Fontanna św. Michała w Paryżu (Fontaine Saint-Michel à Paris)

Fontanna św. Michała (fr. Fontaine Saint-Michel) znajduje się na placu Saint-Michel, obok skrzyżowania bulwaru Saint-Michel z ulicą Danton, w 6. dzielnicy Paryża, na lewym brzegu Sekwany.

Fontanna powstała w latach 1858-1860 w ramach wielkiej urbanistycznej przebudowy Paryża, zwanej haussmannowską, nadzorowanej przez prefekta miasta Georgesa-Eugène’a Haussmanna. Budowla miała zapełnić przestrzeń architektoniczną między bulwarem św. Michała a placem Saint-André-des-Arts.

Początkowo w tym miejscu planowano wznieść wielki posąg Napoleona I (1769-1821), jednak ostatecznie komisja miejska zdecydowała się na fontannę, która miała upamiętniać zniszczoną w 1784 r. kaplicę św. Michała z wyspy Île de la Cité na Sekwanie w centrum Paryża. Od 1926 r. fontanna znajduje się w rejestrze zabytków jako obiekt szczególnie cenny dla narodowego dziedzictwa Francji.

Fontanna św. Michała symbolizuje zwycięstwo dobra nad złem. Uskrzydlona postać archanioła Michała z mieczem w dłoni pokonuje postać demona. Fontannę ozdabiają także skrzydlate chimery (smoki). Fontanna ma 26 metrów wysokości i 15 metrów szerokości. Jest oparta o filar jednego z budynków. Fontanna została zaprojektowana przez architekta Gabriela Daviouda (1824-1881) przy wsparciu Flament, Simonet i Halo.

Budowlę tworzą antyczny łuk triumfalny, fronton, cztery korynckie kolumny i cztery posągi uosabiające cnoty kardynalne (roztropność, sprawiedliwość, męstwo i umiarkowanie). Jej wygląd nawiązuje do fontanny Medyceuszy znajdującej się w Ogrodach Luksemburskich.

Autorem rzeźby św. Michała pokonującego demona był francuski rzeźbiarz Francisque Duret (1804-1865). Skrzydlate chimery (smoki) plujące wodą, po obu stronach przed basenem, wykonał Henri-Alfred Jacquemart (1824-1896). Skała, na której stoi św. Michał, jest autorstwa Félixa Saupina. Neorenesansowe płaskorzeźby i ornamenty oparte na motywach roślinnych wykonała Marie-Noémi Cadiot (1832-1888).

Do budowy fontanny wykorzystano czerwony marmur z Langwedocji (kolumny), zielony marmur, niebieski kamień z Soignies i żółty wapień z Saint-Yllie. W czasie inauguracji w 1860 r. fontannę krytykowano za niespójność projektu, różne kolory kamienia i wygląd rzeźb, a także za umieszczenie jej przy ścianie, a nie w centrum placu Saint-Michel. Fontanna św. Michała była ostatnią fontanna w stylu renesansowym w Paryżu umieszczoną przy ścianie budynku.

Na fundamencie rzeźby przedstawiającej chimerę znajduje się tablica pamiątkowa, upamiętniająca zabitych podczas wyzwalania Paryża w dniach 19-25 sierpnia 1944 r. Treść inskrypcji: „A la mémoire des soldats des Forces Françaises de l’Intérieur et des habitants des Ve et VIe arrondissements qui, sur ces lieux, trouvèrent la mort en combattant”.

Fontanna jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych zabytków Paryża. To miejsce spotkań wielu osób i zarazem punkt orientacyjny na turystycznej mapie Paryża. W letnie upały fontanna zapewnia odrobinę ochłody. W pobliskich uliczkach znajduje się wiele stylowych restauracji i kawiarni.