Hola, ¿qué tal?
W celu osiągnięcia biegłości w opisywaniu w języku hiszpańskim położenia otaczających nas przedmiotów i zjawisk niezbędna jest znajomość podstawowych przysłówków i przyimków miejsca. Wyrażają one różne relacje przestrzenne i służą do podawania informacji o lokalizacji lub do wskazania miejsca, w którym coś się odbywa. Przysłówki miejsca odpowiadają na pytanie „gdzie?”, a ich znaczenie jest uzależnione od kontekstu wypowiedzi.
Do najczęściej stosowanych przysłówków/przyimków miejsca i wyrażeń przysłówkowych/przyimkowych, które są potrzebne podczas opisywania relacji przestrzennych, zalicza się następujące:
a la derecha – po prawej, na prawo
a la izquierda – po lewej, na lewo
a través de – przez
abajo – na (w) dół, na (w) dole
acá – tu (używany w Am. Łac.)
adelante – naprzód, dalej!
adentro – do środka, wewnątrz, w głębi
afuera – na zewnątrz
ahí – tu, tam (miejsce znajduje się w pobliżu, niedaleko mówiącego)
al final (de) – na końcu
al fondo (de) – w głębi
al lado (de) – obok
al principio (de) – na początku
allá – tam (używany w Am. Łac).
allí – tam (miejsce znajduje się daleko od mówiącego i słuchającego)
allí abajo/dentro/arriba – tam na dole/w środku/na górze
alrededor (de) – wokół, dookoła
aquí – tu, tutaj (miejsce znajduje się bardzo blisko mówiącego)
aquí abajo/dentro/arriba – tu na dole/w środku/na górze
aquí y allí – tu i ówdzie
arriba – na górze, u góry, w górze, do góry
atrás – z tyłu
cerca (de) – blisko, niedaleko, obok
debajo (de) – pod, poniżej
delante (de) – przed, z przodu
dentro (de) – w (środku), wewnątrz
detrás (de) – za
en – na, w
en medio (de) – na środku
encima (de) – nad, na
enfrente (de) – naprzeciwko
entre – między
frente a – przed
fuera – na zewnątrz
junto a – (tuż) obok, tuż przy
lejos (de) – daleko
por debajo de – poniżej (w znaczeniu ilościowym/jakościowym)
por encima (de) – nad, ponad, powyżej
por detrás – z tyłu, od tyłu
sobre – na, ponad
Zdania do analizy w wersji polsko-hiszpańskiej
| Antena satelitarna jest na górze. | La antena satelital está arriba. |
| Bankomat jest parę kroków stąd. | Un cajero automático está a unos pasos de aquí. |
| Bardzo lubię przechodzić przez park Chapultepec, największy park miejski w Ameryce (810 ha), zlokalizowany w mieście Meksyk. | A mí me gusta mucho caminar a través del parque Chapultepec, el parque urbano más grande de América (810 ha), localizado en la Ciudad de México. |
| Buty narciarskie są obok pudełka. | Las botas de esquí están al lado de la caja. |
| Buty są za drzwiami na podłodze. | Los zapatos están detrás de la puerta, en el suelo. |
| Chcę odbyć podróż dookoła świata i zwiedzić wiele krajów. | Quiero realizar un viaje alrededor del mundo y visitar muchos países. |
| Ci, którzy są z tyłu, dobrze nie słyszą. | No oyen bien los que están atrás. |
| Co piąty mieszkaniec Hiszpanii żyje poniżej progu ubóstwa. | Uno de cada cinco ciudadanos en España vive por debajo del umbral de la pobreza. |
| Co tu/tutaj robisz? | ¿Qué haces aquí? |
| Co tu/tutaj się dzieje? Co tutaj się stało? | ¿Qué pasa aquí? ¿Qué pasó aquí? |
| Codziennie czeszę się przed dużym lustrem. | Me peino delante de un gran espejo todos los días. |
| Coś się tu nie zgadza. | Algo está mal aquí. |
| Czajnik stoi na kuchence gazowej. | La tetera está sobre la cocina de gas. |
