¡Hola a todos!
Nierozłącznym elementem w każdej komunikacji są pytania. Pytania pozwalają poznać czyjeś upodobania, zainteresowania i nastawienie do życia. Dzięki pytaniom poznajemy świat. Za pomocą pytań prosimy innych o wskazówki, informacje i w ten sposób unikamy trudnych sytuacji. Pytania wspierają proces wzajemnej komunikacji.
To właśnie zaimki pytające służą do tworzenia wielu pytań i wskazują na podmiot lub jego właściwości, o które pytamy, np.: kto?, co?, jak?
W języku hiszpańskim zaimki pytające (pronombres interrogativos) dzielą się na zaimki odmienne i nieodmienne. Spójrzmy na poniższe zestawienie zaimków pytających:
Zaimki odmienne | Zaimki nieodmienne |
¿cuál?, ¿cuáles? (jaki?/jacy?, który?/którzy?) | ¿adónde? (dokąd?) |
¿cuánto?, ¿cuánta?, ¿cuántos?, ¿cuántas? (ile?) | ¿cuándo? (kiedy?) |
¿quién?, ¿quiénes? (kto?) | ¿cómo? (jak?) |
¿de dónde? (skąd?) | |
¿dónde? (gdzie?) | |
¿por qué? (dlaczego?) | |
¿qué? (co?, jaki?/który?) |
Wskazówki ogólne:
a) Wszystkie zaimki pytające mają akcent graficzny, który odróżnia je od zaimków względnych.
b) Zaimki odmienne dostosowują swoją formę do rodzaju i/lub liczby rzeczownika, do którego się odnoszą.
c) W pytaniach zawsze obowiązuje odpowiedni zapis graficzny tzn. znak zapytania (odwrócony) stawiamy na początku zdania i na końcu.
d) W języku hiszpańskim nie ma zaimka „czy”. Pytania ogólne z „czy” tworzy się w języku hiszpańskim zmieniając intonację zdania.
e) Pytania szczegółowe z zaimkami pytającymi tworzymy według następującego schematu: zaimek pytający + orzeczenie (+ podmiot) + dopełnienie lub okolicznik.
Przyjrzyjmy się teraz przykładom użycia poszczególnych zaimków pytających.
I. Zaimka pytającego qué (co?, jaki?/który?) używa się do tworzenia dwóch rodzajów pytań:
a) zaimek qué + czasownik występują, gdy pytamy o coś w sposób ogólny, bez określania kategorii lub gdy prosimy o definicję lub wyjaśnienie czegoś, na przykład:
¿Qué cocinas? – Co gotujesz?
¿Qué compras? – Co kupujesz?
¿Qué haces en tu tiempo libre? – Co robisz w wolnym czasie?
¿Qué opina usted sobre esto? – Co pan/pani o tym sądzi?
¿Qué significa la palabra „la asignatura”? – Co oznacza wyraz „la asignatura”?
¿Qué va a pasar con ellos? – Co się z nimi stanie?
b) zaimek qué + rzeczownik występują w pytaniach szczegółowych, gdy mamy określoną kategorię pojęć i pytamy o jeden z jej elementów, na przykład:
¿Qué deporte practicas? – Jaki sport uprawiasz?
¿Qué día es hoy? – Jaki jest dzisiaj dzień?
¿Qué nacionalidad tienes? – Jakie masz obywatelstwo?
¿Qué profesión tiene? – Jaki ma pan/pani zawód?
¿Qué temperatura hace? – Jaka jest temperatura?
¿ Qué tipo de carne necesitas para este plato? – Jakiego rodzaju mięsa potrzebujesz do tej potrawy?
II. Po zaimku pytającym ¿cuál?/¿cuáles? (jaki?/jacy?, który?/którzy?) nigdy nie występuje rzeczownik, tylko czasownik albo przyimek „de”. Przykłady zdań:
¿Cuál de estos diccionarios quieres? – Który chcesz z tych słowników?
