Gramatyka, Język hiszpański

Wyraz „todo” w j. hiszpańskim (La palabra „todo” en español)

¡Hola a todos!

„Todo” to bardzo często używany w języku hiszpańskim wyraz, który w zdaniach może pełnić funkcję przymiotnika nieokreślonego, zaimka nieokreślonego, przysłówka lub rzeczownika.

I. Znaczenia wyrazu „todo”:

przymiotnik nieokreślony:
1. cały, wszystek [p.ej. todo el verano – całe lato]
2. każdy, wszelki [p.ej. todo ciudadano – każdy obywatel]
3. całkowity, prawdziwy [p.ej. Es todo un ritual. – To prawdziwy rytuał.]

zaimek nieokreślony:
1. wszystko, wszyscy [p.ej. Todo tiene su valor. – Wszystko ma swoją wartość., Todos me miran. – Wszyscy na mnie patrzą.]

przysłówek:
1. całkiem, całkowicie, zupełnie [p.ej. en todo – zupełnie]

rzeczownik, rodzaj męski:
1. całość, wszystko [p.ej. El todo es más que la suma de sus partes. – Całość to więcej niż suma jej składników.]

Jeżeli formy „todo”, „toda”, „todos”, „todas” znajdują się przed rzeczownikiem, to występują najczęściej z rodzajnikiem określonym, stąd: „todo el”, „toda la”, „todos los”, „todas las”.

Jeżeli po „todo”, „toda” wystąpi rodzajnik nieokreślony, to zdanie nabiera wartości emfatycznej, np. „Tu marido es todo un caballero” (Twój mąż to prawdziwy dżentelmen).

II. Wyraz „todo” występuje również w różnych zwrotach m.in.:

„a todo pulmón” (na całe gardło, wniebogłosy)
„a todo tren” (z przepychem)
„ante todo”/ „sobre todo” (przede wszystkim)
„antes que todo” (najpierw)
„de todas formas” (w każdym razie)
„de todas partes” (zewsząd, ze wszystkich stron)
„de todos modos” (mimo wszystko, a jednak)
„después de todo” / „a pesar de todo” (mimo wszystko, w końcu, wszakże)
„en” / „por” / todas partes” – wszędzie
„en todo caso” (w każdym razie)
„en un todo” (ogólnie, ogółem, w sumie)
„no del todo” (nie całkiem, nie do końca)
„por todo alrededor” (wszędzie dookoła)
„todo lo bueno” (wszystko, co dobre)
„todo lo que …” (wszystko, co …)
„un poco de todo” (wszystkiego po trochu)

Przykłady zdań do analizy z zastosowaniem wyrazu „todo” w wersji-polsko-hiszpańskiej: 

