Das Österreichische Pilger-Hospiz zur Heiligen Familie in Jerusalem ist das älteste nationale Pilgerhaus im Heiligen Land. Es besteht seit mehr als 150 Jahren und als eine kirchliche Einrichtung unterstützt den Dialog zwischen den verschiedenen Religionen und Kulturen im Nahen Osten.
Austriackie Hospicjum dla Pielgrzymów im. Świętej Rodziny w Jerozolimie to najstarszy narodowy dom pielgrzyma w Ziemi Świętej. Istnieje od ponad 150 lat i jako instytucja kościelna wspiera dialog między różnymi religiami i kulturami na Bliskim Wschodzie.
Das Österreichische Hospiz heute / Austriackie hospicjum dzisiaj
Im Eingangsbereich befinden sich ein gemütliches Foyer mit einem außerordentlich schönen Gemälde, Sessel und Sofas. / W strefie wejściowej znajduje się przytulne foyer z przepięknym obrazem, fotelami i sofami.
Das Hauptgebäude ist im Stil des 19. Jahrhunderts erhalten. Im ersten Stock befindet sich eine historische Kapelle. Sie wurde völlig rekonstruiert und ihr heutiges Erscheinungsbild stammt aus dem Jahr 1909. Seit 2015 wird eine Reliquie des Kaisers Karl I. (1887-1922), des letzten Kaisers von Österreich, in der Kapelle behalten, der 2004 von Papst Johannes Paul II. seliggesprochen wurde. In der Kapelle finden jeden Tag Gottesdienste statt. Bei Sonderereignissen finden sie auf der Dachterrasse des Hospizes statt.
Główny budynek utrzymany jest w stylu XIX stulecia. Na pierwszym piętrze mieści się historyczna kaplica. Została ona całkowicie zrekonstruowana i jej obecny wygląd pochodzi z 1909 r. Od 2015 r. w kaplicy przechowywane są relikwie ostatniego cesarza Austrii Karola I (1887-1922), który w 2004 r. został beatyfikowany przez papieża Jana Pawła II. W kaplicy odprawiane są codziennie nabożeństwa. Przy szczególnych wydarzeniach odprawiane są one na tarasie hospicjum.
Im ersten Stock befindet sich gleich gegenüber der Treppe der repräsentative Salon mit seiner Bücherei und seiner prachtvollen Deckendekoration. Einst der Speisesaal der Pilger, finden hier heute Vorträge und Konzerte im kleinen Kreis statt.
Na pierwszym piętrze naprzeciw schodów znajduje się reprezentacyjny salon z biblioteką i wspaniałymi dekoracjami sufitowymi. Niegdyś była to jadalnia dla pielgrzymów; dzisiaj odbywają się tutaj wykłady i kameralne koncerty.
In Hospiz befindet sich auch das Wiener Kaffeehaus, das ein wichtiges Stück Wiener Tradition bildet. Es erhielt 2019 den Namen „Café Triest“ nach dem Seehafen in Triest (Italien), der dem Kaisertum Österreich im 19. Jahrhundert gehörte, dem Ausgangspunkt der ersten österreichisch-ungarischen Pilgerfahrten nach dem Heiligen Land.
W hospicjum znajduje się również wiedeńska kawiarnia, która stanowi ważną część tradycji wiedeńskiej. W 2019 r. nazwano ją „Café Triest “ od portu morskiego w Trieście (Włochy), należącego w XIX wieku do cesarstwa Austrii, skąd wypływała większość austro-węgierskich pielgrzymów udających się do Ziemi Świętej.
Das Innere des gemütlichen Raumes schmücken bequeme Polsterbänke und bordeauxrote Stühle, kleine und runde Holztische, an den Decken hängen prächtige Kronleuchter und an den Wänden hängen historische Gemälde, darunter ein riesiges Bild von Kaiser Franz-Joseph I. (1830-1916), den sie hier Franzerl nennen.
Wnętrza przytulnego pomieszczenia zdobią wygodne tapicerowane ławy i bordowe krzesła, małe i okrągłe drewniane stoliki, na suficie wiszą okazałe żyrandole, a na ścianach historyczne obrazy, w tym wielki obraz cesarza Franciszka Józefa I. (1830-1916), którego nazywają tutaj Franzerl.
Hier werden die Spezialitäten der Wiener Küche serviert wie z.B. die berühmte Sachertorte, Wiener Apfelstrudel, Wiener Schnitzel, Spätzle oder Gulaschsuppe. An der Theke gibt es Gösser Bier und original Meinl Kaffee – importiert aus Österreich. Café Triest ist täglich von 10 bis 22 Uhr und die Küche bis 21 Uhr geöffnet.