¿Cuál de vosotros viene? – Który z was przyjdzie?
¿Cuál es el problema? – Jaki jest problem?
¿Cuál es su correo electrónico? – Jaki jest pana/pani adres e-mail?
¿Cuál es tu plato preferido? – Jaka jest twoja ulubiona potrawa?
¿Cuál es su estado civil? – Jaki jest pana/pani stan cywilny?
¿Cuáles son sus aficiones? – Jakie są pana/pani hobby?
III. Zaimek ¿quién?/¿quiénes? (kto?) występuje wyłącznie w pytaniach o osoby. W zależności od kontekstu zaimek ten możemy przetłumaczyć jako: kim?, kogo? Przykłady zdań:
¿Quién eres? – Kim jesteś?
¿Quién es el presidente de Brasil? – Kto jest prezydentem Brazylii?
¿Quién es el presidente del Congreso de los Diputados de España? – Kim jest przewodniczący Kongresu Deputowanych w Hiszpanii?
¿Quién está de guardia? – Kto ma służbę?
¿Quién falta? – Kogo brakuje?
¿Quién sabe qué nos espera? – Kto wie, co nas czeka?
¿Quién te lo ha dado? – Kto tobie to dał?
¿Quién otro? / ¿Quién más? – Kto jeszcze?
¿Quién sigue? – Kto jest następny?
W przypadku liczby mnogiej rzeczowników oraz jeżeli o coś pytamy, nie wiedząc ile jest osób, stosujemy formę ¿quiénes?, na przykład:
¿Quiénes vienen al banquete de mañana? – Kto przyjdzie na jutrzejszy bankiet?
¿Quiénes son víctimas? – Kim są ofiary?
IV. Zaimek ¿cuánto? (ile?) dostosowuje swoją formę do rodzaju i liczby rzeczownika, do którego się odnosi, stąd występują aż cztery formy: ¿cuánto?, ¿cuánta?, ¿cuántos?, ¿cuántas? Przykłady zdań:
¿Cuántas clases tienes el jueves? – Ile lekcji masz w czwartek?
¿Cuántos años tienes? – Ile masz lat?
¿Cuántos canales de televisión captas? – Ile odbierasz kanałów telewizyjnych?
¿Cuántos casos de coronavirus hay en Guatemala? – Ile przypadków koronawirusa jest w Gwatemali?
¿Cuánto dinero llevas contigo? – Ile masz przy sobie pieniędzy?
¿Cuántos hijos tienes? – Ile masz dzieci?
¿Cuánto le debo? – Ile jestem panu/pani winien?
¿Cuánto tiempo va a quedarse en Colombia? – Jak długo pozostanie pan/pani w Kolumbii?
W połączeniu z czasownikiem zaimek ¿cuánto? jest nieodmienny i oznacza „ile”/ „jak długo”, na przykład:
¿Cuántos cuestan los pantalones? – Ile kosztują spodnie?
¿Cuánto dura este episodio? – Ile/Jak długo/ trwa ten odcinek?
¿Cuánto es por día? – Ile za dzień?
¿Cuánto has pagado por eso? – Ile za to zapłaciłeś?
¿Cuánto mide Diego? – Jak wysoki jest Diego?
¿Cuánto pesas? – Ile ważysz?
¿Cuánto puede costar este apartamento? – Ile może kosztować to mieszkanie?
¿Cuántos han venido a tiempo? – Ilu przyszło na czas?
¿Cuántos sois? – Ilu was jest?
V. Zaimek pytający ¿cuándo? (kiedy?) ma tylko jedną formę. Używamy go do pytania o czas, porę, moment, w którym coś się wydarzyło lub dopiero się zdarzy. Przykłady zdań:
¿Cuándo es tu cumpleaños? – Kiedy są twoje urodziny?
¿Cuándo le conviene? – Kiedy by panu/pani pasowało?
¿Cuándo podemos continuar con el trabajo? – Kiedy możemy kontynuować pracę?
