Dzień dobry! / Guten Tag!
W języku niemieckim na każdym kroku natrafiamy na zaimki dzierżawcze. W tym wpisie dowiesz się co to są zaimki dzierżawcze, jaką rolę pełnią w zdaniach oraz jak się odmieniają. Dzięki licznym przykładom poznasz ich zastosowanie.
Co to są zaimki dzierżawcze?
Zaimki dzierżawcze to wyrazy odpowiadające na pytania: „czyj?”, „czyja”, „czyje”. Dzięki zaimkom dzierżawczym można wyrazić przynależność, czyli powiedzieć, że coś lub ktoś do kogoś należy.
Należy zauważyć, że zaimków dzierżawczych używa się w języku niemieckim dużo częściej niż w języku polskim i występują one tam, gdzie po polsku nie są konieczne. W języku polskim bardzo często używamy wyrazu „swój“, natomiast w języku niemieckim taki uniwersalny wyraz po prostu nie istnieje.
W języku niemieckim każda osoba ma swój własny zaimek dzierżawczy:
Zaimek dzierżawczy | Przykład | |
ich | mein (mój) | Mein Vater heißt Jonas./ Mój ojciec nazywa się Jonas. |
du | dein (twój) | Wie heißt dein Vater?/ Jak nazywa się twój ojciec? |
er, es | sein (jego) | Sein Vater heißt Jonas./ Jego ojciec nazywa się Jonas. |
sie | ihr (jej) | Wie heißt ihr Vater?/ Jak nazywa się jej ojciec? |
wir | unser (nasz) | Das ist unser Vater./ To jest nasz ojciec. |
ihr | euer (wasz) | Ist das euer Vater?/ Czy to jest wasz ojciec? |
sie | ihr (ich) | Ihr Vater ist sehr krank./ Ich ojciec jest bardzo chory. |
Sie | Ihr (pana/pani/państwa) | Ist das Ihr Vater?/ Czy to jest pana/pani/państwa ojciec? |
Jak odmieniają się zaimki dzierżawcze?
Podobnie jak w języku polskim, zaimki dzierżawcze w języku niemieckim mają różne końcówki w zależności od rodzaju i liczby rzeczownika. Oto wzory odmiany wszystkich niemieckich zaimków dzierżawczych:
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | mein Vater | meine Frau | mein Kind | meine Sachen |
Dopełniacz | meines Vaters | meiner Frau | meines Kindes | meiner Sachen |
Celownik | meinem Vater | meiner Frau | meinem Kind | meinen Sachen |
Biernik | meinen Vater | meine Frau | mein Kind | meine Sachen |
Zauważ, że zaimki dzierżawcze w rodzaju męskim i nijakim są takie same, z wyjątkiem biernika. Ponadto w mianowniku i bierniku w liczbie mnogiej zaimek dzierżawczy kończy się na -e.
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | dein Vater | deine Frau | dein Kind | deine Sachen |
Dopełniacz | deines Vaters | deiner Frau | deines Kindes | deiner Sachen |
Celownik | deinem Vater | deiner Frau | deinem Kind | deinen Sachen |
Biernik | deinen Vater | deine Frau | dein Kind | deine Sachen |
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | sein Vater | seine Frau | sein Kind | seine Sachen |
Dopełniacz | seines Vaters | seiner Frau | seines Kindes | seiner Sachen |
Celownik | seinem Vater | seiner Frau | seinem Kind | seinen Sachen |
Biernik | seinen Vater | seine Frau | sein Kind | seine Sachen |
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | ihr Vater | ihre Frau | ihr Kind | ihre Sachen |
Dopełniacz | ihres Vaters | ihrer Frau | ihres Kindes | ihrer Sachen |
Celownik | ihrem Vater | ihrer Frau | ihrem Kind | ihren Sachen |
Biernik | ihren Vater | ihre Frau | ihr Kind | ihre Sachen |
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | sein Vater | seine Frau | sein Kind | seine Sachen |
Dopełniacz | seines Vaters | seiner Frau | seines Kindes | seiner Sachen |
Celownik | seinem Vater | seiner Frau | seinem Kind | seinen Sachen |
Biernik | seinen Vater | seine Frau | sein Kind | seine Sachen |
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | unser Vater | unsere Frau | unser Kind | unsere Sachen |
Dopełniacz | unseres Vaters | unserer Frau | unseres Kindes | unserer Sachen |
Celownik | unserem Vater | unserer Frau | unserem Kind | unseren Sachen |
Biernik | unseren Vater | unsere Frau | unser Kind | unsere Sachen |
Zaimek euer podczas odmiany traci środkową samogłoskę -e. Zachowuje natomiast taką samą formę w rodzaju męskim i nijakim w mianowniku oraz w rodzaju nijakim w bierniku.
