Czasownik nieregularny „venire” w j. włoskim

Podstawowe znaczenia czasownika „venire” to przychodzić, przybywać, przyjeżdżać. Czasownik ten odmienia się w sposób nieregularny.

Odmiana czasownika „venire” w czasie teraźniejszym

a) czasownik występuje w 1. osobie liczby pojedynczej lub mnogiej (io, noi), a ruch skierowany jest do miejsca, gdzie jest albo będzie dana osoba, na przykład:

Vengo a casa tua. – Przyjdę do twojego domu.
Vengo in Italia. – Przyjadę do Włoch.

b) czasownik występuje w 2. osobie liczby pojedynczej lub mnogiej (tu, voi), a ruch ma nastąpić w miejsce, gdzie jest albo będzie osoba zapraszająca, na przykład:

Vieni da me per cena. – Przyjdź do mnie na kolację.
Venite a casa nostra oggi? – Przyjdziecie do nas dzisiaj?

c) czasownik występuje w 3. osobie liczby pojedynczej lub mnogiej (lui/lei, loro), a ruch ma nastąpić od pierwszej osoby w kierunku miejsca, gdzie znajduje się druga osoba, jak i dla potwierdzenia przez drugą osobę czyjegoś przyjścia, na przykład:

È venuto mio papà da te? Sì, è venuto da me. – Przyszedł do ciebie mój tata? Tak, przyszedł do mnie.

• Czasownik „venire” występuje w 1. i 2. osobie liczby pojedynczej i mnogiej z następującymi wyrażeniami: con me, con te, con noi, con voi /da me, da te, da noi, da voi
• Z kolei czasownik „andare” łączy się w 3. osobie liczby pojedynczej i mnogiej z następującymi wyrażeniami: con lui, con lei, con loro / da lui, da lei, da loro

Przykład:
Domani vado al mercato. Vieni con me? – Jutro idę na rynek. Idziesz ze mną?

• Czasownik „venire” wchodzi w skład różnych przydatnych zwrotów, na przykład:
  

  venire a galla	wyjść na jaw, wydać się
  venire a sapere	dowiedzieć się
  venire a trovare q	przychodzić do kogoś w odwiedziny
  venire al dunque	przejść do sedna
  venire al mondo	przyjść na świat
  venire alla luce	wyjść na jaw, ukazać się
  venire alle mani con q	pobić się z kimś
  venire da …	pochodzić z …
  venire in mente a q	przyjść komuś na myśl
  venire in possesso di qc	wejść w posiadanie czegoś

• Czasownik „venire” łączy się z różnymi przyimkami, przy czym, jeżeli rzeczownik występuje z rodzajnikiem określonym, niezbędne jest połączenie przyimka z rodzajnikiem rzeczownika. Porównaj:

venire in Italia – przyjechać, przybyć do Włoch
venire dall’Italia – pochodzić z Włoch
venire in Polonia – przyjechać, przybyć do Polski
venire dalla Polonia – pochodzić z Polski
venire negli Stati Uniti – przyjechać, przybyć do Stanów Zjednoczonych
venire dagli Stati Uniti – pochodzić ze Stanów Zjednoczonych
venire in Belgio – przyjechać, przybyć do Belgii
venire dal Belgio – pochodzić z Belgii
venire nei Paesi Bassi – przyjechać, przybyć do Holandii
venire in Toscana – przyjechać, przybyć do Toskanii
venire da Toscana – pochodzić z Toskanii
venire a Milano – przyjechać, przybywać do Mediolanu
venire da Milano – pochodzić z Mediolanu

*przyimek „da”, użyty przed nazwą osoby, odpowiada zarówno polskiemu „do”, jak i „od”, na przykład:

Vengo da Eva. – Przyjdę do Ewy.
Vengo da Eva. – Wracam od Ewy.

W przypadku środków transportu po czasowniku „venire”, podobnie jak po czasowniku „andare”, stosujemy przyimek „in”, na przykład:

venire in aereo – przylecieć samolotem
venire in autobus – przyjechać autobusem
venire in bicicletta / in bici – przyjechać rowerem
venire in elicottero – przylecieć helikopterem
venire in macchina / in auto – przyjechać samochodem
venire in metropolitana / in metro – przyjechać metrem
venire in moto – przyjechać motorem
venire in motorino – przyjechać motorowerem
venire in nave – przypłynąć statkiem
venire in pullman – przyjechać autokarem
venire in traghetto – przypłynąć promem
venire in tram – przyjechać tramwajem
venire in treno – przyjechać pociągiem

ale:

*venire a piedi – przybywać pieszo
*venire a cavallo – przybywać konno

*jeżeli czasownikowi „venire” towarzyszy jednoznaczne określenie, użyjemy przyimka „con”, np.:

Veniamo con la mia macchina. – Przyjedziemy moim samochodem.

• W przypadku niektórych rzeczowników określających miejsce po czasowniku „venire”, podobnie jak po czasowniku „andare”, stosujemy przyimek „a” („al”, „alla”„allo”), na przykład:

do baru – al bar
do domu – a casa
do kina – al cinema
do muzeum – al museo
do restauracji – al ristorante
do supermarketu – al supermercato
do szkoły – a scuola
do teatru – a teatro
do zoo – allo zoo
na mszę – alla messa
na obiad – a pranzo
na rynek – al mercato
na stację – alla stazione
na stadion – allo stadio
na uniwersytet – all’università
nad jezioro – al lago
nad morze – al mare

• Czasownik „venire”, podobnie jak czasownik „andare, łączy się również z rzeczownikami określającymi miejsce za pomocą przyimka „in”, na przykład:

do apteki – in farmacia
do banku – in banca
do biblioteki – in biblioteca
do biura – in ufficio
do centrum – in centro
do kiosku – in edicola
do kościoła – in chiesa
do księgarni – in libreria
do miasta – in città
do pizzerii – in pizzeria
do toalety – in bagno
na basen – in piscina
na dyskotekę – in discoteca
na plac – in piazza
na pocztę – in posta
na siłownię – in palestra
na wieś – in campagna
w góry – in montagna

• W przypadku nazw kontynentów, państw, regionów i dużych wysp po czasowniku „venire” stosujemy przyimek „in”, natomiast po nazwach miast przyimek „a”, na przykład:

D’estate veniamo in Toscana. – Latem przyjedziemy do Toskanii.
Quest’anno veniamo in Sardegna. – W tym roku przyjedziemy na Sardynię.
Vengo a Pisa per vedere la Torre Pendente. – Przyjadę do Pizy, żeby zobaczyć Krzywą Wieżę.

Przykłady zdań z czasownikiem „venire” w wersji polsko-włoskiej