Dzień dobry
Radio France Internationale, powszechnie nazywane RFI, jest francuską publiczną stacją radiową o zasięgu ogólnoświatowym. RFI nadaje przez całą dobę drogą satelitarną i przez internet, poprzez lokalne stacje FM, w technologii DAB+ (Lille, Lyon i Strasburg), a także nieprzerwanie od wielu lat na falach krótkich i średnich. RFI funkcjonuje pod patronatem francuskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Audycje nadawane są w języku francuskim i 13 innych językach. RFI, telewizja France 24 i arabskojęzyczne radio Monte Carlo Doualiya należą do grupy France Médias Monde.
Grupa France Médias Monde szacuje liczbę słuchaczy RFI na całym świecie na ok. 46,5 mln. W styczniu 2020 r. RFI miało 23,8 mln abonentów na Facebooku, Twiterze i Instagramie.
Francuskojęzyczne programy radiowe RFI, a także strona internetowa radia dostępna pod https://www.rfi.fr/fr/, przekazują aktualne wiadomości ze świata, relacje korespondentów na żywo, reportaże i wywiady. Priorytetowo są traktowane wydarzenia polityczno-gospodarcze z kontynentu afrykańskiego.
W rozkładzie programów RFI (grille des programmes) oprócz cogodzinnych biuletynów informacyjnych znajdują się takie audycje, jak „Éco d’ici éco d’ailleurs”, „En sol majeur”, „Orient hebdo”, „Archives d’Afrique”, „Une semaine d’actualité”, „Débat du jour”, „Géopolitique, le débat”, „Grand reportage”, „Accents d’Europe”, „Littérature sans frontières”, „Tous les cinémas du monde”, czy też „Le goût du monde”. Każdy znajdzie tutaj coś dla siebie.
Na stronie internetowej RFI w zakładce „Apprendre et enseigner le français” można codziennie wysłuchać „Journal en français facile”, czyli wiadomości przedstawianych prostym językiem francuskim. W ten sposób można osłuchiwać się z językiem francuskim.
Z kart historii
Historia audycji radiowych w języku francuskim sięga 1931 r., gdy radio publiczne nosiło nazwę „Le Post colonial” i skierowane było do słuchaczy francuskiego imperium kolonialnego. Od 1932 r. nadawano również pierwsze polskojęzyczne audycje. W 1938 r. nazwę radia zmieniono na „Paris Ondes Courtes”, a w latach 1938–1940 radio publiczne nosiło nazwę „Paris-Mondial”. Dzięki radiu francuskiemu do Polaków docierały słowa prezydenta Rzeczypospolitej Władysława Raczkiewicza, generała Władysława Sikorskiego, przewodniczącego Rady Narodowej Ignacego Paderewskiego, a także licznych dziennikarzy, pisarzy, poetów i wojskowych. W latach 1941-1944 podczas okupacji niemieckiej radio nazywało się „La Voix de la France”. W 1944 r. wznowiono programy nadawane po polsku dla Polaków i utworzono m.in. polską sekcję językową. W 1949 r. francuskie radio publiczne zmieniło nazwę z „Radiodiffusion française” (RDF) na „Radiodiffusion-télévision française” (RTF). W latach 50. rozgłośnia francuska nadawała w j. polskim programy informacyjne, rozrywkowe, kroniki, pogadanki i lekcje języka francuskiego. Służyła również pomocą w odszukaniu osób zaginionych w czasie II wojny światowej i wysyłała do Polski lekarstwa. Programy radiowe były re-emitowane przez nadajnik w Lille na falach średnich. W 1963 r. rozgłośnię RTF przekształcono w „Office de radiodiffusion-télévision française” (ORTF). W 1974 r. ORTF uległ rozpadowi i ze względów finansowych zlikwidowano aż 14 z 17 sekcji językowych, w tym sekcję polską. Nadawano wówczas po francusku, angielsku i niemiecku, a audycje w języku polskim zniknęły z fal francuskiego eteru na 7 lat, aż do 1981 r.