¿Cuándo sale el próximo tren desde Buenos Aires a Mar del Plata? – Kiedy odjeżdża najbliższy pociąg z Buenos Aires do Mar del Plata?
¿Cuándo terminas el trabajo? – Kiedy kończysz pracę?
¿Cuándo termina la cuarentena? – Kiedy kończy się kwarantanna?
¿Cuándo tiene usted vacaciones? – Kiedy ma pan/pani urlop?
¿Cuándo vas a Cancún? – Kiedy lecisz do Cancún?
¿Cuándo vienen tus abuelos? – Kiedy przyjdą twoi dziadkowie?
¿Cuándo zarpa el crucero desde Barcelona por las Islas Canarias? – Kiedy odpływa statek z Barcelony na Wyspy Kanaryjskie?
VI. Zaimek pytający „cómo” (jak) służy do pytania o sposób wykonania danej czynności lub o cechę danego podmiotu. W zależności od kontekstu zaimek ten możemy przetłumaczyć jako: w jaki sposób?, jaki?/jacy?, dlaczego? Przykłady zdań:
¿Cómo es posible? – Jak to możliwe?
¿Cómo es tu novio? – Jaki jest twój chłopak?
¿Cómo estáis? – Jak się macie?
¿Cómo están los niños? – Jak się miewają dzieci?
¿Cómo funciona esto? – Jak to działa?
¿Cómo se juega esto? – Jak w to się gra?
¿Cómo son tus abuelos? – Jacy są twoi dziadkowie?
¿Cómo te llamas? – Jak się nazywasz?
¿Cómo te sientes? – Jak się czujesz?
¿Cómo no? – Dlaczego nie?
¿Cómo puedo llegar al centro de la ciudad? – W jaki sposób mogę dojechać do centrum miasta?
¿Cómo son los nacidos bajo el signo de Sagitario? – Jacy są [ludzie] urodzeni pod znakiem Strzelca?
¿Cómo vas a ir allí? – Jak tam dojedziesz?
¿Sabes cómo hacerlo? – Wiesz, jak to zrobić?
VII. Zaimek pytający „por qué? (dlaczego?) służy do pytania o przyczynę działania lub postępowania. Przykłady zdań:
¿Por qué debo vacunarme? – Dlaczego powinienem/powinnam zaszczepić się?
¿Por qué estás triste? Dime ¿por qué? – Dlaczego jesteś smutna? Powiedz mi dlaczego?
¿Por qué me mientes? – Dlaczego mnie okłamujesz?
¿Por qué no quieres hacerlo? – Dlaczego nie chcesz tego zrobić?
¿Por qué quieres trabajar en Alemania? – Dlaczego chcesz pracować w Niemczech?
Z kolei pytanie: por qué no…? może wyrażać sugestię, zachęcać do zrobienia czegoś. Przykłady zdań:
¿Por qué no pasas por mi casa mañana? – Może wpadniesz do mnie jutro?
¿Por qué no vienes a cenar? – Może przyjdziesz dzisiaj na kolację?
VIII. Zaimek pytający ¿dónde? (gdzie?) używany jest do pytań o miejsce. Przykłady zdań:
¿Dónde está el ascensor? – Gdzie jest winda?
¿Dónde está la oficina de turismo? – Gdzie jest informacja turystyczna?
¿Dónde estamos ahora? – Gdzie teraz jesteśmy?
¿Dónde has dormido ayer? – Gdzie wczoraj spałeś?
¿Dónde pasas tus vacaciones? – Gdzie spędzasz swoje wakacje?
¿Dónde puedo aparcar mi coche? – Gdzie mogę postawić mój samochód?
¿Dónde se encuentra la escuela? – Gdzie znajduje się szkoła?
¿Dónde trabajas? – Gdzie pracujesz?
¿Dónde vive tu hermana? – Gdzie mieszka twoja siostra?