Serwowane są tu specjały kuchni wiedeńskiej, takie jak np. słynny tort Sachera, strudel wiedeński z jabłkami, sznycel wiedeński, szpecle czy gulasz. Przy barze dostępne jest piwo Gösser i oryginalna kawa Meinl sprowadzana z Austrii. Café Triest czynna jest codziennie od godz. 10.00 do 22.00, a kuchnia do godz. 21.00.
In den Fluren des Hospizes hängen Fotos und Beschreibungen der Besuche von Geistlichen, Königen, Prinzen, Grafen, Politikern und Staatsoberhäuptern. Dort sind auch Gedenktafeln und Danksagungen verschiedener Pilgerzüge befestigt.
Na korytarzach hospicjum wiszą zdjęcia i opisy wizyt osób duchownych, królów, książąt, hrabiów, polityków i głów państw. Umocowane są tam również tablice pamiątkowe i podziękowania ze strony różnych grup pielgrzymów.
Aktuell verfügt das Hospiz über 45 Hotelzimmer. 2019 wurde es um einen zusätzlichen modernen Gästehaustrakt mit 13 Zimmern „Casa Austria“ erweitert. Die Erweiterung hat etwa 3,4 Millionen Euro gekostet. Auf diese Weise wurde die Größe erreicht, die bei der Planung des Hauptgebäudes im 19. Jahrhundert vorgesehen war. Das Hospiz wird jährlich von rund 80.000 Gläubigen aus aller Welt besucht.
Obecnie hospicjum dysponuje 45 pokojami hotelowymi. W 2018 r. powiększono je o dodatkowe nowoczesne skrzydło z 13 pokojami tzw. „Casa Austria“, osiągając w ten sposób rozmiar planowany podczas projektowania budynku w XIX wieku. Rozbudowa kosztowała ok. 3,4 mln euro. Hospicjum odwiedza rocznie ok. 80 000 wiernych z całego świata.
Das Hospiz hat auch einen beschatteten Garten mit Palmen und Kakteen sowie eine Aussichtsterrasse. Auf dem Dach steht ein Steinkreuz und daneben weht die Österreichische Fahne. Von der Terrasse aus erstreckt sich einer der schönsten Rundblicke auf die Altstadt, die Grabeskirche, die goldene Kuppel des Felsendoms, Synagogen, Moscheen, Kirchen, Klöster, Stadtmauer und enge Gassen.
Hospicjum posiada również ocieniony ogród z palmami i katusami, a także taras widokowy. Na dachu znajduje się kamienny krzyż, a obok niego powiewa flaga Austrii. Z tarasu rozciąga się jeden z najpiękniejszych widoków panoramicznych na Stare Miasto, Bazylikę Grobu Świętego, złotą kopułę Kopuły na Skale, synagogi, meczety, kościoły, klasztory, mury miejskie i wąskie uliczki.
Rektor des Hospizes ist seit 1. April 2004 der burgenländische Diözesanpriester Markus Stephan Bugnyár. Er absolvierte das Studium der Katholischen Fachtheologie und Religionspädagogik, der Bibelwissenschaft und Christlicher Archäologie an der Universität Wien. Er studierte auch an der Französischen biblischen und archäologischen Schule Jerusalem. Zu seinen Aufgaben gehören Administration und Repräsentation des Hospizes. In seiner Amtszeit fiel die Generalsanierung des Schwesternhauses, die Vergrößerung des Wiener Kaffeehauses und der Bau des 2019 eröffneten neuen Gästehaustraktes „Casa Austria“. In der Zeit der Corona-Pandemie hat sich der Rektor Bugnyár durch ein besonderes Engagement hervorgetan, um das Hospiz aufrechtzuerhalten. Im Juni 2023 wurde er mit dem Goldenen Ehrenzeichen für Verdienste um die Republik Österreich ausgezeichnet.
Od 1 kwietnia 2004 r. rektorem hospicjum jest burgenlandzki ksiądz diecezjalny Markus Stephan Bugnyár. Ukończył studium teologii katolickiej i pedagogiki religijnej, biblistyki i archeologii chrześcijańskiej na Uniwersytecie Wiedeńskim. Studiował również we Francuskiej Szkole Biblijnej i Archeologicznej w Jerozolimie. Do jego obowiązków należy zarządzanie i reprezentowanie hospicjum. W okresie jego urzędowania przypadł m.in. generalny remont domu sióstr zakonnych, powiększenie wiedeńskiej kawiarni i budowa otwartego w 2019 r. nowego skrzydła w hospicjum tzw. „Casa Austria“. W okresie pandemii koronawirusa rektor Bugnyár odznaczył się szczególnym zaangażowaniem w celu utrzymania hospicjum. W lipcu 2023 r. został odznaczony Odznaką Honorową za Zasługi dla Republiki Austrii.