Całe nasze poznanie rozpoczyna się od zmysłów.Todo nuestro conocimiento comienza con los sentidos.
Chcę wygrać wszystkie turnieje. Quiero ganar todos los torneos.
Co muszę zrobić, by zaoszczędzić każdego miesiąca?¿Qué tengo que hacer para ahorrar todos los meses?
Co robiłeś/-aś przez cały dzień? – Nic nie robiłem/-am przez cały dzień. ¿Qué has hecho en todo el día? – No he hecho nada en todo el día.
Co to jest all inclusive?¿Qué es el todo incluido?
Co to wszystko znaczy?¿Qué significa todo esto?
Co w rzeczywistości obejmuje podróż „all inclusive”?¿Qué incluye realmente un viaje con “todo incluido”?
Co zrobić z wszystkimi pieniędzmi zaoszczędzonymi podczas pandemii?¿Qué hacer con todo el dinero ahorrado durante la pandemia?
Codziennie uczę się hiszpańskiego i tureckiego.Estudio español y turco todos los días.
Czas leczy rany.El tiempo todo lo cura (y todo lo muda).
Czego się nie dotknie, zawsze mu wychodzi.Todo lo que toca le sale bien.
Dlaczego dzieci krzyczą na całe gardło? ¿Por qué los niños gritan a todo pulmón?
Dlaczego w życiu wszystko kręci się wokół pieniędzy?¿Por qué en la vida todo gira alrededor del dinero?
Dzieci przez cały czas zachowują się niegrzecznie. Los niños se portan mal todo el tiempo.
Dzieci zasługują na naszą pełną uwagę.Los niños merecen toda nuestra atención.
Gdzie byłeś/-aś przez cały dzień? ¿Dónde has estado todo el día?
Gdzie byłeś/-aś przez cały ten czas?¿Dónde has estado todo este tiempo?
Jakość przede wszystkim.La calidad ante todo.
Jeden za wszystkich i wszyscy za jednego.Uno para todos y todos para uno.
Jestem przygotowany na wszystko. Estoy preparado para todo.
Jestem zadowolony, ale nie całkowicie.Estoy contento, pero no del todo.
Jesteśmy odpowiedzialni za całe jego leczenie. Nosotros estamos a cargo de todo su tratamiento.
Jeszcze się taki nie urodził, co by wszystkim dogodził.Nunca llueve a gusto de todos.
Jeśli wszystko dobrze pójdzie, w sierpniu lub wrześniu będziemy mieli zaszczepionych wszystkich Argentyńczyków. Si todo va bien, en agosto o septiembre tendremos vacunados a todos los argentinos.
Kanada jest oficjalnie krajem dwujęzycznym. Nie oznacza to jednak, że wszyscy jej mieszkańcy mówią po angielsku i francusku.Canadá es un país oficialmente bilingüe. Sin embargo, eso no significa que todos sus habitantes hablen inglés y francés.
Każda osoba jest uprawniona do wolności poruszania się i osiedlania w granicach każdego państwa. Toda persona tiene derecho a circular libremente y a elegir su residencia en el territorio de un estado.
Każda osoba ma prawo do nauki.Toda persona tiene derecho a la educación.
Każda osoba ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa osobistego.Todo individuo tiene derecho a la vida, a la libertad y a la seguridad de su persona.
Każdego dnia człowiek uczy się czegoś nowego.Todos los días se aprende algo nuevo.
Każdy człowiek ma swoją cenę. Todo hombre tiene su precio.
Każdy to wie. Lo sabe todo el mundo.
Kiedy sam podróżujesz, tylko ty jesteś odpowiedzialny za wszystko to, co nastąpi. Cuando viajas solo, tú eres el único responsable de todo lo que suceda.
Kocham cię całym moim sercem.Te amo de todo mi corazón.
Koronawirus dotyka przede wszystkim osoby starsze. El coronavirus afecta sobre todo a personas mayores.
Kryzys dotyka nas wszystkich.La crisis nos afecta a todos.
Ludzie przychodzą ze wszystkich stron, aby to uczcić. La gente viene de todas partes para celebrarlo.
Ma wszystko, czego dusza zapragnie.Tiene todo lo que puede desear.
Mam nadzieję, że będę mógł wnieść i przekazać całe moje doświadczenie zawodowe jako dyplomata. Espero poder aportar y transmitir toda mi experiencia profesional como diplomático.
Mam wszystko, czego potrzebuję.Tengo todo lo que necesito.
Mimo całego wysiłku do dzisiaj nie otrzymaliśmy ani jednej szczepionki.A pesar de todo el esfuerzo, hasta hoy no hemos recibido ni una sola vacuna.
Mimo wszystkiego, co się dzieje wokół nas, idziemy do przodu. A pesar de todo lo que ocurre a nuestro alrededor, seguimos adelante.
Mimo wszystko nie jest tak źle.Después de todo no está tan mal.
Moje dzieci tęsknią za domem i ciągle płaczą. Mis hijos extrañan su casa y están llorando todo el tiempo.
Mówię to tobie z całą szczerością.Te lo digo con toda franqueza.
Musisz czuć się pewnie w każdej chwili.Necesitas sentirte seguro/a en todo momento.
Nie możesz wszystkich uszczęśliwić.No puedes hacer todo el mundo feliz.
Niech się spełnią wszystkie twoje marzenia i żebyś zawsze była zdrowa i szczęśliwa!¡Que todos tus deseos se cumplan y que siempre tengas salud y felicidad!