IX. Zaimek pytający ¿adónde? (dokąd?) używany jest do pytań o miejsce. Przykłady zdań:
¿Adónde prefieres ir de vacaciones, al mar o a la montaña? – Dokąd wolisz jechać na wakacje, nad morze czy w góry?
¿Adónde quieres ir? – Dokąd chcesz iść?
¿Adónde vais de excursión? – Dokąd jedziecie na wycieczkę?
¿Adónde vas de vacaciones? – Dokąd jedziesz na urlop?
Przed zaimkami pytającymi można postawić różne przyimki, tworząc w ten sposób nowe formy zaimków i nowe znaczenia. Przykłady zdań:
Przyimek + que:
¿A qué hora abren esta tienda? – O której godzinie otwierają ten sklep?
¿A qué hora vas mañana al trabajo? – O której godzinie idziesz jutro do pracy?
¿Con quién hablas? – Z kim rozmawiasz?
¿Con qué frecuencia vas al extranjero? – Jak często wyjeżdżasz za granicę?
¿Contra qué enfermedades debo vacunarme? – Przeciwko którym chorobom należy się zaszczepić?
¿De qué se trata? – O co chodzi?
¿De qué país vienes? – Z kraju przyjeżdżasz/pochodzisz?
¿En qué países se habla español fuera de España y América Latina? – W jakich krajach mówi się po hiszpańsku poza Hiszpanią i Ameryką Łacińską?
¿En qué estás pensando? – O czym myślisz?
¿En qué año fue fundada esta empresa? – W którym roku została założona ta firma?
¿Para qué quieres ir a Perú? – Po co chcesz jechać do Peru?
Przyimek + cuál:
¿A cuál de los políticos se refiere usted? – Do którego z polityków się pan/pani odnosi?
¿Con cuál línea aérea va a volar? – Która linią lotniczą pan/pani poleci?
¿Con cuál te identificas? – Z którym się utożsamiasz?
¿Para cuáles enfermedades se prescribe este medicamento? – Na jakie choroby przepisuje się to lekarstwo?
Przyimek + quién:
¿A quién le interesa? – Kogo to interesuje?
¿A quién quiere Diego? – Kogo kocha Diego?
¿A quién se lo has dado? – Komu to dałeś?
¿A quiénes les vas a enviar postales? – Komu wyślesz widokówki?
¿Con quién quiere usted hablar? – Z kim chce pan/pani rozmawiać?
¿De quién es la culpa? – Czyja to wina?
¿De quién es esa nueva casa con piscina? – Czyj to jest ten nowy dom z basenem?
¿En quién crees? – W kogo wierzysz?
¿Para quién es esto? – Dla kogo to jest?
¿Para quién trabajas? – Dla kogo pracujesz?
¿Por quién me tomas? – Za kogo mnie bierzesz? / Za kogo mnie masz?
¿Sabes a quién encontré? – Wiesz kogo spotkałem?
Przyimek + cuánto, cuánta, cuántos, cuántas:
¿A cuánto? – Za ile?
¿A cuántos estamos hoy? – Którego dziś mamy?
¿A cuántos clubes fuimos hoy? – W ilu klubach byliśmy dzisiaj?
¿Con cuánto tiempo de antelación deberías reservar tu vuelo? – Z jakim wyprzedzeniem powinieneś zarezerwować swój lot?
¿Para cuántos días le gustaría alquilar el coche? – Na ile dni chciałby pan/pani wynająć samochód?
¿Por cuántos centímetros es más alto? – O ile centymetrów jest wyższy?
¿Por cuánto dinero puedo vender mi coche usado? – Za ile mogę sprzedać mój używany samochód?
¿Por cuánto tiempo debo tomar esto? – Przez ile czasu muszę to przyjmować?
Przyimek + cuándo:
¿Desde cuándo es este periódico? – Z jakiego dnia jest ta gazeta?
¿Desde cuándo trabaja usted aquí? – Od kiedy pan/pani tutaj pracuje?