Von 2008 bis 2019 war Schwester Bernadette Schwarz für die Hauswirtschaft im Hospiz verantwortlich. Von 2011 bis August 2019 war sie Vize-Rektorin des Hospizes. Zum ersten Mal in der Geschichte des Hospizes hatte eine Frau diese Aufgabe inne.
W latach 2008-2019 za sprawy gospodarcze w hospicjum odpowiedzialna była siostra Bernadetta Schwarz. W latach 2011-2019 była wicerektorem hospicjum. Po raz pierwszy w historii hospicjum funkcję tę pełniła kobieta.
Im Hospiz arbeiten auch Freiwillige aus Österreich. Die meisten von ihnen kommen im Rahmen des sog. „Friedensdienstes im Ausland“ nach §26 des österreichischen Freiwilligengesetzes und arbeiten 12 Monate im Hospiz. Jeder zukünftige Freiwillige nimmt am Vorbereitungsseminar in Österreich teil und wird umfassend auf die Sicherheitslage in Israel vorbereitet, bevor er seinen Dienst antritt. Das Vorbereitungsseminar ist Teil des pädagogischen Begleitprogrammes von 150 Stunden, verteilt auf jeweils ein Seminar vor dem Dienstantritt und nach der Rückkehr nach Hause sowie auf Aktivitäten vor Ort (Exkursionen, Referate, Begegnungen u.a. mit Vertretern religiöser Einrichtungen, mit Holocaust-Überlebenden). Freiwillige arbeiten 34 Stunden pro Woche, z.B. an der Rezeption, im Kaffeehaus oder in der Küche. Sie sind auch für die Organisation verschiedener kultureller Veranstaltungen verantwortlich. Freiwilligendienst ist auch eine ausgezeichnete Gelegenheit, Israel zu bereisen, eine neue Fremdsprache zu lernen und neue Freundschaften zu schließen.
W hospicjum pracują również wolontariusze z Austrii. Większość z nich przyjeżdża w ramach tzw. „służby pokojowej za granicą” zgodnie z §26 austriackiej ustawy o wolontariuszach i pracuje w hospicjum przez 12 miesięcy. Każdy przyszły wolontariusz bierze udział w seminarium przygotowawczym w Austrii i jest szczegółowo informowany o sytuacji w zakresie bezpieczeństwie w Izraelu zanim rozpocznie swoją służbę. Seminarium przygotowawcze stanowi część 150-godzinnego programu pedagogicznego, podzielonego na seminaria przed rozpoczęciem służby i po powrocie do domu oraz działania na miejscu (wycieczki, referaty, spotkania m.in. z przedstawicielami instytucji religijnych, osobami ocalałymi z Holokaustu). Wolontariusze pracują 34 godziny tygodniowo m.in. na recepcji, w kawiarni lub kuchni. Są również odpowiedzialni za organizację różnych wydarzeń kulturalnych. Wolontariat to również doskonała okazja do podróży po Izraelu, nauki nowego języka i nawiązania nowych przyjaźni.
Das Hospiz unterstützt den interkulturellen Dialog zwischen Christen, Juden und Arabern durch zahlreiche Vorträge, Ausstellungen, Publikationen und Konzerte. „Akademie Österreichisches Hospiz Jerusalem“ bereitet regelmäßig verschiedene Veranstaltungen und Aktivitäten, wissenschaftlicher, musikpädagogischer und interkultureller Natur, vor.
Hospicjum wspiera dialog międzykulturowy między Chrześcijanami, Żydami i Arabami poprzez liczne wykłady, wystawy, publikacje i koncerty. „Akademia Austriackiego Hospicjum w Jerozolimie” regularnie przygotowuje różne wydarzenia i działania o charakterze naukowym, muzyczno-pedagogicznym i interkulturalnym.
Im Hospiz finden regelmäßig Konzerte und Ausstellungen in Zusammenarbeit mit der Österreichischen Botschaft und dem Österreichischen Kulturforum in Tel Aviv statt. Zum Beispiel von November 2022 bis Juni 2023 konnte man im Hospiz die Ausstellung „Austria and the Arab World“ sehen, die historische Beziehungen zwischen Österreich und den Ländern der arabischen Welt dokumentierte.
W hospicjum regularnie odbywają się koncerty i wystawy przy współpracy z Ambasadą Austrii i Austriackim Forum Kultury w Tel Awiwie. Na przykład od listopada 2022 r. do czerwca 2023 r. w hospicjum można była oglądać wystawę „Austria i świat arabski”, która dokumentowała historyczne relacje między Austrią a krajami świata arabskiego.