| Czuję się tu jak ryba w wodzie. | Me siento aquí como pez en el agua. |
| Czy jest tutaj plac zabaw? | ¿Hay un campo de juego por aquí? |
| Czy mogę stąd zadzwonić na policję? | ¿Puedo llamar desde aquí a la Policía? |
| Delfiny są tak inteligentne i czułe, że trudno jest powstrzymać się przed pływaniem z nimi w basenie. | Delfines son tan inteligentes y cariñosos, que es difícil resistirse a nadar con ellos en una piscina. |
| Deptak wzdłuż bulwarów utworzono tuż poniżej skarpy, na której wyrosło stare centrum miasta. | El paseo a lo largo del malecón fue formado justo debajo de la escarpa encima de la cual creció el antiguo centro de la ciudad. |
| Dlaczego sąsiedzi z góry zawsze tak hałasują? | ¿Por qué los vecinos de arriba siempre hacen tanto ruido? |
| Dzieci bawią się pośrodku werandy. | Los niños están jugando en medio de la veranda. |
| Gdzie jest piłka? – Piłka jest pod stołem. | ¿Dónde está el balón? – El balón está debajo de la mesa. |
| Gdzie są dzieci? – Dzieci są na dole. | ¿Dónde están los niños? – Los niños están abajo. |
| Goście hotelowi są w windzie. | Los huéspedes del hotel están dentro del ascensor. |
| Helikopter z turystami latał nad Buenos Aires. | Un helicóptero con turistas estaba volando sobre Buenos Aires. |
| Ile obrazów jest w Muzeum Prado? – Prawie 8 000 obrazów malowanych i wiele innych cennych obiektów sztuki, jednakże publiczność udostępnia się tylko około 1 150 obrazów. | ¿Cuántos cuadros hay en el Museo del Prado? – Casi 8.000 pinturas y muchos otros valiosos objetos de arte, aunque al público solo se exponen unos 1.150 cuadros. |
| Istnieją firmy, które organizują kilkudniowe rejsy Nilem, zawsze w dół rzeki (kierunek południe-północ). | Existen empresas que organizan cruceros por el Nilo, de varios días, siempre aguas abajo (dirección sur-norte). |
| Jak postąpić, gdy za twoim samochodem jedzie karetka pogotowia z włączonymi światłami lub syreną? | ¿Cómo actuar cuando una ambulancia va detrás de tu coche con las luces o la sirena activada? |
| Jestem na początku ulicy La Rambla w Barcelonie, którą każdego dnia spacerują tysiące osób. | Estoy al principio de la calle La Rambla en Barcelona, donde cada día pasean miles de personas. |
| Jestem przed budynkiem liceum ogólnokształcącego. | Estoy delante del edificio del instituto de segunda enseñanza. |
| Jestem tu służbowo i nie mam czasu, żeby tam iść. | Estoy aquí por negocios y no tengo tiempo para ir allí. |
| Jesteśmy bardzo daleko od centrum miasta. | Estamos muy lejos del centro de la ciudad. |
| Jesteśmy tu na urlopie od zeszłego czwartku. | Estamos aquí de vacaciones desde el jueves pasado. |
| Kącik do czytania znajduje się tuż obok okna. | El rincón de lectura está junto a la ventana. |
| Kordoba znajduje się między Sewillą a Madrytem. | Córdoba está entre Sevilla y Madrid. |
| Księgarni nie ma w tym budynku, tylko w tamtym z tyłu. | La librería no está en ese edificio, sino en el de atrás. |
| Ktoś jest za drzwiami. | Hay alguien detrás de la puerta. |
| Lecimy nad Morzem Śródziemnym na Cypr, który ma piękne plaże i różne zabytki historyczne. | Volamos por encima del Mar Mediterráneo a Chipre que tiene las playas hermosas y varios monumentos históricos. |