¿Desde cuándo no fuma tu marido? – Od kiedy twój mąż nie pali papierosów?
¿Hasta cuándo os quedáis? – Do kiedy zostajecie?
¿Para cuándo quedamos? – Na kiedy się umówimy?
¿Para cuándo es la reservación de alojamiento turístico? – Na kiedy jest rezerwacja kwatery turystycznej?
¿Para cuándo lo necesitas? – Na kiedy to potrzebujesz?
Przyimek + cómo:
¿A cómo están las manzanas? – Po ile są jabłka?
Przyimek + dónde:
¿A dónde se puede volar desde Sevilla este octubre? – Dokąd można polecieć z Sewilli w październiku?
¿De dónde eres? – Skąd jesteś?
¿De dónde viene la paella, uno de los platos emblemáticos de la gastronomía española? – Skąd pochodzi paella, jedno ze słynnych dań kuchni hiszpańskiej?
¿De dónde vienen? – Skąd państwo przychodzą (pochodzą)?
¿Por dónde deben circular los ciclistas? – Którędy mają poruszać się rowerzyści?
¿Por dónde se va al Museo del automóvil de Mulhouse, Francia? – Którędy dojechać do muzeum motoryzacji w Miluzie we Francji?
Dodatkowe zdania do analizy w wersji hiszpańsko-polskiej:
¿Adónde irías? | Dokąd byś poszedł? |
¿A quién le pertenece eso? | Do kogo to należy? |
¿Cómo aislar correctamente en casa a un familiar con sospecha de Covid-19? | Jak prawidłowo odizolować w domu członka rodziny z podejrzeniem Covid-19? |
¿Cómo debo entenderlo? | Jak mam to rozumieć? |
¿Cómo ha ocurrido eso? | Jak do tego doszło? |
¿Cómo le puedo ayudar? | Jak mogę pomóc? |
¿Cómo organizar y cuánto cuesta un viaje a Cuba? | Jak zorganizować i ile kosztuje podróż na Kubę? |
¿Cómo pagas tus facturas? | Jak płacisz swoje rachunki? |
¿Cómo podemos ponernos en contacto con el ministro? | W jaki sposób możemy skontaktować się z ministrem? |
¿Cómo se celebra la Navidad en Argentina? | Jak się obchodzi święta Bożego Narodzenia w Argentynie? |
¿Cómo viajar en el Perú durante la pandemia? | Jak podróżować do Peru podczas pandemii? |
¿Cómo vamos a solucionarlo? | Jak to rozwiążemy? |
¿Cuál es el horario de visita? | Jakie są godziny przyjęć? |
¿Cuál es el mejor regalo para tus amigos? | Jaki jest najlepszy prezent dla twoich przyjaciół? |
¿Cuál es el objetivo de su visita? | Jaki jest cel pana/pani wizyty? |
¿Cuál es el tipo de cambio entre el euro y el peso mexicano? | Jaki jest kurs wymiany euro na peso meksykańskie? |
¿Cuál es la mejor técnica para ganar en los mercados financieros? | Jaka jest najlepsza technika, by wygrywać na rynkach finansowych? |
¿Cuál es la montaña más alta del mundo? – El monte Everest. | Jaka jest najwyższa góra na świecie? – Mount Everest. |
¿Cuál es su domicilio? | Jakie jest pana/pani miejsce zamieszkania? |
¿Cuál es su fecha de nacimiento? | Jaka jest pana/pani data urodzenia? |
¿Cuál es su lugar de nacimiento? | Jakie jest pana/pani miejsce urodzenia? |
¿Cuál es su nombre y apellido? | Jak się pan/pani nazywa? |
¿Cuál es tu equipo? | Komu kibicujesz? |
¿Cuál es tu número de teléfono? | Jaki jest twój numer telefonu? |
¿Cuál te gusta más? | Który ci się najbardziej podoba? |