Das Hospiz arbeitet auch mit der Österreichischen Akademie der Wissenschaften und dem Österreichischen Archäologischen Institut zusammen. Zum Nationalfeiertag hielt Dr. Felix Höflmayer vom Österreichischen Archäologischen Institut am 26. Oktober 2022 einen Vortrag über die österreichischen Beiträge zur Biblischen Archäologie des Heiligen Landes. Am 22. Februar 2023 referierte er wiederum über die Grabungserfolge in Tel Lakhish und die Entwicklung der Buchstabenschrift aus Hieroglyphen.
Hospicjum współpracuje również z Austriacką Akademia Nauk i Austriackim Instytutem Archeologicznym. Z okazji Święta Narodowego w dniu 26 października 2022 dr Felix Höflmayer z Austriackiego Instytutu Archeologicznego wygłosił wykład na temat austriackiego wkładu w archeologię biblijną w Ziemi Świętej. Z kolei w dniu 22 lutego 2023 r. wygłosił on referat na temat sukcesów prac wykopaliskowych w Tel Lakhish i rozwoju pisma hieroglificznego.
In Zusammenarbeit mit lokalen Musikschulen und Künstleragenturen aus Österreich lädt die Akademie renommierte Musiker zum Unterrichten im Hospiz. Begabte Schüler und Schülerinnen mit oftmals prekären sozialen Herkünften haben hier eine einzigartige Möglichkeit, ihre musikalischen Fähigkeiten zu entwickeln. Es werden auch palästinensische Familien und Kinder durch die Durchführung verschiedener Projekte im Westjordanland und in Gaza unterstützt. Im Hospiz treffen sich auch regelmäßig Vertreter anderer christlichen Kirchen zum Informationsaustausch.
We współpracy z lokalnymi szkołami muzycznymi i agencjami sztuki z Austrii Akademia zaprasza uznanych muzyków do prowadzenia zajęć w hospicjum. Utalentowani uczniowie i uczennice, często pochodzący z biednych środowisk, mają tutaj niepowtarzalną okazję do rozwoju swoich umiejętności muzycznych. Wspierane są również palestyńskie rodziny i dzieci poprzez realizację różnych projektów na Zachodnim Brzegu i w Gazie. W hospicjum regularnie spotykają się również przedstawiciele innych kościołów chrześcijańskich w celu wymiany informacji.
Das Hospiz hat 2015 das Buch „Im Orient zu Hause – Das Österreichische Hospiz in Jerusalem“ herausgegeben. Das Buch versammelt Beiträge namhafter Autoren und bisher unveröffentlichte Fotos aus dem Hospiz-Archiv.
W 2015 r. hospicjum wydało książkę „Im Orient zu Hause – Das Österreichische Hospiz in Jerusalem“. Książka zawiera artykuły wybitnych autorów i wcześniej niepublikowane zdjęcia z archiwum hospicjum.
Das Hospiz erstellt seinen eigenen Newsletter auf Deutsch „Jerusalem-Korrespondenz. Halbjahresbericht des Österreichischen Pilger-Hospizes“, der online verfügbar ist.
Hospicjum opracowuje swój własny newsletter w j. niemieckim „Jerusalem-Korrespondenz. Halbjahresbericht des Österreichischen Pilger-Hospizes“, który dostępny jest online.
Die Geschichte / Historia
Die Gründung des Hospizes ist mit der Eröffnung des Vize-Konsulats der Habsburgermonarchie im Jahr 1949 in Jerusalem verbunden. Im Jahr 1852 schlug der österreichische Vizekonsul Josef Graf Pizzamano (1809-1860) vor, eine Pilgerstätte mit zugehöriger Kirche zu bauen. Ein repräsentativer Bau sollte die Macht der Habsburgermonarchie symbolisieren und zugleich dem Interesse der Kirche dienen.
Powstanie hospicjum wiąże się z otwarciem wicekonsulatu Monarchii Habsburskiej w Jerozolimie w 1849 r. W 1852 r. austriacki wicekonsul Josef Graf Pizzamano (1809-1860) zaproponował budowę hospicjum dla pielgrzymów z przyległym kościołem. Reprezentacyjny budynek miał symbolizować potęgę monarchii habsburskiej i zarazem służyć celom kościoła.
Der damalige Wiener Erzbischof Kardinal Joseph Othmar von Rauscher (1797-1875) unterstützte seine die Idee und beschloss den Bau eines Hospizes mit einer kleinen Krankenstation für die Pilger aus den Regionen der Habsburgermonarchie. Er leistete auch für dieses Ziel eine finanzielle Unterstützung.
Ówczesny arcybiskup Wiednia kardynał Joseph Othmar von Rauscher (1797-1875) poparł jego pomysł i zatwierdził budowę hospicjum z małym szpitalem dla pielgrzymów przybywających z regionów monarchii habsburskiej. Udzielił również na ten cel wsparcia finansowego.