| Łazienka jest w głębi korytarza. | El cuarto de baño está al fondo del pasillo. |
| Meksyk i Hiszpania są połączone za pomocą nowej bezpośredniej trasy lotniczej Guadalajara-Madryt. | México y España están conectados a través de la nueva ruta directa entre Guadalajara-Madrid. |
| Mgła wisi nad powierzchnią wody jeziora Garda, największego włoskiego jeziora (368 km²). | La niebla pende sobre la superficie del agua del lago de Garda, el mayor lago italiano (368 km²). |
| Mieszkam daleko od / blisko szkoły. | Vivo lejos / cerca de la escuela. |
| Mieszkam daleko od moich rodziców. | Vivo lejos de mis padres. |
| Między monitorem do komputera i drukarką stoi lampka nocna. | Entre la pantalla del ordenador y la impresora hay una lamparilla de noche. |
| Międzynarodowy Port Lotniczy w Cancún znajduje się 50 kilometrów stąd. | El Aeropuerto Internacional de Cancún está a 50 kilómetros de aquí. |
| Moi przyjaciele i ja siedzieliśmy wokół ogniska na plaży Langosta na Riwierze Maya. | Mis amigos y yo estábamos sentados alrededor de la fogata en la playa Langosta en la Riviera Maya. |
| Moje garnitury i krawaty są w szafie. | Mis trajes y corbatas están en el armario. |
| Morze Martwe znajduje się około 420 metrów poniżej poziomu morza. | El Mar Muerto se encuentra a unos 420 metros bajo el nivel del mar. |
| Możemy zatrzymać się przy sklepie spożywczym? | ¿Podemos parar cerca de una tienda de comestibles? |
| Mój samochód jest zaparkowany przed biurem podróży. | Mi coche está aparcado delante de la agencia de viajes. |
| Muszę skręcić w prawo czy w lewo? – W lewo. | ¿Tengo que doblar a la derecha o a la izquierda? – A la izquierda. |
| Na skrzyżowaniu skręć w prawo / w lewo. | En el cruce gira a la derecha / a la izquierda. |
| Na szafce nocnej stoi lampka. | En la mesita de noche hay una lámpara. |
| Na ścianie wisi mapa świata. | En la pared está colgado el mapa del mundo. |
| Na zewnątrz jest straszny upał, dlatego zostaniemy w klimatyzowanym domu. | Afuera hace un calor terrible, por eso nos quedamos en la casa con aire acondicionado. |
| Na zewnątrz mocno pada. | Afuera está lloviendo mucho. |
| Nad moim biurkiem jest duży regał, na którym trzymam książki i słowniki. | Encima de mi escritorio hay una estantería grande donde guardo mis libros y diccionarios. |
| Najlepsze plaże do surfowania w Kantabrii są w pobliżu Santander. | Las mejores playas para hacer surf en Cantabria están cerca de Santander. |
| Najważniejsze, że tu jesteś. | Lo más importante es que estás aquí. |
| Najwyższej jakości wino jest na dole w piwnicy. | El vino de la más alta calidad está abajo, en la bodega. |
| Naprzeciw mojego domu jest restauracja i szkoła języków obcych. | Enfrente de mi casa hay un restaurante y una escuela de idiomas. |
| Nareszcie jesteś! | ¡Al fin estás aquí! |
| Nauczycielka języka niemieckiego stoi przed tablicą. | La profesora de alemán está delante de la pizarra. |
| Nie ruszaj tu niczego! Jesteś w muzeum! | ¡No toques nada aquí! ¡Estás en el museo! |
| Nie zatrzymuj się, idź naprzód. | No te pares, continúa adelante. |
| Obok biurka jest kosz i niszczarka na śmieci. | Al lado del escritorio hay una papelera y una trituradora de papel. |