¿Cuáles son los nombres y los apellidos más comunes en España? | Jakie są najbardziej powszechne imiona i nazwiska w Hiszpanii? |
¿Cuáles son sus características? | Jakie są ich cechy? |
¿Cuándo llega mi turno? | Kiedy będzie moja kolej? |
¿Cuándo naciste? | Kiedy się urodziłeś? |
¿Cuándo podremos empezar a viajar? | Kiedy będziemy mogli zacząć podróżować? |
¿Cuándo vamos a cruzar la frontera entre México y Estados Unidos? | Kiedy przekroczymy granicę między Meksykiem a Stanami Zjednoczonymi? |
¿Cuánto cuesta una lección con instructor de esquí? | Ile kosztuje jedna lekcja z instruktorem narciarstwa? |
¿Cuánto cuestan las clases privadas de español en México? | Ile kosztują prywatne zajęcia z hiszpańskiego w Meksyku? |
¿Cuánto tiempo se tarda en llegar a las Cataratas del Iguazú? | Ile czasu zajmie dojście do wodospadu Iguazú? |
¿Cuánto tiempo te quedarás en Argentina? | Jak długo zostaniesz w Argentynie? |
¿Cuántos idiomas hablas? | Iloma językami mówisz? |
¿De dónde vengo y a dónde voy? | Skąd przychodzę i dokąd zmierzam? |
¿De quién es este coche? | Czyj to jest samochód? |
¿De quién es la responsabilidad? | Czyja to jest odpowiedzialność? |
¿Dónde está el salón de belleza? | Gdzie jest salon kosmetyczny? |
¿Dónde estuviste el año pasado de vacaciones? | Gdzie byłeś rok temu na urlopie? |
¿En qué podemos ayudarle? | W czym możemy panu/pani pomóc? |
¿Por qué algunas personas hacen dinero más fácilmente que otras? | Dlaczego niektóre osoby zarabiają pieniądze łatwiej niż inne? |
¿Por qué debo vacunarme? | Dlaczego powinienem zaszczepić się? |
¿Por qué Nueva Zelanda y Japón son los mejores países para vivir en la era del COVID-19? | Dlaczego Nowa Zelandia i Japonia są najlepszymi krajami do życia w okresie Covid-19? |
¿Por qué no te callas? | Dlaczego nie zamilkniesz? |
¿Por qué siempre apuestas todo a una sola carta? | Dlaczego zawsze stawiasz wszystko na jedną kartę? |
¿Por qué quie¬ren ustedes cambiar la habita¬ción? | Dlaczego chcą państwo zmienić swój pokój? |
¿Qué haces por la tarde? | Co robisz po południu? |
¿Quién está a cargo aquí? | Kto tu dowodzi? |
¿Quién ha traído esta maleta? | Kto przyniósł tę walizkę? |
¿Quién sabe que nos traerá el año próximo? | Kto wie, co przyniesie nam następny rok? |
¿Quién saca provecho de esto? | Kto czerpie z tego korzyści? |
¿Quién se ocupa de tus niños? | Kto się opiekuje twoimi dziećmi? |
¿Quién se va a beneficiar de eso? | Kto na tym zarobi? |
¿Quién será el nuevo presidente de Bolivia? | Kim będzie nowy prezydent Boliwii? |
¿Quién te ha dicho esto? | Kto ci to powiedział? |
¿Quién te lo ha enseñado? | Kto cię tego nauczył? |
¿Quiénes son los ciberdelincuentes y qué buscan? | Kim są cyberprzestępcy i czego szukają? |
Si no ahora, ¿entonces cuándo? | Jeżeli nie teraz, to kiedy? |
¿Tienes a quién preguntar? | Masz się kogo zapytać? |
Volaris Costa Rica reinicia sus operaciones en El Salvador y Centroamérica, ¿cuáles son las rutas? | Volaris Costa Rica wznawia swoje połączenia w Salwadorze i Ameryce Środkowej. Jakie są trasy? |
¡Un saludo y hasta la próxima!