Ende Juli 1854 erwarb Vizekonsul Pizzamano von zwei arabischen Familien für 5.700 Gulden der 3956 m² große Baugrund an der Ecke Via Dolorosa und El-Wad-Straße. Für den Entwurf der Anlage war der Wiener Architekt Anton Endlicher (1789-1869) verantwortlich. Am 31. Dezember 1856 wurde der Grundstein zu der Pilgerherberge in Anwesenheit des Gouverneurs von Jerusalem, Kiamil Pascha, und der aus der Habsburgermonarchie stammenden Franziskaner gelegt.
W końcu lipca 1854 r. wicekonsul Pizzamano nabył od dwóch arabskich rodzin za 5.700 guldenów działkę o powierzchni 3956 m² u zbiegu Via Dolorosa z ulicą el-Wad. Za projekt budowlany obiektu odpowiedzialny był wiedeński architekt Anton Endlicher (1789-1869). 31 grudnia 1856 r. wmurowano kamień węgielny pod hospicjum w obecności gubernatora Jerozolimy Kiamila Paschy i franciszkanów pochodzących z monarchii habsburskiej.
Durch zeitraubende Fundamentarbeiten kam es zu einer Kostenexplosion. Zur Begrenzung der Kosten wurde die Außenfassade vereinfacht. Die Finanzierung der Bauarbeiten erfolgte über die Karfreitagskollekte und Privatspenden. Am 19. März 1863 weihte der Lateinische Patriarch von Jerusalem, Guiseppe Valerga (1813-1872), die Kapelle und eröffnete dadurch feierlich das Hospiz.
Z powodu czasochłonnych robót fundamentowych nastąpiła eksplozja kosztów. W celu ograniczenia kosztów uproszczono fasadę zewnętrzną. Finansowanie prac budowlanych odbywało się z ofiar wiernych i prywatnych darowizn. 19 marca 1863 r. łaciński patriarcha Jerozolimy Guiseppe Valerga (1813-1872) poświęcił kaplicę i tym samym uroczyście otworzył hospicjum.
Bis zum Jahr 1918 diente das Hospiz auch als Residenz des österreichischen Konsuls in Jerusalem, der eine Schutzfunktion für Katholiken und askenasische Juden wahrnahm. Die Innenräume des Hospizes haben zahlreiche Gäste angezogen. Unter ihnen war Kaiser Franz Joseph I., der im November 1869 an der Eröffnung des Suez-Kanals teilgenommen hatte. Er war der erste europäische Monarch, der das Heilige Land seit dem Ende der Kreuzfahrerzeit im 13. Jahrhundert aufsuchte. Seine Pilgerfahrt durch das Heilige Land war ein symbolträchtiges Vorbild für die folgenden Pilgergenerationen.
Do 1918 r. hospicjum stanowiło również rezydencję austriackiego konsula w Jerozolimie, który pełnił funkcje ochronne wobec katolików i Żydów askenazyjskich. Wnętrza hospicjum przyciągnęły licznych gości. Wśród nich był cesarz Franciszek Józef I, który w listopadzie 1869 r. uczestniczył w otwarciu Kanału Sueskiego. Był on pierwszym europejskim monarchą, który odwiedził Ziemię Świętą od czasu zakończenia wypraw krzyżowych w XIII wieku. Jego pielgrzymka do Ziemię Świętą była wzorem do naśladowania dla przyszłych pokoleń pielgrzymów.
Im Jahr 1895 entschied der Heilige Stuhl, die Verwaltung des Hospizes unmittelbar dem Erzbischof von Wien zu unterstellen. Um die ungarische Hälfte der Österreichisch-Ungarischen Monarchie einzubinden, wurde der Ungar Stephan Csarszky als Vizerektor des Hospizes berufen und das Hospiz änderte seinen Namen in das Österreichisch-Ungarische Pilgerhaus zur Heiligen Familie. Zuvor waren es ausschließlich Geistliche aus den österreichischen Ländern, die die Verwaltung des Pilger-Hauses besorgten.
W 1895 r. Stolica Apostolska podjęła decyzję, że zarządzanie hospicjum będzie bezpośrednio podlegało arcybiskupowi Wiednia. W celu uwzględnienia istnienia węgierskiej części monarchii Austro-Węgierskiej na wicerektora hospicjum mianowano Węgra Stephana Csarszky’ego, a hospicjum przyjęło nazwę „Austro-Węgierski Dom Pielgrzyma im. Świętej Rodziny”. Wcześniej domem pielgrzyma zarządzali wyłącznie duchowni pochodzący z austriackich krajów związkowych.