Nie ma ryby bez ości.Todo tiene su cara y cruz.
Obywatele Hiszpanii będą mogli swobodnie podróżować po całym kraju. Ciudadanos de España podrán viajar libremente por todo el país.
Papież Franciszek rozpoczyna wizytę w Iraku pod hasłem „wszyscy jesteśmy braćmi”.Papa Francisco inicia visita a Irak bajo el lema “todos somos hermanos”.
Postawię wszystko na jedną kartę. Voy a jugarme el todo por el todo.
Prawie codziennie zdumiewa mnie to jak świat dostosował się do pandemii.Casi todos los días me maravilla cómo el mundo se ha adaptado a la pandemia.
Program przeznaczony jest dla wszystkich.El programa está destinado a todos.
Proszę iść cały czas prosto. Sigan todo recto.
Proszę mnie informować o wszystkim, co się dzieje.Infórmenme de todo lo que está pasando.
Różne firmy i organizacje oferują liczne wycieczki z przewodnikiem przez cały rok.Diferentes empresas y organizaciones ofrecen múltiples visitas guiadas durante todo el año.
Spędzimy cały dzień na plaży na Krecie.Pasaremos todo el día en la playa en Creta.
Stosowanie maseczki jest obowiązkowe podczas przemieszczania się po całym kraju. El uso de mascarilla para circular en todo el país es obligatorio.
Stowarzyszenie wystosowało prośbę do rządu Wysp Kanaryjskich, aby przed koronawirusem zaszczepić cały personel, który świadczy usługi w szkołach. La Asociación ha solicitado al Gobierno de Canarias que se vacune contra el coronavirus a todo el personal que presta servicios en los centros escolares.
Sytuacja nie jest wszędzie taka sama. La situación no es igual en todas partes.
Szukaliśmy jej wszędzie, jednak nie wiemy, gdzie może być. Nosotros la buscamos por todos lados, pero no tenemos idea donde puede estar.
Ta roślina rośnie wszędzie dobrze.Esta planta crece bien en todos lados.
Tak naprawdę ta sprawa dotyczy nas wszystkich.La verdad es que el problema nos concierne a todos.
Tak wszędzie wygląda życie. Así es la vida, en todas partes.
Te godziny pracy obowiązują wszystkich.Estas horas de trabajo se aplican a todos.
Ten piosenkarz jest znany na całym świecie.Este cantante es conocido por todo el mundo.
To dotyczy nas wszystkich. Esto nos concierne a todos.
To wszystko na dziś. Eso es todo por hoy.
To wszystko twoja wina.Todo esto es tu culpa.
W każdym razie dowiedź się o miejscach na nocleg i głównych atrakcjach przed podróżą do Republiki Dominikany.De todos modos, infórmate de lugares para hospedarte y principales atracciones antes de viajar a República Dominicana.
Wspierali mnie przez cały rok. Me han apoyado durante todo el año.
Wszyscy boją się utracić ukochaną osobę.Todo el mundo tiene miedo a perder un ser querido.
Wszyscy mówią po hiszpańsku. Todo el mundo habla español.
Wszyscy są równi wobec prawa. Todos son iguales ante la ley.
Wszyscy trochę boimy się starości. Todos tenemos un poco de miedo a envejecer.
Wszyscy w naszym kraju muszą płacić podatki. Todos tienen que pagar los impuestos en nuestro país.
Wszystkie ceny zawierają VAT.Todos los precios incluyen el IVA (impuesto sobre el valor añadido).
Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. Todos los caminos llevan a Roma. / Por todas partes se va a Roma.
Wszystkie dzieci, małżeńskie i pozamałżeńskie, korzystają z jednakowej ochrony socjalnej.Todos los niños, nacidos de matrimonio o fuera de matrimonio, tienen derecho a igual protección social.
Wszystkie prawa zastrzeżone. Todos los derechos reservados.
Wszystkie dodatkowe usługi są płatne.Todos los servicios suplementarios son pagados.
Wszystko będzie dobrze.Todo saldrá bien.
Wszystko gra. Todo marcha bien.
Wszystko idzie według planu. Todo va según el plan.
Wszystko jest dobrze.Todo está bien.
Wszystko jest na dobrej drodze.Todo marcha sobre ruedas.
Wszystko jest na swoim miejscu. Todo está en su lugar.
Wszystko jest wliczone w cenę.Todo está incluido en el precio.
Wszystko ma swój koniec.Todo tiene su final.
Wszystko mi się udaje. Todo me sale bien.
Wszystko mnie boli.Me duele todo.
Wszystko w swoim czasie!¡Todo tiene su tiempo! / Todo a su tiempo. / Todo llega a su tiempo.
W nocy wszystkie koty są czarne.De noche, todos los gatos son pardos.
Z całym szacunkiem, trzeba więcej pracować i mniej mówić, bo ten kraj tego potrzebuje. Con todo respeto, a trabajar más y a hablar menos, porque este país lo necesita.
Zamieniam się w słuch. Soy todo oídos.
Zawsze musi być ten pierwszy raz.Para todo hay una primera vez.
Zrób wszystko, co możliwe! ¡Haz todo lo posible!

Muchas gracias y hasta la próxima.