Hola, ¿qué tal?
W tym wpisie przyjrzymy się różnym zastosowaniom przyimka „hasta” w języku hiszpańskim. Pomocne nam w tym będą liczne przykłady zdań z tłumaczeniem na język polski.
Przyimek „hasta” w języku hiszpańskim ma następujące zastosowania:
a) wskazuje na koniec w czasie i przestrzeni, na przykład:
Espera hasta el fin. – Poczekaj do końca.
Hay que llegar hasta la meta para ganar la Maratón de Barcelona. – Trzeba dotrzeć do mety, żeby wygrać Maraton Barceloński.
Hemos llegado hasta la frontera que separa Ceuta de Marruecos. – Dotarliśmy aż do granicy, która oddziela Ceutę od Maroka.
Inscripción abierta hasta el 30 de septiembre. – Zapisy do 30 września.
Lo recuerdo hasta hoy. – Pamiętam to do dziś.
b) wskazuje na miejsce w znaczeniu „do”, na przykład:
Una ambulancia lo ha trasladado hasta el hospital. – Karetka pogotowia przewiozła go do szpitala.
Llévame hasta el aeropuerto. – Zawieź mnie na lotnisko.
Los manifestantes marcharon hasta la sede del Congreso. – Protestujący maszerowali aż do siedziby Kongresu.
c) występuje w zwrocie desde … hasta … (od/z … do …) w kontekście czasu, rozpiętości i odległości, na przykład:
El restaurante está abierto desde la mañana hasta la noche. – Restauracja jest otwarta od rana do wieczora.
Tienes que coger un tren desde Barcelona hasta Madrid. – Musisz pojechać pociągiem z Barcelony do Madrytu.
Trabajo desde las nueve de la mañana hasta las tres de la tarde. – Pracuję od godz. dziewiątej rano do godz. trzeciej po południu.
d) łączy się ze spójnikiem „que” i czasownikiem w znaczeniu „dopóki”, „aż”. Jeżeli zdanie podrzędne odnosi się do przeszłości lub teraźniejszości, po spójniku „hasta que” używa się trybu indicativo. Jeżeli jednak zdanie podrzędne odnosi się do przyszłości, po spójniku „hasta que” należy użyć trybu łączącego subjuntivo. Przykłady:
Esperaré hasta que pare de llover. – Poczekam, aż przestanie padać. [parar – przestawać; subjuntivo presente]
Esperaré hasta que vuelvas. – Poczekam, aż wrócisz. [subjuntivo presente]
Hasta que baje el índice de incidencia del Covid-19. – Aż obniży się wskaźnik zapadalności na Covid-19. [subjuntivo presente]
Hasta que la muerte nos separe. – Dopóki nas śmierć nie rozłączy. [subjuntivo presente]
Vivía allí hasta que murió mi padre. – Mieszkałem tam, dopóki nie zmarł mój ojciec.
Uwaga! W języku hiszpańskim poprawne jest użycie zarówno formy „hasta que” , jak i „hasta que no”, dla wskazania, że dana czynność nie nastąpi lub nie powinna nastąpić przed inną czynnością. Po „hasta que no” używa się jednak trybu indicativo, a po „hasta que” trybu subjuntivo. Porównaj zdania:
Hasta que no concluyan las investigaciones, no pueden dar detalles de las causas del accidente. – Dopóki nie zakończą dochodzeń, nie mogą podawać szczegółów o przyczynach wypadku.
Hasta que hayan concluido las investigaciones, no pueden dar detalles de las causas del accidente. – Dopóki nie zakończyli dochodzeń, nie mogą podawać szczegółów o przyczynach wypadku. [subjuntivo perfecto]
Hasta que no superas una etapa, no puedes pasar a la siguiente. – Dopóki nie pokonasz jednego etapu, nie możesz przejść do następnego.
Hasta que superes una etapa, no puedes pasar a la siguiente. – Dopóki nie pokonasz jednego etapu, nie możesz przejść do następnego. [subjuntivo presente]
e) odpowiada w języku polskim partykule „nawet”, na przykład:
Es tan fácil que hasta un niño puede hacerlo. – To takie łatwe, że nawet dziecko może to zrobić.
Hasta un niño puede realizar las tareas domésticas. – Nawet dziecko może wykonywać prace domowe.
Lo entiende hasta un niño. – Nawet dziecko to rozumie.
Manuela compró todo, hasta los pendientes. – Manuela kupiła wszystko, nawet kolczyki.
f) występuje w pożegnaniach, na przykład:
¡Hasta el viernes! – Do piątku!