| Obok drzwi, po prawej stronie, znajduje się duża szafa. | Al lado de la puerta, a la derecha, hay un gran armario. |
| Obok okna jest moje biurko. | Junto a la ventana está mi escritorio. |
| Oby tutaj był/-a! Nie widziałem go/jej od dawna. | ¡Ojalá esté aquí! No lo/la he visto por mucho tiempo. |
| Ostatni raz byłem/-am tam w 2017 r. | La última vez que estuve allí fue en el año 2017. |
| Park Güell, zbudowany w latach 1900-1914 przez słynnego architekta Antoniego Gaudiego, jest niedaleko stąd. | El parque Güell, construido entre 1900 y 1914 por el famoso arquitecto Antonio Gaudí, está cerca de aquí. |
| Patrycja jest na górze w swoim pokoju. | Patrycja está arriba en su habitación. |
| Plaża Linda znajduje się bardzo blisko centrum Cancún i jest jedną z ulubionych przez turystów i miejscowych. | La playa Linda está ubicado muy cerca del centro de Cancún, siendo una de las favoritas por turistas y locales. |
| Po obu stronach łóżka znajdują się regały. | A ambos lados de la cama hay estanterías. |
| Pod ziemią jest wiele zasobów naturalnych np. węgiel, ropa naftowa, gaz naturalny lub minerały. | Debajo de la tierra hay muchos recursos naturales, por ejemplo, el carbón, el petróleo, el gas natural o los minerales. |
| Podręczny słownik polsko-hiszpański leży na stole. | El diccionario manual polaco-español está encima de la mesa. |
| Połóż to tutaj obok. | Ponlo aquí al lado. |
| Postaw filiżankę z kawą na stół. | Pon la tasa de café sobre la mesa. |
| Postawcie z tyłu krzesła, które są zbyteczne. | Pongan atrás las sillas que sobran. |
| Pośrodku kuchni stoi duży drewniany stół. | En medio de la cocina hay una mesa grande de madera. |
| Prasa międzynarodowa jest na biurku. | La prensa internacional está en el escritorio. |
| Prawda jak oliwa, zawsze na wierzch wypływa. | La verdad y el aceite nadan siempre encima. |
| Proszę się tu podpisać. | Firme aquí, por favor. |
| Przed otwarciem przechowywać butelkę z sokiem pomarańczowym w lodówce w temperaturze +1-6º C. | Antes de abrir, conservar la botella de zumo de naranja en el frigorífico entre +1º C y +6º C. |
| Rano maluję się przed lustrem. | Por la mañana, me maquillo enfrente del espejo. |
| Ręce do góry! | ¡Manos arriba! |
| Rozejrzyj się wokół siebie. | Mira a tu alrededor. |
| Skrzynka pocztowa jest na zewnątrz. | El buzón está fuera. |
| Sofa na środku salonu oddziela część dzienną od jadalni. | Un sofá en medio del salón divide la zona de estar de la de comedor. |
| Sprzęt muzyczny znajduje się na stoliku. | El equipo de música está en la mesita. |
| Stolik na telewizor znajduje się w rogu sypialni. | Hay un mueble para la tele en el rincón del dormitorio. |
| Stół w kuchni stoi prostopadle do okna. | La mesa en la cocina está en perpendicular a la ventana. |
| Strażacy są wewnątrz płonącego domu. | Los bomberos están dentro de una casa en llamas. |
| Szafka nocna znajduje się obok łóżka. Na szafce stoi lampka i budzik. | Una mesita de noche se ubica al lado de la cama. Sobre la mesita hay una lámpara pequeña y un despertador. |
| Szczotka do butów jest pod szafą. | Un cepillo para zapatos está debajo del armario. |
| Telefon komórkowy jest w plecaku. | El teléfono móvil está dentro de la mochila. |
| Telewizor z płaskim ekranem stoi prostopadle do okna. | La tele de pantalla plana está en perpendicular a la ventana. |
