Czasowniki „pouvoir” i „vouloir” w czasie teraźniejszym w j. francuskim

Bonjour !

Czasowniki „pouvoir” i „vouloir” są bardzo praktyczne i powszechnie używane w języku francuskim. Natrafiamy na nie na każdym kroku, zarówno w mowie, jak i w różnych tekstach. Dzięki tym czasownikom możemy wyrazić większość naszych pragnień, chęci, możliwości i innych odczuć.

Znaczenie czasownika „pouvoir”:

1. móc, potrafić, mieć możliwość, być zdolnym lub być w stanie coś zrobić
2. móc (mieć prawo, pozwolenie, upoważnienie itp.)
3. móc (mieć realną możliwość coś zrobić)
4. móc (dla wyrażenia ewentualności lub sugestii)
5. z „avoir” lub „être” oznacza przybliżenie, np. Le château de Chambord peut avoir 500 ans. (Zamek w Chambord może mieć jakieś 500 lat).
6. czasownik bezosobowy: Il peut + inf. + que + subj. (Jest możliwe, że …); Il se peut que + subj. (Możliwe, że …/ Możliwym jest, że …), np. Il se peut qu’ils aillent en vacances en Polynésie française. (Możliwe, że pojadą na wakacje na Polinezję Francuską)
7. na początku zdania w inwersji w trybie subjonctif dla wyrażenia życzenia, pragnienia, np. Puisses-tu me voir bientôt. (Obyś mógł mnie wkrótce zobaczyć).

Znaczenie czasownika „vouloir”:

1. vouloir qch. (chcieć, pragnąć czegoś)
2. vouloir qch. (żądać, domagać się czegoś)
3. vouloir qch. à qn. (życzyć komuś czegoś)
4. vouloir + inf., vouloir que + subj. (chcieć, pragnąć czegoś, dążyć do czegoś, domagać się czegoś), np. Je veux que tu fasses tes devoirs. (Chcę, żebyś odrobił swoją pracę domową)
5. vouloir que + subj. (uważać, że …, twierdzić, że …), np. Il veut que je sois parti. (Twierdzi, że wyjechałem)
6. formy grzecznościowe w trybie conditionnel i subjonctif: prosić o coś, życzyć sobie czegoś, pragnąć czegoś, np. Je voudrais que vous m’aidiez. Życzyłbym sobie, aby pan mi pomógł.
7. vouloir + inf. w formie pytającej jako rozkaz, np. Veux-tu bien sortir ? (Proszę wyjść!)
8. vouloir + inf. w formie rozkazującej jako rozkaz lub zwrot grzecznościowy, np. Veuillez-vous présenter au consulat à l’heure prévue de rendez-vous. (Proszę przyjść do konsulatu na spotkanie o wyznaczonej godzinie)
9. en vouloir à qn de qch. (mieć komuś coś za złe, mieć do kogoś żal), np. Je lui en veux d’avoir fait ça. (Mam do niego żal, że to zrobił)
10. vouloir bien (chętnie przystać na coś)

Oba czasowniki są nieregularne, a ich odmiana w czasie teraźniejszym présent de l’indicatif jest bardzo podobna.

Uwaga! W języku francuskim istnieje zaimek osobowy „on”, który zastępuje zaimek „nous” (my) lub „się”. Czasowniki w tej osobie odmieniają się tak samo jak il/elle (III osoba liczby pojedynczej).

Wymowę powyższych form możesz odsłuchać na https://pl.forvo.com/

Dla obu czasowników formę przeczącą tworzymy najczęściej za pomocą wyrażenia „ne… pas”. W przypadku czasu teraźniejszego partykuła „ne” znajduje się przed odmienianym czasownikiem, a „pas” jest po nim. Pomiędzy pierwszym słowem przeczącym „ne” oraz następującą po nim formą czasownika mogą być umieszczone inne zaimki, np. „rien”, „plus”.

Przykłady zdań do analizy z czasownikami „pouvoir” i „vouloir w wersji francusko-polskiej:

Avec/À/ qui voulez-vous parler ? – Z kim chce pan/pani rozmawiać?
C’est la seule chose que tu peux faire à l’île Maurice. – To jedyne, co możesz robić na wyspie Mauritius.
Ça peut attendre. – To może zaczekać.
Ça peut être une bonne nouvelle. – To może być dobra wiadomość.
Combien est-ce qu’ils veulent pour leur voiture ? – Ile oni chcę za swój samochód?
Comme tu veux. – Jak chcesz.
Comment est-ce que tu peux être si sûr ? – Jak możesz być tak pewny?
Dis-moi comment je peux te l’apporter. – Powiedź mi jak mam ci to dostarczyć.
Dis-moi, pourquoi m’en veux-tu autant ? – Powiedź mi dlaczego jesteś na mnie taka zła?
Elle ne veut pas regarder la télé. – Ona nie chce oglądać telewizji.
Elle veut fêter son anniversaire sur un bateau à Paris lors d’une croisière sur la Seine. – Ona chce obchodzić swoje urodziny na statku w Paryżu podczas rejsu Sekwaną.
Elle veut une tasse de thé. – Ona chce filiżankę herbaty.
Excusez-moi, je peux ouvrir la fenêtre ? – Przepraszam, czy mogę otworzyć okno?
Fais comme tu veux. – Rób jak chcesz.
Il ne veut pas rentrer à la maison. – Nie chce wracać do domu.
Il y a des couples qui veulent se marier coûte que coûte. – Są pary, które chcą pobrać się za wszelką cenę.
Il y a quelques élèves dans ma classe qui ne savent pas encore ce qu’ils veulent faire dans la vie. – W mojej klasie jest kilku uczniów, którzy nie wiedzą jeszcze, co chcą robić w życiu.
Ils veulent se marier en Martinique. – Chcą pobrać się na Martynice.
Je fais ce que je peux. – Zrobię, co będę mógł.
Je lui en veux d’avoir fait ça. – Mam do niego żal, że to zrobił.
Je lui en veux pour sa conduite au restaurant. – Mam mu za złe jego zachowanie w restauracji.
Je me demande si je peux vous inviter à dîner. – Zastanawiam się czy mogę zaprosić pana/panią na kolację.
Je n’en peux plus. – Już dłużej nie mogę. / Już dłużej nie wytrzymam.
Je ne peux pas croire que ce soit déjà la fin. – Nie mogę uwierzyć, że to jest już koniec.
Je ne peux pas garantir qu’il n’y aura pas de pollution à La Réunion. – Nie mogę zagwarantować, że nie będzie zanieczyszczeń na Reunion.
Je ne peux pas le faire. – Nie mogę tego zrobić.
Je ne peux pas me le permettre. – Nie mogę sobie na to pozwolić.
Je ne peux pas respirer. – Nie mogę oddychać.
Je ne sais pas ce que vous voulez de moi. – Nie wiem, czego pan chce ode mnie.
Je ne veux ni l’un ni l’autre. – Nie chcę ani jednego, ani drugiego.
Je ne veux pas aller à l’école. – Nie chcę iść do szkoły.
Je ne veux pas aller en prison. – Nie chcę iść do więzienia.
Je ne veux pas finir sur le trottoir/dans la rue. – Nie chcę skończyć na ulicy.
Je ne veux pas me trouver entraîné dans cette affaire. – Nie chcę się w to mieszać.
Je ne veux pas parler de votre frère. – Nie chcę mówić o twoim bracie.
Je ne veux plus en entendre parler. – Nie chcę już o tym słyszeć.
Je ne veux que ton bonheur. – Chcę tylko twojego szczęścia.
Je ne veux rien avoir avec cela. – Nie chcę mieć z tym nic wspólnego.
Je peux essayer cette robe ? – Czy mogę przymierzyć tę sukienkę?
Je peux le faire les yeux bandés/fermés. – Mogę to zrobić z zamkniętymi oczami.
Je peux m’asseoir avec toi dans l’avion ? – Mogę siedzieć obok ciebie w samolocie?
Je peux réaliser des traductions nécessitant la tenue de délais très serrés. – Mogę wykonywać tłumaczenia w bardzo krótkich terminach.
Je peux vous interrompre pour un instant ? – Czy mogę panu/pani na chwilę przerwać?
Je peux vous parler ? – Czy mogę z panem/panią porozmawiać?
Je peux vous poser une question ? – Czy mogę pana/panią o coś zapytać?
Je sais que vous pouvez m’aider. – Wiem, że może mi pan/pani pomóc.
Je veux acheter un appartement : par où commencer ? – Chcę kupić mieszkanie: od czego zacząć?
Je veux que ma sœur reste ici. – Chcę, żeby moja siostra tutaj została.
Je veux que tu termines ton travail. – Chcę, żebyś skończył swoją pracę.
Je veux un gâteau au chocolat. – Chcę ciasto czekoladowe.
Je veux vous remercier du fond de mon âme. – Chcę wam podziękować z całego serca.
Je veux, mais je ne peux pas. – Chcę, ale nie mogę.
La robe qu’elle veut est chère. – Sukienka, którą ona chce, jest droga.
Lequel veux-tu ? – Który chcesz?
Ma petite amie veut aller à Monaco cet été. – Moja dziewczyna chce jechać w te lato do Monako.
Merci, je ne veux pas. – Dziękuję, nie chcę.
Messieurs, veuillez accepter mes excuses. – Panowie, proszę przyjąć moje przeprosiny.
Ne fais pas à un autre ce que tu ne veux pas qu’il te soit fait. – Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe.
Ne lui en voulez pas. – Proszę się na niego nie złościć.
Ne m’en veux pas! – Nie złość się na mnie!
Ne remets pas au lendemain ce que tu peux faire le jour même. – Nie odkładaj do jutra tego, co możesz zrobić dziś.
Où est-ce que je peux trouver un travail à Nice ? – Gdzie mogę znaleźć pracę w Nicei?
Où veux-tu aller maintenant ? – Gdzie chcesz teraz iść?
Où voulez-vous que je vous dépose ? – Gdzie mam was wysadzić?
Peux-tu me donner la bouteille d’eau ? – Możesz mi dać butelkę z wodą?
Peux-tu me rejoindre immédiatement ? – Czy możesz do mnie natychmiast przyjechać?
Puis-je vous demander quelque chose ? – Czy mogę pana/panią o coś zapytać?
Puisses-tu m’attendre quelques temps encore. – Obyś mógł jeszcze przez pewien czas na mnie poczekać.
Puisses-tu me comprendre. – Obyś mógł mnie zrozumieć.
Qu’est-ce que je peux faire pour vous ? – Czy mogę służyć?
Qu’est-ce que vous voulez à boire ? – Czego się pan/pani napije?
Que veux-tu de moi ? – Czego ode mnie chcesz?
Que veux-tu de plus ? – Czego jeszcze chcesz?
Que voulez-vous dire exactement par là ? – Co pan/pani ma właściwie na myśli?
Si tu veux on peut essayer de parler français tous les deux. – Jeśli chcesz możemy spróbować porozmawiać po francusku.
Si tu veux que je ne t’aime plus… – Jeśli chcesz, żebym nie kochał cię już …
Tu m’en veux pour tout ça ? – Masz do mnie żal za to wszystko?
Tu ne peux pas faire trois choses en même temps. – Nie możesz robić trzech rzeczy naraz.
Tu ne peux pas rester ici. – Nie możesz tutaj zostać.
Tu ne peux pas tout avoir ! – Nie można mieć wszystkiego!
Tu peux éteindre le portable ? – Możesz wyłączyć telefon?
Tu peux l’acheter pour rien. – Możesz to kupić za bezcen.
Tu peux me faire quelque chose ? – Możesz coś dla mnie zrobić?
Tu peux me le montrer ? – Możesz mi to pokazać?
Tu peux me rendre un service ? – Wyświadczysz mi przysługę?
Tu peux te reposer maintenant. – Teraz możesz odpocząć.
Tu peux utiliser mon router. – Możesz korzystać z mojego rutera.
Tu sais bien ce que je veux dire. – Dobrze wiesz, co mam na myśli.
Tu sais bien ce que je veux dire. – Dobrze wiesz, co mam na myśli.
Tu veux jouer au foot ? – Chcesz zagrać w piłkę nożną?
Tu veux m’épouser ? – Wyjdziesz za mnie?
Tu veux manger quelque chose ? – Une salade de fruits ? – Chcesz coś do jedzenia? – Może sałatkę owocową?
Tu veux mieux comprendre les rouages de ces accords de commerce ? – Chcesz lepiej zrozumieć mechanizmy tych porozumień handlowych?
Tu veux un conseil ? – Chcesz rady?
Vas-y si tu veux. – Idź, jeśli chcesz. / Idź, jak chcesz.
Veuillez agréer mes plus sincères salutations. – Proszę przyjąć moje najserdeczniejsze pozdrowienia.
Veuillez attendre pour d’autres informations. – Proszę czekać na dalsze informacje.
Veuillez patienter, s’il vous plaît. – Proszę zaczekać.
Veux-tu me tenir compagnie ? – Dotrzymasz mi towarzystwa?
Veux-tu passer chez moi demain ? – Wpadniesz do mnie jutro?
Viens quand tu veux. – Przyjdź, kiedy chcesz.
Voulez-vous du thé ? – Qui, je veux bien. – Napije się pan herbaty? – Tak, chętnie.
Voulez-vous m’aider, s’il vous plaît ? – Może mi pan/pani pomóc?
Voulez-vous payer en espèces ou par carte bancaire ? – Zapłaci pan/pani gotówką czy kartą?
Vous pouvez compter sur moi. – Może pan/pani na mnie liczyć.
Vous pouvez le décrire plus en détail ? – Czy może pan/pani to opisać dokładniej?

A l’occasion de la nouvelle année 2021, je vous adresse, mes sincères et meilleurs vœux de santé, de bonheur, de réussite et de prospérité.