¡Hasta la próxima! – Do następnego spotkania!
¡Hasta la vista! – Do zobaczenia!
¡Hasta luego! – Na razie!
¡Hasta mañana! – Do jutra!
¡Hasta pronto! – Do zobaczenia wkrótce!
¡Hasta siempre! – Do zobaczenia!
g) występuje w wielu zwrotach, na przykład:
hasta ahora – dotąd, do tej chwili, do tej pory
hasta donde alcanza la vista – dokąd sięga wzrok
hasta el cuello – po uszy (szyję)
hasta el fin del mundo – aż na koniec świata
hasta el infinito – bez końca
hasta el más mínimo detalle – w najdrobniejszych szczegółach
hasta el menor detalle – w najdrobniejszych szczegółach
hasta el último aliento – do ostatniego tchu
hasta el último hombre – do ostatniego człowieka
hasta el último momento – (aż) do ostatniej chwili
hasta entonces – do tej pory
hasta hoy – (aż) do dziś
hasta la cintura – do pasa
hasta la final – aż do finału
hasta la mitad – do połowy
hasta la muerte – aż do śmierci
hasta llorar – aż do płaczu
hasta sangrar – aż do krwi
hasta los topes – aż do granic możliwości
hasta tal punto que … – do tego stopnia, że …
Dodatkowe zdania do analizy w wersji hiszpańsko-polskiej:
A menudo trabajo hasta las altas horas de la noche. | Często pracuję do późna w nocy. |
Así podemos esperar hasta el día del Juicio Final. | Możemy tak czekać aż do sądnego dnia. |
Desde el 9 de mayo, bares y restaurantes en España, pueden abrir desde las 6:00 horas de la mañana hasta las 23:00 horas de la noche, de manera ininterrumpida, todos los días de la semana, incluidos sábados y domingos. | Od 9 maja bary i restauracje w Hiszpanii mogą być otwarte od godz. 6:00 rano do godz. 23:00 bez przerwy we wszystkie dni tygodnia, łącznie z sobotami i niedzielami. |
El gobierno prorroga hasta el 30 de junio las restricciones para los viajeros. | Rząd przedłuża do 30 czerwca ograniczenia dla podróżujących. |
Ella habla hasta conmigo. | Ona rozmawia nawet ze mną. |
El tren va hasta Guadalajara. | Pociąg jedzie aż do Guadalajary. |
El tribunal ha aplazado el caso hasta que se pronuncie el Tribunal de Justicia de la Unión Europea. | Sąd odroczył sprawę do czasu orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. |
En mi coche pueden andar hasta cinco personas. | W moim samochodzie może jechać do pięciu osób. |
Esperaré hasta que pare de nevar. | Poczekam, aż przestanie padać śnieg. |
Esperaré hasta que pase la pandemia de Covid-19. | Poczekam, aż minie pandemia Covid-19. |
Estoy hasta el moño de tu actitud. | Mam dość twojego zachowania. |
Estoy hasta las narices de eso. | Mam tego po dziurki w nosie. / Mam już tego dość. |
Hasta 19 conductores no pudieron prestar el servicio debido a la falta de autobuses. | Aż 19 kierowców nie mogło świadczyć usług z powodu braku autobusów. |
Hasta ahora no hemos recibido la respuesta. | Do tej pory nie otrzymaliśmy odpowiedzi. |
¿Hasta cuándo durará la ola de calor? | Do kiedy będzie trwała fala upałów? |
Hasta el final de tus días. | Do końca twoich dni. |
¡Hasta el fondo! [un brindis] | Do dna! [toast] |
Hasta el lugar de los hechos se desplazaron el primer ministro y el ministro de Interior. | Na miejsce zdarzeń udali się premier i minister spraw wewnętrznych. |
Hasta hace poco, pensaba que el español era un idioma fácil. | Do niedawna myślałam, że hiszpański jest łatwym językiem. |
¿Hasta qué edad crecen las niñas? | Do jakiego wieku rosą dzieci? |
¿Hasta qué hora está abierto el museo? | Do której godziny otwarte jest muzeum? |
¿Hasta qué hora trabajas en esta empresa? | Do której godziny pracujesz w tej firmie? |
He comido hasta la saciedad. | Najadłem się do syta. |
La Administración Espacial Nacional China dice que se planean 11 lanzamientos de cohetes hasta fines del año próximo para la estación de 70 toneladas. | Chińska Narodowa Agencja Kosmiczna informuje, że planowanych jest 11 startów rakiet do końca przyszłego roku na stację o masie 70 ton. |