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | euer Vater | eure Frau | euer Kind | eure Sachen |
Dopełniacz | eures Vaters | eurer Frau | eures Kindes | eurer Sachen |
Celownik | eurem Vater | eurer Frau | eurem Kind | euren Sachen |
Biernik | euren Vater | eure Frau | euer Kind | eure Sachen |
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | ihr Vater | ihre Frau | ihr Kind | ihre Sachen |
Dopełniacz | ihres Vaters | ihrer Frau | ihres Kindes | ihrer Sachen |
Celownik | ihrem Vater | ihrer Frau | ihrem Kind | ihren Sachen |
Biernik | ihren Vater | ihre Frau | ihr Kind | ihre Sachen |
Zaimek dzierżawczy w formie grzecznościowej „Sie” (Pan/ Pani/ Państwo) ma taką samą odmianę jak zaimek dla 3. osoby liczby mnogiej „sie” (oni/one), z tą tylko różnicą, że zaimki w formie grzecznościowej piszemy zawsze wielką literą.
Przypadek | Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | Liczba mnoga |
---|---|---|---|---|
Mianownik | Ihr Vater | Ihre Frau | Ihr Kind | Ihre Sachen |
Dopełniacz | Ihres Vaters | Ihrer Frau | Ihres Kindes | Ihrer Sachen |
Celownik | Ihrem Vater | Ihrer Frau | Ihrem Kind | Ihren Sachen |
Biernik | Ihren Vater | Ihre Frau | Ihr Kind | Ihre Sachen |
Zaimki dzierżawcze „Ihr”, „Ihre” i „Ihr” mogą odnosić się do jednego lub wielu posiadaczy, na przykład:
Ist das Ihr Haus? Ja, das ist mein Haus. (Czy to jest pana/pani dom? Tak, to jest mój dom).
Ist das Ihr Haus? Ja, das ist unser Haus. (Czy to jest państwa dom? Tak, to jest nasz dom).
Jaka jest różnica między Possessivartikel czy Possessivpronomen?
Jeśli za zaimkiem dzierżawczym stoi rzeczownik, to taki zaimek nazywa się Possesivartikel.
Wem gehört der Wagen? – Das ist mein Wagen.
Jeżeli natomiast zaimek dzierżawczy stoi na końcu zdania w roli orzecznika, to taki zaimek nazywa się Possesivpronomen.