Mit dem Ausbruch des Ersten Weltkrieges 1914 endete die Pilgerwelle nach Jerusalem und das Hospiz wurde zum Treffpunkt für Militärs der deutschen und österreichisch-ungarischen Armeen, die zu dieser Zeit mit Osmanischem Reich verbündet wurden. Am 14. Februar 1916 wurde das Hospiz offiziell in ein Erholungsheim für Offiziere und Soldaten dieser Armeen umgewandelt.
Wraz z wybuchem pierwszej wojny światowej w 1914 r. zakończyła się fala pielgrzymek do Jerozolimy, a hospicjum stało się miejscem spotkań żołnierzy armii niemieckich i austro-węgierskich, które w tym czasie były sprzymierzone z Imperium Osmańskim. W dniu 14 lutego 1916 r. hospicjum oficjalnie przemieniono na miejsce rekonwalescencji dla oficerów i żołnierzy tych armii.
Am 3. Oktober 1917 traf Erzherzog Hubert Salvator (1894-1971) mit dem Orientalisten Alois Musil (1868-1944) im Auftrag Kaiser Karls I. in Jerusalem ein, um arabische Stämme als Verbündete zu gewinnen. Die Stadt stand vor der britischen Offensive und die britische Militärführung vermutete das Hospiz als verstecktes Kommandozentrum. Die österreichisch-ungarischen Konsulatsbeamten verließen Jerusalem, nur Rektor Franz Fellinger (1865-1940) und die Schwestern verblieben im Hospiz, um dieses vor Plünderungen zu bewahren.
W dniu 3 października 1917 r. do Jerozolimy z polecenia cesarza Karola I przybyli arcyksiążę Hubert Salvator (1894-1971) i orientalista Alois Musil (1868-1944), żeby pozyskać za sojuszników arabskie plemiona. Miasto stało przed brytyjską ofensywą i dowództwo brytyjskie podejrzewało, że hospicjum jest ukrytym centrum dowodzenia. Austro-węgierscy pracownicy konsularni opuścili Jerozolimę i w hospicjum pozostał tylko rektor Franz Fellinger (1865-1940) z siostrami zakonnymi, żeby zapobiec grabieżom.
Britische Truppen unter Gen. Allenby (1861-1936) nahmen Jerusalem im Dezember 1917 ein. Durch Intervention von Kardinalstaatssekretär Pietro Gasspari (1852-1934) gestanden die Briten dem Hospiz und Rektor Fellinger einen Sonderstatus zu.
Wojska brytyjskie pod dowództwem gen. Allenby (1861-1936) zajęły Jerozolimę w grudniu 1917 r. Za sprawą interwencji ze strony sekretarza stanu Stolicy Apostolskiej Pietra Gasspari (1852-1934) Brytyjczycy przyznali hospicjum i rektorowi Fellinger szczególny status.
Am 16. Februar 1918 wurde das Hospiz von den britischen Militärs requirieret und in ein anglikanisches Waisenhaus für syrisch-christliche Kinder umgewandelt. Am 29. August 1919 wurde das Waisenhaus aufgelöst und das Gebäude an das österreichische Kuratorium zurückgegeben.
W dniu 16 lutego 1918 r. hospicjum zostało zajęte przez wojsko brytyjskie i przemienione na sierociniec dla syryjskich chrześcijańskich dzieci. W dniu 29 sierpnia 1919 r. sierociniec został zlikwidowany, a budynek oddano austriackiemu Kuratorium.
Rektor Franz Fellinger übernahm wieder die Leitung des Hospizes. Nach der Auszahlung der Entschädigung durch die britische Administration wurden die Reinigungs-, Desinfektions- und Reparaturarbeiten am Gebäude durchgeführt. Das Hospiz wurde als Pension für britische Offiziere und Pilger genützt. Mit den so gewonnen Einnahmen wurde das Gebäude 1923 vollständig elektrifiziert.
Kierownictwo hospicjum objął ponownie Rektor Franz Fellinger. Po wypłacie odszkodowania przez administrację brytyjską w budynku przeprowadzono prace porządkowe, dezynfekcyjne i naprawy. Hospicjum było wykorzystywane jako pensjonat dla brytyjskich oficerów i pielgrzymów. Dzięki uzyskanym w ten sposób dochodom w całym budynku w 1923 r. rozprowadzono prąd.
Mit dem Zerfall der Österreichisch-Ungarischen Monarchie im Jahr 1918 machten Ungarn, die Tschechoslowakei und Slowenien Besitzansprüche am Hospiz geltend, es blieb jedoch im Besitz der Erzdiözese Wien.
Po rozpadzie Monarchii Austro-Węgierskiej w 1918 r. Węgry, Czechosłowacja i Słowenia rościły sobie prawo własności do hospicjum, niemniej jednak pozostało ono w posiadaniu archidiecezji wiedeńskiej.
