Prawie wszystkie rzeczowniki w języku niemieckim występują w dwóch liczbach, tj. w liczbie pojedynczej (niem. der Singular) oraz w liczbie mnogiej (der Plural).
Istnieje jednak pewna grupa rzeczowników, które występują wyłącznie w liczbie pojedynczej. Takie rzeczowniki określa się mianem singularia tantum (niem. Singulariatantum). Rzeczowniki te występują we wszystkich rodzajach (męskim, żeńskim i nijakim).
Rzeczowniki występujące wyłącznie w liczbie pojedynczej to:
a) rzeczowniki określające nazwy materiałów (niem. Stoffnamen) m.in.:
das Blei (ołów)
das Eis (lód)
das Fleisch (mięso)
das Glas (szkło)
das Gold (złoto)
das Holz (drewno)
das Kobalt (kobalt)
das Kupfer (miedź)
das Mehl (mąka)
das Silber (srebro)
das Titan (tytan)
der Käse (ser)
der Sand (piasek)
der Schnee (śnieg)
der Schwefel (siarka)
der Zucker (cukier)
die Milch (mleko)
b) rzeczowniki określające nazwy zbiorowe (niem. Sammelnamen / Kollektiva) m.in.:
das Geflügel (drób)
das Gepäck (paczka)
das Getreide (zboże)
das Laub (liście, listowie)
das Obst (owoce)
das Personal (personel)
das Publikum (publiczność)
das Vieh (bydło)
der Adel (szlachta)
der Klerus (kler)
die Bevölkerung (ludność)
die Geistlichkeit (duchowieństwo)
die Gesellschaft (społeczeństwo)
die Jugend (młodość, młodzież)
die Kleidung (odzież, ubranie)
die Menschheit (ludzkość)
die Polizei (policja)
c) rzeczowniki abstrakcyjne (niem. Abstrakta), w tym określające nazwy cech i stanów emocjonalnych m.in.:
das Alter (starość)
das Glück (szczęście)
das Leid (cierpienie)
das Vertrauen (zaufanie)
das Wetter (pogoda)
der Anstand (przyzwoitość)
der Durst (pragnienie)
der Fleiß (pilność)
der Glaube (wiara)
der Hass (nienawiść)
der Hunger (głód)
der Lärm (hałas)
der Verkehr (ruch drogowy, komunikacja)
der Überfluss (nadmiar)
die Abschaffung (zniesienie, likwidacja)
die Erholung (wypoczynek)
die Geduld (cierpliwość)
die Kindheit (dzieciństwo)
die Liebe (miłość)
die Luft (powietrze)
die Reue (skrucha, żal)
die Ruhe (cisza, spokój)
die Tapferkeit (męstwo, waleczność)
die Trägheit (ospałość, ociężałość)
die Vernunft (rozsądek, rozum)
die Verzweiflung (rozpacz, zwątpienie)
d) rzeczowniki określające nazwy czynności, które powstały od czasowników m.in.:
das Aufräumen (sprzątanie)
das Briefschreiben (pisanie listów)
das Denken (myślenie)
das Fleischessen (jedzenie mięsa)
das Gelächter (śmiech, pośmiewisko)
das Kochen (gotowanie)
das Lachen (śmiech)
das Radfahren (jazda na rowerze)
das Rauchen (palenie papierosów)
das Skifahren (narciarstwo, jazda na nartach)
das Tennisspielen (gra/granie w tenisa)
das Weinen (płacz, płakanie)
e) unikatowe nazwy własne (niem. Eigennamen) m.in.:
Aristoteles (Arystoteles)
Baden-Württemberg (Badenia-Wirtembergia)
Bayern (Bawaria)
Berlin (Berlin)
das Afrika (Afryka)
das Saarland (Saara)
der Rhein (Ren)
Deutschland (Niemcy)
die Weichsel (Wisła)
Frankreich (Francja)
Kairo (Kair)
Kolumbus (Kolumb)
Lufthansa (Lufthansa)
Mecklenburg-Vorpommern (Meklemburgia-Pomorze Przednie)
Podczas tworzenia zdań z powyższymi rzeczownikami należy zawsze zwracać uwagę, żeby stosować po nich formę czasownika liczby pojedynczej.
Należy również zauważyć, że w przypadku niektórych rzeczowników niemieckich, gdzie liczba mnoga nie istnieje lub jest rzadko stosowana, używa się rzeczowników złożonych, np.:
das Obst (owoce) – die Obstsorten (rodzaje owoców)
die Kleidung (odzież, ubrania) – die Kleidungsstücke (ubrania)
der Unterricht (lekcja, zajęcia) – die Unterrichtsstunden (lekcje)
Ich wünsche Dir alles Gute!