Bonjour !
Kolory odgrywają w życiu każdego z nas ogromną rolę. Trudno wyobrazić sobie opisywanie przedmiotów lub miejsc bez ich używania. Kolory wpływają na nasze samopoczucie i nastawienie do świata – w zależności od tego, jakimi kolorami się otaczamy, towarzyszą nam różne emocje. Dlatego też, ucząc się języka obcego, warto jak najszybciej nauczyć się słów związanych z kolorami, a także poznać najpopularniejsze idiomy związane z kolorami.
Najpierw przypomnijmy sobie nazwy kolorów i ich najważniejszych odcieni w języku francuskim:
beżowy – beige
białawy – blanchâtre
biały – blanc / blanche
bladożółty – jaune pâle
bladozielony – vert pâle
błękitny – bleu, bleu ciel, d’azur
bordo, bordowy – bordeaux
brązowy – brun / brune
brązowawy – brunâtre
brzoskwiniowy – rose pêche
bursztynowy – d’ambre
ceglasty – couleur brique
ciemnoblond – blond foncé
ciemnobrązowy – brun foncé
ciemnoczerwony – rouge foncé
ciemnofioletowy – violet foncé
ciemnogranatowy – bleu marine foncé
ciemnoniebieski – bleu foncé
ciemnopomarańczowy – orange foncé
ciemnozielony – vert foncé
ciemnożółty – jaune foncé
cytrynowy – (jaune) citron
czarny – noir / noire
czekoladowy – chocolat
czerwony – rouge
czerwonawy – rougeâtre
fioletowy – violet / violette
fuksja – fuchsia
granatowy – bleu marine
jaskrawoczerwony – rouge vif
jaskrawoniebieski – bleu vif
jaskrawozielony – vert vif
jaskrawożółty – jaune vif
jaskrawy – vif / vive
jasnobrązowy – brun clair
jasnoniebieski – bleu clair
jasnozielony – vert clair
jasnożółty – jaune pâle
karminowy – cramoisi / cramoisie
kasztanowaty – marronnasse
kasztanowy – marron
kawowy – café
khaki – kaki
koralowy – rouge corail
kości słoniowej – ivoire
kremowy – de couleur crème
lawendowy – lavande
lazurowy – azuré
liliowy – lilas
limonkowy – vert citron
łososiowy – saumon
mahoniowy – acajou
malinowy – rose framboise
matowy – mat / matte
metaliczny – métallique
miedziany – cuivré, de cuivre
niebieskawy – bleuâtre
niebieski – bleu / bleue
niebieskoczarny – bleu-noir
niebieskozielony – bleu-vert
ochra – ocre
oliwkowy – d’olive
orchideowy – orchidée
orzechowy – noisette
pastelowy – pastel
pastelowy róż – rose dragée
perłowy – nacré / nacrée
piaskowy żółty – jaune sable
pomarańczowy – orange
purpurowy – pourpre, pourpré / pourprée
rdzawy – brun rouille
różowy – rose
różowy cukierkowy – rose bonbon
rudy – roux / rousse
soczysta zieleń – vert cru
srebrny – d’argent, argenté / argentée
szary – gris / grise
szarobłękitny – gris-bleu
szkarłatny – écarlate
szmaragdowy – émeraude
szmaragdowozielony – de vert émeraude
turkusowy – turquoise
ultramaryna – bleu d’outremer
wielobarwny – muticolore
wiśniowy – couleur cerise
zielonkawy – verdâtre
zielony – vert / verte
zieleń butelkowa – vert bouteille
złocistożółty – jaune d’or
złoty – de couleur or/dorée
złocisty – doré / dorée
żółty – jaune
żywy różowy – rose vif
Zarówno w języku polskim, jak i francuskim, istnieje również wiele idiomów związanych z kolorami, które pomagają nam w codziennej komunikacji. Idiomy nadają wypowiedzi ekspresywności i czynią ją bardziej obrazową. Nawet jeśli sami będziemy je stosowali sporadycznie, warto je znać, by orientować się, co nasz rozmówca ma na myśli.