In den Jahren 1932-1933 wurde das neue Stockwerk und die Dachterrasse unter der Leitung des gebürtigen Wiener Gottlieb Bäuerle angebaut. Auf diese Weise wurden die Fläche und die Attraktivität des Gebäudes gesteigert.
W latach 1932-1933 pod kierunkiem rodowitego wiedeńczyka Gottlieba Bäuerle’a dobudowano nowe piętro i taras. W ten sposób zwiększyła się powierzchnia i atrakcyjność budynku.
Mitte April 1936 brach der arabische Aufstand in Palästina gegen die britische Kolonialmacht und gegen die massive jüdische Einwanderung nach Palästina aus. Das führte dazu, dass die Pilgerströme nach Jerusalem zum Erliegen kamen.
W połowie kwietnia 1936 r. wybuchło arabskie powstanie w Palestynie przeciwko brytyjskiej władzy kolonialnej i masowej imigracji żydowskiej do Palestyny. Spowodowało to, że tłumy pielgrzymów odwiedzających Jerozolimę zatrzymały się.
Nach dem Anschluss Österreichs an das Deutsche Reich im Jahr 1938 war der rechtliche Status des österreichischen Hospizes in Jerusalem unklar. Das Hospiz blieb zwischenzeitlich als selbstständige kirchliche Institution bestehen.
Po przyłączeniu Austrii do Rzeszy Niemieckiej w 1938 r. status austriackiego hospicjum w Jerozolimie był niejasny. Hospicjum tymczasowo pozostawało samodzielną instytucją kościelną.
Nach dem Überfall der deutschen Truppen auf Polen am 1. September 1939 und der Kriegserklärung Großbritanniens und Frankreichs am 3. September 1939 beschlagnahmten die britischen Behörden das Hospiz, das sie wegen des Anschlusses Österreichs an das Deutsche Reich als „deutsches Eigentum“ ansahen. Rektor Franz Haider wurde interniert.
Po napaści wojsk niemieckich na Polskę w dniu 1 września 1939 r. i wypowiedzeniu wojny przez Wielką Brytanię i Francję w dniu 3 września 1939 r. władze brytyjskie skonfiskowały hospicjum, które z uwagi na przyłączenie Austrii do Rzeszy Niemieckiej postrzegały za „niemiecką własność”. Rektor Franz Haider został internowany.
Das Gebäude war zuerst als ein Internierungslager für deutsche und italienische Geistliche verwendet und später als eine Zuflucht für die aus Ägypten angekommenen 170 Frauen und Kinder. Danach wurde das Hospiz in ein Internierungslager für 150 Ordensschwestern aus dem Deutschen Reich umgewandelt. Als Rektor fungierte in dieser Zeit der deutsche Direktor der Schmidt-Schule, Pater Johannes Sonnen. Das Internierungslager wurde im Juli 1943 aufgelassen und alle Ordensschwestern kehrten in ihre Konvente zurück.
Budynek był najpierw wykorzystywany jako obóz internowania dla niemieckich i włoskich duchownych, a później jako miejsce schronienia dla 170 brytyjskich kobiet i dzieci przybyłych z Egiptu. Następnie hospicjum zostało przemienione w obóz internowania dla 150 sióstr zakonnych z Rzeszy Niemieckiej. Funkcję rektora pełnił w owym czasie niemiecki dyrektor szkoły Schmidt-Schule, ojciec Johannes Sonnen. Obóz internowania został zlikwidowany w lipcu 1943 r. i wszystkie siostry zakonne wróciły do swoich zakonów.
Zwischen 1945 und 1947 nutzten die Briten das Gebäude als eine Offiziersschule, in der auch der spätere Außenminister Israels Abba Eban (1915-2002) unterrichtete. Die Offiziersschule wurde im September 1947 geschlossen und an ihrer Stelle wurde ein britischer Polizeiposten errichtet.
W latach 1945-1947 Brytyjczycy wykorzystywali budynek pod szkołę oficerską, w której wykładał m.in. późniejszy minister spraw zagranicznych Izraela Abba Eban (1915-2002). Szkołę oficerską zamknięto we wrześniu 1947 r., a w jej miejsce utworzono brytyjski posterunek policji.
Im Januar 1948 zogen sich die Britten aus der Jerusalemer Altstadt zurück. Die offizielle Rückgabe des Hospizes an Pater Johannes Sonnen erfolgte am 22. April 1948, jedoch übernahm das Internationale Rote Kreuz die Verwaltung des Österreichischen Hospizes und nutzte es als Feldlazarett.