Possessivpronomen mają takie same końcówki jak Possessivartikel z wyjątkiem mianownika i biernika. W przypadku rodzaju nijakiego możliwa jest pisownia i wymowa końcówek -es lub -s. Oto odmiana form Possessivpronomen:
Przypadek | Liczba pojedyńcza | Liczba mnoga | ||||
Rodzaj męski | Rodzaj żeński | Rodzaj nijaki | ||||
ich | Mianownik | meiner | meine | mein(e)s | meine | |
Dopełniacz | meines | meiner | meines | meiner | ||
Celownik | meinem | meiner | meinem | meinen | ||
Biernik | meinen | meine | mein(e)s | meine | ||
du | Mianownik | deiner | deine | dein(e)s | deine | |
Dopełniacz | deines | deiner | deines | deiner | ||
Celownik | deinem | deiner | deinem | deinen | ||
Biernik | deinen | deine | dein(e)s | deine | ||
er/es | Mianownik | seiner | seine | sein(e)s | seine | |
Dopełniacz | seines | seiner | seines | seiner | ||
Celownik | seinem | seiner | seinem | seinen | ||
Biernik | seinen | seine | sein(e)s | seine | ||
sie | Mianownik | ihrer | ihre | ihr(e)s | ihre | |
Dopełniacz | ihres | ihrer | ihres | ihrer | ||
Celownik | ihrem | ihrer | ihrem | ihren | ||
Biernik | ihren | ihre | ihr(e)s | ihre | ||
wir | Mianownik | unserer | unsere | unser(e)s | unsere | |
Dopełniacz | unseres | unserer | unseres | unserer | ||
Celownik | unserem | unserer | unserem | unseren | ||
Biernik | unseren | unsere | unser(e)s | unsere | ||
ihr | Mianownik | eurer | eure | eur(e)s | eure | |
Dopełniacz | eures | eurer | eures | eurer | ||
Celownik | eurem | eurer | eurem | euren | ||
Biernik | euren | eure | eur(e)s | eure | ||
sie | Mianownik | ihrer | ihre | ihr(e)s | ihre | |
Dopełniacz | ihres | ihrer | ihres | ihrer | ||
Celownik | ihrem | ihrer | ihrem | ihren | ||
Biernik | ihren | ihre | ihr(e)s | ihre |
Przykłady zdań z Possessivpronomen:
Wem gehört das Auto? Es ist mein(e)s. Do kogo należy ten samochód. On jest mój. [„Auto” jest rodzaju nijakiego w liczbie pojedynczej i w mianowniku, stąd zaimek dzierżawczy „mein” ma końcówkę „-s”)
Ist das dein Hund? Ja, er ist meiner. To jest twój pies? Tak, on jest mój. [„Hund” jest rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej i w mianowniku, stąd zaimek dzierżawczy „meiner” ma końcówkę „-er”]
Ist das Ihre Tasche? Ja, sie ist meine. To jest pana/pani torba? Tak, ona jest moja. [„Tasche” jest rodzaju żeńskiego w liczbie pojedynczej i w mianowniku, stąd zaimek dzierżawczy „meine” ma końcówkę „-e”]
Ich habe dein Problem gelöst. Ich dein(e)s auch. Rozwiązałem twój problem. Ja twój także. [„Problem” jest rodzaju nijakiego w liczbie pojedynczej i w bierniku, stąd zaimek dzierżawczy „deins” ma końcówkę „-s”)
Er bedarf deiner Hilfe, nicht meiner. On potrzebuje twojej pomocy, nie mojej. [„Hilfe” jest rodzaju żeńskiego w liczbie pojedynczej i w dopełniaczu, stąd zaimek dzierżawczy „meiner” ma końcówkę „-er”]
Zastosowanie (Verwendung)
Chciałbyś zaplanować swoją podróż za granicę i nie wiesz od czego powinieneś zacząć? | Du möchtest deine Reise ins Ausland planen und weißt nicht wo du beginnen sollst? |
Czy pana/pani/państwa syn pracuje we szkole? | Arbeitet Ihr Sohn in der Schule? |
Czy ma pan/pani swoje prawo jazdy? | Haben Sie Ihren Führerschein? |