W dniu 6 stycznia 1975 r. została formalnie utworzona RFI i stopniowo były przywracane poszczególne sekcje językowe. Decyzja o utworzeniu sekcji polskiej wiązała się z wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego. 14 grudnia 1981 r. działacz polonijny Leszek Talko (w czasie wojny żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie) zaproponował dyrektorowi Radio France Internationale uruchomienie programów po polsku. Decyzję o utworzeniu redakcji polskiej podjął osobiście ówczesny prezydent Francji François Mitterand. W skład polskiej sekcji RFI weszło czworo polskich dziennikarzy – Sylwia Gibs, Kazimierz Piekarec, Jerzy Sowiński i Leszek Talko, który stanął na czele zespołu. 17 grudnia 1981 r. o godz. 7:45 rozbrzmiała pierwsza audycja w języku polskim. Stopniowo redakcja powiększyła się i nadawała audycje codziennie, będąc dla Polaków ważnym źródłem informacji. W okresie stanu wojennego i w kolejnych latach, audycje znad Sekwany stanowiły cenne źródło potwierdzonych wiadomości. Na falach eteru można było usłyszeć m.in. wypowiedzi ludzi kultury, np. Jerzego Giedroyca, założyciela polskiego miesięcznika emigracyjnego „Kultura” i wydawcy wielkich dzieł literatury polskiej, przedstawicieli polskiej emigracji związanych z Instytutem Literackim w Maisons-Laffitte, licznych przedstawicieli świata nauki i polityki.
Po upadku systemu komunistycznego w 1989 r. charakter polskojęzycznych audycji RFI uległ zmianom. Największą uwagę poświęcano problematyce światowej widzianej z Paryża i problemom integracji europejskiej w związku z aspiracjami krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w tym Polski, do członkostwa w NATO i UE. Istotna była również misja kulturotwórcza, którą polska sekcja RFI doskonale realizowała. W audycjach RFI znajdowały się m.in. przeglądy prasy francuskiej, wiadomości polityczne, gospodarcze i kulturalne, paryska kronika muzyczna, rozmowy na żywo z autorami książek i lekcje języka francuskiego. Przez lata audycje można była odbierać na falach krótkich, drogą satelitarną i w internecie. RFI nadawało o godz. 7:45 dziesięciominutowy dziennik po polsku, następnie od godz. 18:00 do godz. 18:55 audycję popołudniową, która była następnie powtarzana od godz. 23:00 do godz. 23:55. Ponadto redakcja prowadziła serwis internetowy w języku polskim. W 2006 r. zrezygnowano z nadawania audycji na falach krótkich, ale audycji można było nadal słuchać w internecie lub drogą satelitarną. W następstwie gruntownej reorganizacji całej rozgłośni, polska sekcja RFI nadała ostatnią audycję w dniu 18 grudnia 2009 r., a w lutym 2010 r., mimo wielomiesięcznej batalii o przetrwanie, została zlikwidowana. Jednocześnie zamknięto pięć innych sekcji: niemiecką, turecką, serbsko-chorwacką, albańską i laotańską. Tym samym zakończyła się trwająca blisko 30 lat misja polskiej redakcji RFI. Warto tutaj zauważyć, że przetrwała ona najdłużej spośród zachodnich rozgłośni publicznych nadających programy zagraniczne w języku polskim. Już w 1991 r. przestało nadawać w języku polskim Radio Canada International, w 1994 r. zamknięto polską sekcję Radia Wolna Europa, 27 lutego 2004 r. zakończył nadawanie w języku polskim Głos Ameryki z Waszyngtonu, a 23 grudnia 2005 r. została nadana ostatnia audycja redakcji polskiej Serwisu Światowego BBC. W 2009 r. z eteru zniknęły audycje polskiej redakcji rozgłośni Deutsche Welle, która wybrała model przekazywania informacji w języku polskim drogą internetową. Z fal krótkich zniknęły również polskojęzyczne kilkunastominutowe biuletyny informacyjne publicznego radia RAI z Rzymu, które rozpoczynały się przed północą. Na falach krótkich w paśmie 31 metrów nadawał również po polsku Voice of Greece. Obecnie aktualne wiadomości z Grecji można przeczytać w języku polskim i innych językach na stronie internetowej ERT International.
Dziękuję za uwagę i zapraszam do jak najczęstszego słuchania radia RFI po francusku, póki jeszcze ono istnieje! W ten sposób można stworzyć namiastkę Francji w swoim domu.