej czekolady. | Bringen Sie mir bitte eine Tasse heiße Schokolade. |
| Przy pomocy długiego widelca do homarów wyciąga się z homara delikatne i soczyste mięso. | Mit einer langen Hummergabel zieht man das zarte und saftige Fleisch aus dem Hummer. |
| Przy pomocy właściwego noża sery dają się łatwiej przeciąć. | Mit dem passenden Messer lassen sich die Käse besser schneiden. |
| Pucharek do szampana w odróżnieniu od wysokiego i wąskiego kieliszka do szampana jest bardziej płaski i szerszy. Doskonale nadaje się na przyjęcie na stojąco. | Eine Sektschale ist im Unterschied zu einem Sektglas, das hoch und eng ist, flacher und weiter. Es eignet sich toll für eine Stehparty. |
| Są trzy podstawowe rodzaje kieliszków o różnych właściwościach do win musujących: flety, tulipany i pucharki. | Es gibt drei Hauptglasvarianten mit unterschiedlichen Eigenschaften für Schaumweine: Tulpe, Flöte und Schale. |
| Serwis do kawy składa się zazwyczaj z sześciu filiżanek i spodków. | Ein Kaffeeservice besteht meistens aus jeweils sechs Tassen und Untertassen. |
| Sery twarde je się przy pomocy noża i widelca. | Hartkäse werden mit Messer und Gabel gegessen. |
| Solniczka został wykonana ze szkła kryształowego. | Der Salzstreuer wurde aus Kristallglas gefertigt. |
| Sosjerka to naczynie z uchwytem i dziobkiem, w którym serwowane są sosy. | Die Sauciere ist ein Gefäß mit Henkel und Tülle, in dem Soßen serviert werden. |
| Spodek jest płaski, a środkowe wgłębienie dopasowane jest do danej filiżanki. | Der Unterteller ist flach und die mittlere Vertiefung ist an die jeweilige Tasse angepasst. |
| Standardowy kieliszek do wódki zawiera 2 cl (20 ml) lub w przypadku „podwójnego” 4 cl (40 ml). | Ein genormtes Schnapsglas fasst 2 cl (20 ml) oder 4 cl (40 ml) bei „doppelten“. |
| Stylowa, posrebrzana maselniczka jest nie tylko praktyczna, lecz skutecznie oddziaływuje na każdym stole. | Eine stilvolle versilberte Butterdose ist nicht nur praktisch, sondern setzt wirkungsvolle Akzente auf jedem Tisch. |
| Sztućce do deseru znajdują się zawsze nad talerzem. | Das Dessertbesteck liegt immer oberhalb des Tellers. |
| Sztućce do sałatek składają się z dużej łyżki i widelca przypominającego kształtem łyżkę. | Das Salatbesteck besteht aus einem großen Löffel und einer dem Löffel in der Form angeglichenen Gabel. |
| Sztućce składają się z noża, widelca i łyżki. | Das Besteck besteht aus Messer, Gabel und Löffel. |
| Sztućce z grawerunkiem to osobisty i jedyny w swoim rodzaju upominek. | Das Besteck mit Gravur ist ein persönliches und einzigartiges Geschenk. |
| Talerze stanowią centralny punkt każdego nakrycia. | Die Teller sind der zentrale Punkt jedes Gedecks. |
| Ta zastawa stołowa pasuje do uroczystych okoliczności. | Dieses Tafelbesteck passt zu festlichen Anlässen. |
| Truskawki w salaterce wyglądają apetycznie. | Die Erdbeeren in der Schüssel sehen lecker aus. |
| Trzeba napełnić dzbanek wodą. | Man muss die Kanne mit Wasser nachfüllen. |
| W dzisiejszych czasach sztućce do sałaty są często z tworzywa sztucznego i są dostępne w różnych kolorach. | Heutzutage ist Salatbesteck häufig aus Kunststoff und in vielen bunten Farben erhältlich. |
| W rękach trzymam srebrne sztućce. | Ich halte ein Silberbesteck in meinen Händen. |
| W salaterce znajduje się sałatka warzywna. | In der Schüssel befindet sich Gemüsesalat. |
| W sprzedaży są kieliszki do likieru w różnych rozmiarach i kształtach. | Im Handel gibt es Likörgläser in verschiedenen Größen und Formen. |
| Waza może być wykonana z porcelany, fajansu, metalu lub innych materiałów. | Eine Terrine kann von Porzellan, Fayence, Metall oder andern Materialien hergestellt sein. |
| Weź widelec do ręki! | Nimm die Gabel in die Hand! |
| Widelce mają na jednym końcu przynajmniej dwa zęby, a najczęściej trzy lub cztery, natomiast na drugim rękojeść do trzymania. | Gabeln besitzen an einem Ende mindestens zwei Zinken, meistens aber drei oder vier, am anderen einen Stiel zum Festhalten. |
| Widelce różnią się nie tylko rozmiarem i liczbą zębów, ale mają też różne przeznaczenie. | Gabeln unterscheiden sich nicht nur in ihrer Größe und der Anzahl der Zinken, sondern haben sie auch einen unterschiedlichen Verwendungszweck. |
| Widelec do ryb jest trochę mniejszy od zwykłego widelca stołowego i również ma cztery zęby. Przednia część widelca jest jednak o wiele szersza. | Die Fischgabel ist etwas kleiner als die normale Tafelgabel und besitzt ebenfalls vier Zinken. Der vordere Gabelteil ist jedoch wesentlich breiter. |
| Widelec do ślimaków łatwo rozpoznać po dwóch długich zębach. | Die Schneckengabel ist leicht zu erkennen an den zwei langen Zinken. |
| Większość butelek na ocet i oliwę wyposażona jest w szklany ustnik lub dozownik, co ułatwia użytkowanie. | Die meisten Essig- und Ölflaschen sind mit einem Glasmundstück oder -spender ausgestattet, was das Benutzen erleichtert. |
Ich wünsche Dir alles Gute!