| Temperatura wody Morza Śródziemnego wynosi od 3 do 4ºC powyżej średniej. | La temperatura del agua del Mediterráneo está entre 3 y 4ºC por encima del promedio. |
| To jest całkiem blisko. | Está bastante cerca. |
| To jest krok naprzód/wstecz dla naszego miasta. | Es un paso adelante/atrás para nuestra ciudad. |
| Usiądę z przodu/z tyłu. | Me sentaré delante/atrás. |
| Usiądź tu i posłuchaj mnie, proszę. | Siéntate aquí y escúchame, por favor. |
| W jaki sposób ozdobić okna roślinami? – Możesz ustawić doniczki lub wazony z kwiatami na parapecie okna. | ¿Cómo decorar las ventanas con plantas? – Puedes colocar macetas o jarrones con flores en el alféizar de la ventana. |
| W moim domu jest wiele pomieszczeń. | Dentro de mi casa hay muchas habitaciones. |
| W mojej sypialni naprzeciwko telewizora jest łóżko. | En mi dormitorio enfrente de la tele hay una cama. |
| W ostatnich latach niektóre kraje, takie jak Japonia lub Chiny, wybudowały statki podwodne, które są w stanie zejść poniżej 10 000 metrów, jednak wielkie nuklearne okręty podwodne zazwyczaj nie przekraczają głębokości 600 metrów. | En los últimos años algunos países, como Japón o China, han construido sumergibles capaces de descender por debajo de 10.000 metros, pero los grandes submarinos nucleares no suelen superar los 600 metros de profundidad. |
| W prawo / w lewo zwrot! | ¡Media vuelta a la derecha / a la izquierda! |
| W zimowe wieczory uwielbiam siedzieć w fotelu przed kominkiem. | En las noches de invierno me encanta sentarme en el sillón frente a la chimenea. |
| Według świadków pojazd jadący z przodu zatrzymał się, a ten z tyłu uderzył w niego z dużą siłą. | Según testigos, el vehículo que iba adelante se detuvo y el de atrás lo chocó con fuerza. |
| Wewnątrz szafy trzymam swoje ubrania i ręczniki. | Dentro del armario, guardo mi ropa y mis toallas. |
| Wokół mojego domu rosną różne kwiaty. | Alrededor de mi casa crecen varias flores. |
| Wpadnę tutaj później. | Pasaré por aquí más tarde. |
| Wynagrodzenie poniżej płacy minimalnej. | Una remuneración por debajo del salario mínimo. |
| Z przodu jedzie samochód ciężarowy, a z tyłu karetka pogotowia. | Adelante va un camión y atrás va una ambulancia. |
| Z tyłu jest wejście boczne. | Hay una entrada lateral atrás. |
| Za budynkiem szkoły jest boiskowe sportowe. | Detrás del edificio de la escuela hay un campo de deportes. |
| Za chmurami zawsze świeci słońce. | Detrás de las nubes, siempre brilla el sol. |
| Za tymi drzwiami dzieją się cudowne rzeczy. | Detrás de esta puerta pasan cosas maravillosas. |
| Zamek Bled wznosi się powyżej jeziora Bled, usytuowanego w północno-zachodniej Słowenii. | El Castillo de Bled se eleva por encima del lago Bled, situado al noroeste de Eslovenia. |
| Zegar wisi na ścianie na korytarzu. | El reloj está colgado en la pared en el pasillo. |
| Złoty łańcuszek i pierścionek z diamentem są w szufladzie. | Una cadena de oro y un anillo con diamante están dentro del cajón. |
| Znam to już na wylot. | Ya lo conozco de arriba abajo. |
| Żołnierz sił specjalnych rozgląda się dookoła obozu wojskowego. | Un soldado de las fuerzas especiales mira alrededor de un campamento militar. |
Muchas gracias y hasta la próxima.