Futur proche – czas przyszły bliski w j. francuskim (Le futur proche en français)

Bonjour !

Czas przyszły bliski futur proche to czas stosowany najczęściej w języku mówionym. W mowie potocznej futur proche występuje zdecydowanie częściej niż czas futur simple, natomiast w języku pisanym występuje sporadycznie. Czas futur proche jest czasem o prostej odmianie, mniej formalnym, a także dynamiczniejszym niż czas futur simple. Stąd jego zastosowanie m.in. w dialogach i piosenkach.

Czasu futur proche używa się, aby mówić o czynnościach, co do których mamy pewność, że się odbędą zaraz lub w najbliższej przyszłości. Należy przy tym zauważyć, że pojęcie najbliższej przyszłości jest dość szerokie i może obejmować różne punkty odniesienia.

W zdaniach w czasie futur proche często występują różne określenia czasu, na przykład:

aujourd’hui – dzisiaj
bientôt – wkrótce
ce lundi – w ten poniedziałek
ce matin – dziś rano
ce soir – dziś wieczorem
ce week-end – w ten weekend
cet après-midi – w te popołudnie
cet été – latem
cette semaine-ci – w tym tygodniu
dans quelques jours – za kilka dni
dans quelques minutes – za kilka minut
dans un instant – za chwilę
demain – jutro
l’année prochaine – w przyszłym roku
le week-end prochain – w przyszły weekend
la semaine prochaine – w przyszłym tygodniu
le mois prochain – w przyszłym miesiącu
maintenant – teraz

I. Tworzenie czasu futur proche

Czas futur proche składa się z czasownika posiłkowego „aller” odmienionego w czasie teraźniejszym i bezokolicznika. Czasownik „aller” przybiera funkcję czasownika posiłkowego i traci swoje podstawowe znaczenie.

W zdaniach przeczących zaprzeczamy czasownik posiłkowy „aller” przy użyciu formy „ne” … „pas”, a bezokolicznik jest poza przeczeniem. Pierwszy człon przeczenia umieszczamy przed odmienionym czasownikiem „aller”, a drugi po nim.

W przypadku czasowników zwrotnych, miejsce zaimka zwrotnego (me, te, se, nous, vous) jest przed bezokolicznikiem. Zaimek zwrotny należy uzgodnić z podmiotem.

W zdaniach przeczących zaprzeczamy czasownik posiłkowy „aller” przy użyciu formy „ne” … „pas”. Pierwszy człon przeczenia umieszczamy przed odmienionym czasownikiem „aller”, a drugi po nim.

Zdania pytające w czasie futur proche tworzy się:
– przez intonację (pytanie ma szyk zdania oznajmującego i zaznaczone jest tylko tonem głosu),
– przez inwersję (zamiana miejsca orzeczenia i zaimka osobowego w funkcji podmiotu). Zaimek osobowy oddzielamy od orzeczenia myślnikiem. Jeżeli odmieniony czasownik kończy się na samogłoskę i stoi przed zaimkiem „il”, „elle” lub „on”, wstawiamy między nimi „-t-” dla ułatwienia wymowy.
– za pomocą wyrażenia „est-ce que” stawianego na początku zdania + szyk zdania ogólnego.

Tu vas travailler aujourd’hui ? – Będziesz dzisiaj pracować?
Vas-tu travailler aujourd’hui ? – Będziesz dzisiaj pracować?
Va-t-il / Va-t-elle travailler aujourd’hui ? – Będzie on / ona dzisiaj pracować?
Est-ce que tu vas travailler aujourd’hui ? – Będziesz dzisiaj pracować?

II. Zastosowanie czasu futur proche

Czasu futur proche używa się:

a) aby wyrazić czynności, które odbędą się zaraz lub w najbliższym czasie, czyli na przykład za chwilę, za godzinę, dziś wieczorem, jutro itp. Czynności są zamierzone, zaplanowane i na pewno się odbędą. Aby w oddać w tłumaczeniu czasową bliskość danej czynności, możemy posłużyć się słowami „zaraz” lub „za chwilę”. Przykłady zdań:

Il va partir dans quelques minutes. – Wyjeżdża (wychodzi) za kilka minut.
Je vais me coucher pour un moment. – Położę się na chwilę.
Je vais faire une petite pause. – Zrobię sobie krótką przerwę.
Je vais prendre ma douche. – Zaraz wezmę prysznic.
Je vais regarder en direct le match entre l’Allemagne et la France en football. – Będę oglądać na żywo mecz piłkarski Niemcy – Francja.
Elle va sortir de l’école. – Ona za chwilę wyjdzie ze szkoły.
Nous allons parler de cette chose demain matin. – Porozmawiamy o tej sprawie jutro.
Qu’est-ce que vous allez faire ? – Co teraz zrobicie?

b) aby wrazić w języku potocznym czynności przyszłe, które odbędą się w „bliskiej” przyszłości. Czynności są zamierzone, zaplanowane i na pewno się odbędą. W wypowiedziach występują najczęściej okoliczniki czasu. Przykłady zdań:

Cet été, je vais aller voir ma famille à Reims. – Latem pojadę zobaczyć moją rodzinę w Reims.
Ils vont habiter en France dans trois ans. – Za trzy lata będą mieszkać we Francji.
Je vais t’appeler dès mon arrivée à l’hôtel. – Zadzwonię do ciebie zaraz po przyjeździe do hotelu.
L’année prochaine, je vais finir mes études de droit. – W przyszłym roku ukończę moje studia prawnicze.
Le dernier week-end de juillet va être ensoleillé et chaud. – Ostatni weekend lipca będzie słoneczny i gorący.
Pendant les vacances, nous allons visiter les châteaux de la Loire. – Podczas wakacji zwiedzimy zamki nad Loarą.
Qu’est-ce que tu vas faire après tes études ? – Co będziesz robić po studiach?
Tu vas partir en vacances cette année ? – Pojedziesz na wakacje w tym roku?

c) aby wyrazić w języku potocznym zamiar zrobienia czegoś, na przykład:

Comment allez-vous passer cet été ? – Jak zamierza pan/-i spędzić to lato?
Nous allons nager dans la Méditerranée cet après-midi. – Po południu zamierzamy kąpać się w Morzu Śródziemnym.
Vous allez visiter les fortifications de Carcassonne ? – Zamierzacie zwiedzać fortyfikacje Carcassonne?

d) w znaczeniu trybu rozkazującego, na przykład:

Tu vas faire tes devoirs et puis, tu vas range ta chambre. – Odrobisz lekcję, a potem posprzątasz swój pokój.
Tu vas rester avec moi. – Zostaniesz ze mną.
Maintenant, tu vas apprendre le français. – Teraz będziesz uczyć się francuskiego.

e) do formułowania ostrzeżeń, na przykład:

Arrête de courir car tu vas tomber ! – Przestań biegać, bo upadniesz!
Attention, tu vas te faire mal ! – Uważaj, zrobisz sobie krzywdę!
Attention, tu vas tomber ! – Uważaj, (zaraz) upadniesz!
Fais attention ! Tu vas glisser ! – Uważaj, (zaraz) poślizgniesz się!
Fais attention ! Tu vas renverser ! – Uważaj, (zaraz) przewrócisz się!

Zdania do analizy w wersji polsko-francuskiej w czasie futur proche: