Czasownik „avere” w j. włoskim

Bogliasco, Liguria © ENIT – Agenzia Nazionale del Turismo (Italia)

Czasownik „avere” jest obok czasownika „essere” (być) jednym z najczęściej używanych w języku włoskim. Jest to czasownik, który odmienia się w sposób nieregularny.

Odmiana czasownika „avere”

io ho noi abbiamo
tu hai voi avete
lui / lei / Lei ha loro / Loro hanno


Uwaga! Spółgłoska „h” nie jest wymawiana w języku włoskim. Jest niema.

W swoim podstawowym znaczeniu czasownik „avere” oznacza „mieć”, „posiadać”. Stosujemy go, żeby wyrazić posiadanie określonych dóbr materialnych, zwierząt, przy podawaniu wieku i stanu rodziny i opisywaniu wyglądu zewnętrznego. Przykłady zdań:

Abbiamo tanti amici.Mamy wielu przyjaciół.
É una buon’idea.To dobry pomysł.
Hai ancora tutta la vita davanti.Masz jeszcze całe życie przed sobą.
Hai la febbre / l’influenza. Masz gorączkę / grypę.
Hai la memoria corta!Masz krótką pamięć!
Ho il raffreddore.Jestem przeziębiony.
Ho l’esame orale di francese / italiano.Mam egzamin ustny z francuskiego / włoskiego.
Ho molti libri e dizionari.Mam dużo książek i słowników.
Ho una famiglia grande.Mam dużą rodzinę.
Ho una macchina fotografica nuova. Mam nowy aparat fotograficzny.
Ho una sorella e due fratelli. Mam jedną siostrę i dwóch braci.
Lei ha i capelli biondi e gli occhi azzurri.Ona ma blond włosy i niebieskie oczy.
Lei ha i capelli lunghi / corti / lisci / ricci / biondi.Ona ma długie / krótkie włosy / proste / kręcone / blond.
Loro hanno un ristorante.Oni mają restaurację.
Lui ha la barba e i baffi. Ma brodę i wąsy.
Lui ha una posizione importante.On zajmuje ważną pozycję.
Mi piacciono le ragazze che hanno i capelli biondi.Podobają mi się dziewczyny, które mają blond włosy.
Non abbiamo più soldi.Nie mamy już pieniędzy.
Non ho troppo tempo.Nie mam zbyt wiele czasu.
Quante fratelli e sorelle hai?Ile masz rodzeństwa?
Quanti anni hai? – Ho vent’anni / trent’anni / quarant’anni e tu?Ile masz lat? – Mam dwadzieścia / trzydzieści / czterdzieści lat, a ty?

Czasownik „avere” występuje w wielu przydatnych wyrażeniach opisujących stan ciała i ducha, z którymi najczęściej spotykamy się w języku potocznym. Oto te najbardziej znane:

WyrażeniePrzykład zdania
avere bisogno di qualcosa / qualcuno – potrzebować czegoś / kogośHo bisogno di te. – Potrzebuję ciebie.
avere caldo – odczuwać ciepło Lui ha caldo. – Jemu jest ciepło.
avere (il) coraggio – mieć odwagę Devi avere il coraggio di dire la verità. – Musisz mieć odwagę mówienia prawdy.
avere fame – być głodnymHai già fame? – Jesteś już głodny?
avere fortuna – mieć szczęścieOggi non ho fortuna. – Dzisiaj nie mam szczęścia.
avere freddo – odczuwać chłód Ho freddo. – Jest mi zimno.
avere fretta – spieszyć sięHo fretta. Devo andare. – Spieszę się. Muszę iść.
avere mal di ... – odczuwać bólHo mal di dente / testa / gola / pancia. – Boli mnie ząb / głowa / gardło / brzuch.
avere paura di qualcosa / qualcuno – bać się czegoś / kogośNon ho paura di te. – Nie boję się ciebie.
avere pazienza per qualcosa – mieć do czegoś cierpliwośćNon ho pazienza per alcune cose. – Do niektórych rzeczy nie mam cierpliwości.
avere ragione – mieć racjęIl cliente ha sempre ragione. – Klient zawsze ma rację.
avere sete – być spragnionymHo sete. – Chce mi się pić.
avere sonno – być sennymHo sonno. – Chce mi się spać.
avere successo – odnieść sukcesCome avere successo nella vita? – Jak odnieść sukces w życiu.
avere torto – nie mieć racjiIn questo caso hai torto. – W tym przypadku nie masz racji.
avere voglia di qualcosa – mieć chęć / ochotę na cośHo voglia di un gelato alla fragola. – Mam ochotę na truskawkowe lody.

Czasownik „avere” występuje w wielu związkach frazeologicznych. Do najczęściej używanych zalicza się następujące:

avere a che fare con qualcunomieć z kimś do czynienia
avere abbastanza di qualcosamieć czegoś dość / mieć czegoś powyżej uszu
avere altro da faremieć co innego do zrobienia
avere in memoriamieć w pamięci
avere la corda al collo mieć sznur na szyi, być w sytuacji bez wyjścia
avere la situazione sotto controllo panować nad sytuacją
avere la testa fra le nuvolemieć głowę w chmurach
avere luogo mieć miejsce, wydarzyć się, odbyć się
avere per scopomieć na celu
avere qualcosa di qualcuno być do kogoś podobnym
avere qualcosa in vistamieć coś na widoku
avere qualcosa sulla punta della linguamieć coś na końcu języka
avere una cattiva influenza su qualcuno mieć zły wpływ na kogoś
averne fin sopra i capelli di qualcuno o di qualcosamieć czegoś lub kogoś dosyć
non avere niente a che fare con qualcunonie mieć z kimś nic do czynienia

Ważnym zastosowaniem czasownika „avere”, podobnie jak i czasownika „essere”, jest funkcja czasownika posiłkowego. Obu tych czasowników używa się do tworzenia czasów złożonych (odmieniony czasownik posiłkowy „essere” lub „avere” i imiesłów bierny czasu przeszłego – participio passato), na przykład:

Hai fatto i compiti?Odrobiłeś lekcje?
Dopo che avevo fatto i compiti, sono uscito di casa.Po tym jak odrobiłem lekcje, wyszedłem z domu.
Dopo che avrò fatto i compiti, uscirò di casa.Po tym jak odrobię lekcje, wyjdę z domu.

Foto: Bogliasco, Liguria © ENIT – Agenzia Nazionale del Turismo (Italia)