Czy moi rodzice mogą zabronić mi kontaktów z moimi najlepszymi przyjaciółmi? | Können mir meine Eltern den Umgang mit meinen besten Freunden verbieten? |
Czy odwiedzacie często waszą babcię? | Besucht ihr oft eure Oma? |
Czy po latach samodzielności mogę zrezygnować z mojej prywatności i autonomii? | Kann ich nach Jahren der Selbstständigkeit auf meine Privatsphäre und meine Autonomie verzichten? |
Czy to jest wasze auto? | Ist das euer Auto? |
Do kogo należy ta piłka? To moja piłka. Jest moja. | Wem gehört der Ball? Das ist mein Ball. Das ist meiner. |
Gdzie jest nasz pokój? Państwa pokój jest na szóstym piętrze. | Wo ist unser Zimmer? Ihr Zimmer ist in der sechsten Etage. |
Gramy w naszą grę. | Wir spielen unser Spiel. |
Idę pospacerować z moim psem. | Ich gehe mit meinem Hund spazieren. |
Jego ojciec mieszka i pracuje w Brisbane w Australii. | Sein Vater wohnt und arbeitet in Brisbane, Australien. |
Jego stan jest stabilny. | Sein Zustand ist stabil. |
Jej mąż troszczy się o nią po ciężkim dniu pracy. | Ihr Ehemann umsorgt sie nach einem harten Arbeitstag. |
Jesteś dokładnie jak twoja matka! | Du bist genau wie deine Mutter! |
Jeżdżę całkiem często do moich rodziców do Niemczech. | Ich fahre recht häufig zu meinen Eltern nach Deutschland. |
Moi rodzice są na Facebooku. | Meine Eltern sind bei Facebook. |
Mój brat i ja uczymy się perskiego. | Mein Bruder und ich lernen Persisch. |
Mój dzień pracy rozpoczyna się dość wcześnie. | Mein Arbeitstag beginnt ziemlich früh. |
Naszą ojczyzną jest cały świat. | Unsere Heimat ist die ganze Welt. |
Nasz dom jest waszym domem. | Unser Haus ist euer Haus. |
Nazywam się Jasmin, a moi rodzice pochodzą z Iranu. | Ich bin Jasmin und meine Eltern kommen aus dem Iran. |
Niech pan się zajmie własnymi sprawami! | Kümmern Sie sich um Ihre eigenen Angelegenheiten! |
On idzie ze swoją siostrą do kina. | Er geht mit seiner Schwester ins Kino. |
Petra ma nowy samochód. Swój stary samochód podarowała swojemu dziadkowi. | Petra hat ein neues Auto. Ihr altes Auto hat sie ihrem Großvater geschenkt. |
Pomocy! Zachowuję się jak moi rodzice! | Hilfe! Ich benehme mich wie meine Eltern! |
Twoje życie zależy od ciebie i twojego nastawienia. | Dein Leben hängt von dir und deiner Einstellung ab. |
To jest nasza niemiecka lektorka. | Das ist unsere deutsche Lektorin. |
To jest wasz dom? Wasz dom jest piękny i nowoczesny. | Ist das euer Haus? Euer Haus ist wunderschön und modern. |
To leży w interesie nas wszystkich, aby wspierać to przedsięwzięcie. | Es liegt in unser aller Interesse, dieses Vorhaben zu unterstützen. |
We Frankfurcie, Monachium, Hamburgu i Stuttgarcie dostępne są dla państwa automaty do nadawania bagażu, za pomocą których mogą państwo samodzielnie nadać swój bagaż w sposób prosty i szybki. | In Frankfurt, München, Hamburg, Berlin und Stuttgart stehen Gepäckautomaten für Sie bereit, an denen Sie Ihr Gepäck einfach und schnell selbst aufgeben können. |
Wszyscy czekają w napięciu na jego występ. | Alle warten gespannt auf ihren Auftritt. |
W jaki sposób połączę mój smartwatch z telefonem komórkowym? | Wie verbinde ich meine Smartwatch mit meinem Mobiltelefon? |
Zegarek twojego dziecka jest nowy. | Die Armbanduhr deines Kindes ist neu. |
Ich wünsche Dir alles Gute!