Najpopularniejsze polsko-francuskie idiomy związane z kolorami
| białe kołnierzyki [urzędnicy] | les cols blanc |
| biały jak śnieg (jak kreda, jak papier) | blanc comme neige (comme la craie, comme du papier) |
| biały kruk [rzecz niezwykle rzadko spotykana] | merle blanc |
| blady (biały) jak ściana (jak śmierć) | pâle (blanc) comme le mur (comme la mort) |
| blady jak chusta [bardzo blady] | blanc comme un linge |
| blady jak trup | pâle (blanc) comme un mort |
| blady ze strachu | pâle (blême, blanc) de peur |
| być rozżarzonym do czerwoności | être porté (chauffé) au rouge |
| być zielonym [nie znać się na czymś] | être novice (neuf) |
| być zielonym ze złości (z gniewu, ze strachu) | être vert(e) de colère (de rage, de peur) |
| czarna lista | la liste noire |
| czarna owca w rodzinie | une bête noire, une brebis galeuse de la famille |
| czarna seria [seria nieszczęść] | une série noire |
| czarne myśli [smutne myśli] | de sombres pensées (des pensées sombres) |
| czarne złoto [ropa naftowa] | l’or noir |
| czarno na białym [na piśmie] | noir sur blanc |
| czarny dzień [nieszczęśliwy dzień] | un jour noir (de malheur) |
| czarny humor [przedstawienie rzeczy tragicznych w sposób humorystyczny] | l’humour noir |
| czarny jak heban | noir comme (de) l’ébène |
| czarny jak sadza | noir comme de la suie |
| czarny jak węgiel | noir comme du charbon |
| czarny rynek [nielegalny rynek] | le marché noir |
| czerwienić się ze złości (ze wstydu) | rougir de colère (de honte) |
| czerwony jak burak (indyk, indor) | rouge comme une tomate (un coq) |
| czerwony jak rak | rouge comme une écrevisse |
| czysty przypadek | un pur hasard |
| dać komuś zielone światło | donner le feu vert à q. |
| dostać białej gorączki [być skrajnie zdenerwowanym] | se mettre en colère |
| droga usłana płatkami róż | un chemin de velours |
| gorączka złota | la fièvre de l’or |
| jak grom z jasnego nieba | comme un coup de tonnerre dans un ciel serein (bleu) |
| koń czystej krwi | cheval de pur sang, un pur-sang |
| książę na białym koniu | le prince charmant sur un cheval blanc |
| mieć (wieść) życie usłane różami | avoir (mener) une vie semée de roses |
| mieć błękitną krew [należeć do arystokracji] | avoir du sang bleu |
| mieć cerę białą jak mleko | avoir le teint blanc comme le lait |
| mieć czarne myśli | broyer du noir |
| mieć czarną wizję czegoś | dresser un tableau noir |
| mieć czyste ręce [nie mieć sobie niczego do zarzucenia] | avoir les mains nettes (propres) |
| mieć czyste sumienie | avoir la conscience nette |
| mieć złote ręce | avoir des mains d’or |
| mieć złote serce | avoir un cœur d’or |
| myśleć o niebieskich migdałach [myśleć o czymś nierealnym] | faire de beaux rêves |
| na szarym końcu | le dernier (la dernière); au bas bout |
| nie mieć zielonego pojęcia | n’avoir la moindre idée |
| nocą wszystkie koty są szare (czarne) | la nuit, tous les chats sont gris |
| obiecywać złote góry | promettre monts et merveilles (la lune) |
| odłożyć coś na czarną godzinę | garder une poire pour la soif |
| patrzeć na świat przez różowe okulary | voir la vie en rose |
| piękny gest | un beau geste |
| posłać kogoś na zieloną trawkę | envoyer paître q., envoyer q. planter ses choux |
| pójść na zieloną trawkę [stracić pracę] | être licencié(e), être congédié(e), être mis(e) à pied, aller planter des choux |
| pracować na czarno [nielegalnie] | travailler au noir |
| robić coś dla pięknych oczu (na piękne oczy) | faire qch. pour les beaux yeux |
| srebrne włosy [siwe włosy] | des cheveux argentés |
| szara eminencja | une éminence grise |
| to (są) złote słowa | vous parlez d’or ! |
| to czysta prawda | c’est la pure vérité |
| to jasne jak słońce | c’est clair comme le jour |
| to żywe srebro [o osobie żywej] | c’est du vif-argent |
| to (jest) zbyt piękne, żeby było prawdziwe | c’est trop beau pour être vrai |
| to jest dla mnie czarna magia | c’est de la magie (noire) pour moi |
| w biały dzień | au grand jour |
| widzieć rzeczy w czarnych barwach | pousser les choses au noir |
| widzieć wszystko w czarnych kolorach (barwach, świetle) | voir tout en noir, voir tout noir, voir tout sous de sombres couleurs |
| widzieć wszystko w różowych kolorach (barwach, świetle) | voir tout en rose |
| z czystym sumieniem | la conscience nette |
| zachować (stracić, odzyskać) zimną krew | garder (perdre, reprendre) son sang froid |
| zachować coś na czarną godzinę | garder une poire pour la soif |
| zaczerwienić (zarumienić) się po uszy | rougir jusqu’aux oreilles |
| zielone lata [młodość] | les vertes années |
| zielone światło [pozwolenie, zgoda] | le feu vert |
| zimna krew | le sang-froid |
| zimna wojna | la guerre froide |
| złota księga | le livre d’or |
| złoty wiek | l’âge d’or |
| znaleźć złoty środek | trouver la juste mesure |
| zrobić się czerwonym jak burak | devenir rouge comme une tomate |
| zzielenieć z zazdrości | verdir de jalousie |
À la prochaine !