Czasownik „avere” jest obok czasownika „essere” (być) jednym z najczęściej używanych w języku włoskim. Jest to czasownik, który odmienia się w sposób nieregularny.
Odmiana czasownika „avere”
io | ho | noi | abbiamo |
tu | hai | voi | avete |
lui / lei / Lei | ha | loro / Loro | hanno |
Uwaga! Spółgłoska „h” nie jest wymawiana w języku włoskim. Jest niema.
W swoim podstawowym znaczeniu czasownik „avere” oznacza „mieć”, „posiadać”. Stosujemy go, żeby wyrazić posiadanie określonych dóbr materialnych, zwierząt, przy podawaniu wieku i stanu rodziny i opisywaniu wyglądu zewnętrznego. Przykłady zdań:
Abbiamo tanti amici. | Mamy wielu przyjaciół. |
É una buon’idea. | To dobry pomysł. |
Hai ancora tutta la vita davanti. | Masz jeszcze całe życie przed sobą. |
Hai la febbre / l’influenza. | Masz gorączkę / grypę. |
Hai la memoria corta! | Masz krótką pamięć! |
Ho il raffreddore. | Jestem przeziębiony. |
Ho l’esame orale di francese / italiano. | Mam egzamin ustny z francuskiego / włoskiego. |
Ho molti libri e dizionari. | Mam dużo książek i słowników. |
Ho una famiglia grande. | Mam dużą rodzinę. |
Ho una macchina fotografica nuova. | Mam nowy aparat fotograficzny. |
Ho una sorella e due fratelli. | Mam jedną siostrę i dwóch braci. |
Lei ha i capelli biondi e gli occhi azzurri. | Ona ma blond włosy i niebieskie oczy. |
Lei ha i capelli lunghi / corti / lisci / ricci / biondi. | Ona ma długie / krótkie włosy / proste / kręcone / blond. |
Loro hanno un ristorante. | Oni mają restaurację. |
Lui ha la barba e i baffi. | Ma brodę i wąsy. |
Lui ha una posizione importante. | On zajmuje ważną pozycję. |
Mi piacciono le ragazze che hanno i capelli biondi. | Podobają mi się dziewczyny, które mają blond włosy. |
Non abbiamo più soldi. | Nie mamy już pieniędzy. |
Non ho troppo tempo. | Nie mam zbyt wiele czasu. |
Quante fratelli e sorelle hai? | Ile masz rodzeństwa? |
Quanti anni hai? – Ho vent’anni / trent’anni / quarant’anni e tu? | Ile masz lat? – Mam dwadzieścia / trzydzieści / czterdzieści lat, a ty? |
Czasownik „avere” występuje w wielu przydatnych wyrażeniach opisujących stan ciała i ducha, z którymi najczęściej spotykamy się w języku potocznym. Oto te najbardziej znane:
Wyrażenie | Przykład zdania |
avere bisogno di qualcosa / qualcuno – potrzebować czegoś / kogoś | Ho bisogno di te. – Potrzebuję ciebie. |
avere caldo – odczuwać ciepło | Lui ha caldo. – Jemu jest ciepło. |
avere (il) coraggio – mieć odwagę | Devi avere il coraggio di dire la verità. – Musisz mieć odwagę mówienia prawdy. |
avere fame – być głodnym | Hai già fame? – Jesteś już głodny? |
avere fortuna – mieć szczęście | Oggi non ho fortuna. – Dzisiaj nie mam szczęścia. |
avere freddo – odczuwać chłód | Ho freddo. – Jest mi zimno. |
avere fretta – spieszyć się | Ho fretta. Devo andare. – Spieszę się. Muszę iść. |
avere mal di ... – odczuwać ból | Ho mal di dente / testa / gola / pancia. – Boli mnie ząb / głowa / gardło / brzuch. |
avere paura di qualcosa / qualcuno – bać się czegoś / kogoś | Non ho paura di te. – Nie boję się ciebie. |
avere pazienza per qualcosa – mieć do czegoś cierpliwość | Non ho pazienza per alcune cose. – Do niektórych rzeczy nie mam cierpliwości. |
avere ragione – mieć rację | Il cliente ha sempre ragione. – Klient zawsze ma rację. |
avere sete – być spragnionym | Ho sete. – Chce mi się pić. |
avere sonno – być sennym | Ho sonno. – Chce mi się spać. |
avere successo – odnieść sukces | Come avere successo nella vita? – Jak odnieść sukces w życiu. |
avere torto – nie mieć racji | In questo caso hai torto. – W tym przypadku nie masz racji. |
avere voglia di qualcosa – mieć chęć / ochotę na coś | Ho voglia di un gelato alla fragola. – Mam ochotę na truskawkowe lody. |
Czasownik „avere” występuje w wielu związkach frazeologicznych. Do najczęściej używanych zalicza się następujące:
avere a che fare con qualcuno | mieć z kimś do czynienia |
avere abbastanza di qualcosa | mieć czegoś dość / mieć czegoś powyżej uszu |
avere altro da fare | mieć co innego do zrobienia |
avere in memoria | mieć w pamięci |
avere la corda al collo | mieć sznur na szyi, być w sytuacji bez wyjścia |
avere la situazione sotto controllo | panować nad sytuacją |
avere la testa fra le nuvole | mieć głowę w chmurach |
avere luogo | mieć miejsce, wydarzyć się, odbyć się |
avere per scopo | mieć na celu |
avere qualcosa di qualcuno | być do kogoś podobnym |
avere qualcosa in vista | mieć coś na widoku |
avere qualcosa sulla punta della lingua | mieć coś na końcu języka |
avere una cattiva influenza su qualcuno | mieć zły wpływ na kogoś |
averne fin sopra i capelli di qualcuno o di qualcosa | mieć czegoś lub kogoś dosyć |
non avere niente a che fare con qualcuno | nie mieć z kimś nic do czynienia |
Ważnym zastosowaniem czasownika „avere”, podobnie jak i czasownika „essere”, jest funkcja czasownika posiłkowego. Obu tych czasowników używa się do tworzenia czasów złożonych (odmieniony czasownik posiłkowy „essere” lub „avere” i imiesłów bierny czasu przeszłego – participio passato), na przykład:
Hai fatto i compiti? | Odrobiłeś lekcje? |
Dopo che avevo fatto i compiti, sono uscito di casa. | Po tym jak odrobiłem lekcje, wyszedłem z domu. |
Dopo che avrò fatto i compiti, uscirò di casa. | Po tym jak odrobię lekcje, wyjdę z domu. |
Foto: Bogliasco, Liguria © ENIT – Agenzia Nazionale del Turismo (Italia)