La apertura de piscinas municipales en Aragón se retrasa al menos hasta el mes de julio. | Otwarcie basenów miejskich w Aragonii opóźni się przynajmniej do lipca. |
La aviación produce hasta el 8% de las emisiones totales de CO2. | Lotnictwo generuje do 8% całkowitych emisji CO2. |
La compañía amplía el dividendo un 5%, hasta los 20 euros por acción. | Spółka zwiększyła dywidendę o 5%, aż do 20 euro za akcję. |
La discoteca está llena hasta los topes. | Dyskoteka jest pełna aż do granic możliwości. / Dyskoteka pęka w szwach. |
La fiesta durará hasta la medianoche. | Impreza będzie trwała do północy. |
La fiscalía pide hasta diez años de cárcel. | Prokuratura domaga się [wnosi] do dziesięciu lat więzienia. |
La historia del castillo de Chambord se remonta hasta el siglo XVI. | Historia zamku w Chambord sięga XVI wieku. |
La influencia de la arquitectura romana llega hasta nuestros días. | Wpływy architektury romańskiej dotrwały do dnia dzisiejszego. |
La ola de calor en Madrid se extenderá hasta el próximo lunes. | Fala upałów w Madrycie będzie trwała do przyszłego poniedziałku. |
Las multas por no llevar mascarillas en los espacios públicos en Aragón van desde los 601 euros hasta los 30.000 euros. | Mandaty za nienoszenie maseczek w miejscach publicznych w Aragonii sięgają od 601 euro do 30.000 euro. |
Léelo todo hasta el final. | Przeczytaj to wszystko do samego końca. |
Llénalo hasta la mitad. | Napełnij to do połowy. |
Los conciertos hasta altas horas de la madrugada provocan las quejas de la ciudadanía. | Koncerty do wczesnych godzin porannych powodują skargi ze strony mieszkańców. |
Los pescadores no vienen hasta mañana. | Rybacy przypłyną dopiero jutro. |
Los pinos crecen hasta los 30 metros de altura. | Sosny osiągają wysokość do 30 metrów. |
Más de la mitad de los argentinos está con deudas hasta el cuello. | Ponad połowa Argentyńczyków tkwi po uszy w długach. |
Me apasioné por la historia y la cultura española hasta tal punto que no puedo parar de viajar a España. | Zafascynowałem się historią i kulturą hiszpańską do tego stopnia, że nie mogę przestać jeździć do Hiszpanii. |
Mi gato me arañó la mano hasta sangrar. | Mój kot podrapał mi rękę aż do krwi. |
Nadie se ha quejado del ruido hasta ahora. | Nikt się dotąd nie skarżył na hałas. |
No ha pasado nada hasta ahora. | Jak dotąd nic się nie wydarzyło. |
Nuestras escuelas no pueden funcionar como hasta ahora. | Nasze szkoły nie mogą funkcjonować jak dotychczas. |
Personas con hijas/-os menores de 18 años pertenecientes a hogares monoparentales, hasta los 35 años. | Osoby do 35 roku życia samotnie wychowujące dzieci do 18 roku życia. |
¿Qué ha sucedido hasta ahora? | Co się wydarzyło do tej pory? / Co się dotychczas wydarzyło? |
¿Quién se ha vacunado hasta ahora? | Kto się dotychczas zaszczepił? |
Recuerdo que la nieve me llegaba hasta la cintura. | Pamiętam, że śnieg sięgał mi do pasa. |
Reino Unido ha adquirido 20 millones de dosis de este fármaco hasta el momento. | Do tej pory Wielka Brytania nabyła 20 milionów dawek tego lekarstwa. |
Rusia planea lanzar nave espacial de propulsión nuclear que puede viajar hasta Júpiter. | Rosja planuje wystrzelić statek kosmiczny o napędzie nuklearnym, który może dotrzeć aż na Jupiter. |
Se enfrenta a la sentencia de hasta ocho años de prisión. | Grozi mu do ośmiu lat więzienia. |
Subimos hasta la cima del Mont Blanc (4.808m). | Weszliśmy na sam szczyt Mont Blanc (4.808 m). |
Toda la conversación que hemos tenido hasta este punto es una mentira. | Cała rozmowa, którą do tej pory przeprowadziliśmy, jest kłamstwem. |
Todo lo planeaba hasta el más mínimo detalle. | Wszystko to zaplanował w najdrobniejszych szczegółach. |
Muchas gracias y hasta la próxima.