W styczniu 1948 r. Brytyjczycy wycofali się ze Starego Miasta w Jerozolimie. Oficjalny zwrot hospicjum ojcowi Johannesowi Sonnen nastąpił w dniu 22 kwietnia 1948 r., jednak to Międzynarodowy Czerwony Krzyż przejął zarząd nad austriackim hospicjum i wykorzystywał go jako szpital polowy.
Am 14. Mai 1948 endete das britische Mandat über Palästina. Am gleichen Nachmittag proklamierte Dawid Ben Gurion den Staat Israel. Während des ersten arabisch-israelischen Krieges (1948-1949) wurden die Hospiz-Gebäude beschädigt. Am 10. Juni 1948 zerstörte ein Granatwerferschuss den Balkon und tötete einen Krankenpfleger und vier Patienten. Die Verwaltung lag in dieser Zeit beim Roten Kreuz und der transjordanischen Administration. Die österreichischen Ordensfrauen halfen bei der Krankenpflege mit.
14 maja 1948 r. wygasł brytyjski mandat nad Palestyną. Tego samego dnia Dawid Ben Gurion proklamował państwo Izrael. Podczas I. wojny izraelsko-arabskiej (1948-1949) budynki hospicjum zostały uszkodzone. 10 czerwca 1948 r. wystrzał z granatnika zniszczył balkon, zabijając przy tym pielęgniarza i czterech pacjentów. W tym czasie zarząd nad hospicjum sprawował Czerwony Krzyż i administracja transjordańska. Austriackie siostry zakonne zajmowały się opieką nad chorymi.
Nach dem Waffenstillstandsabkommen vom 3. April 1949 zwischen Transjordanien und Israel beschlagnahmte die jordanische Armee das Hospiz und nutzte es als Krankenhaus, weil sich die Altstadt auf dem Gebiet des vom Jordanien kontrollierten Ostjerusalem befand. Im April 1950 erfolgte die Eingliederung Ostjerusalems und der Westbank in das Gebiet von Jordanien.
Po zawarciu rozejmu przez Izrael i Transjordanię w dniu 3 kwietnia 1949 r. armia jordańska zajęła hospicjum i wykorzystywała go jako szpital, ponieważ Stare Miasto znajdowało się na obszarze kontrolowanej przez Jordanię Wschodniej Jerozolimy. W kwietniu 1950 r. Wschodnia Jerozolima razem z Zachodnim Brzegiem zostały włączone w terytorium Jordanii.
Am 20. Juli 1951 wurde König Abdallah I. von Jordanien Opfer eines Schussattentats von einem palästinensischen Attentäter in der Al-Aqsa-Moschee in Jerusalem. Der Monarch wurde sofort in das Österreichische Hospiz gebracht, wo er von den österreichischen Schwestern versorgt wurde. Der Monarch starb kurze Zeit später in den Armen der Franziskaner Ordensschwester Liliosa Fasching an seinen Verletzungen. Zehn Jahre später kommt Enkel Hussein ins Hospiz zu Besuch, Augenzeuge des Attentats und ein neuer König von Jordanien ab 1952. Er bedankte sich persönlich bei Schwester Liliosa Fasching für die aufopfernde Versorgung des sterbenden Großvaters.
W dniu 20 lipca 1951 r. król Jordanii Abdullah I został postrzelony przez palestyńskiego zamachowca w meczecie Al-Aksa w Jerozolimie. Przewieziono go natychmiast do austriackiego hospicjum, gdzie zaopiekowały się nim austriackie siostry zakonne. Wkrótce potem monarcha zmarł w objęciach siostry franciszkanki Liliosy Fasching na skutek odniesionych ran. Dziesięć lat później do hospicjum z wizytą przybył wnuk Husajn, naoczny świadek zamachu i od 1952 r. nowy król Jordanii. Osobiście podziękował on siostrze Liliosie Fasching za oddaną opiekę nad umierającym dziadkiem.
Im Jahr 1953 wurde ein vorläufiger dreijähriger Pachtvertrag zwischen der jordanischen Regierung und der Erzdiözese Wien zur Nutzung des Hospizes als Krankenhaus unterzeichnet. 1961 wurde das Vertrag verlängert. Gespräche über eine mögliche Rückgabe des Gebäudes wurden durch den Sechstagekrieg (5.-10. Juni 1967) zwischen Israel und Ägypten, Jordanien und Syrien unterbrochen.
W 1953 r. pomiędzy jordańskim rządem a wiedeńską archidiecezją została podpisana tymczasowa trzyletnia umowy dzierżawy na wykorzystanie hospicjum jako szpitala. Umowę przedłużono w 1961 r. Rozmowy na temat ewentualnego zwrotu budynku przerwała wojna sześciodniowa (5-10 czerwiec 1967 r.) między Izraelem a Egiptem, Jordanią i Syrią.
Als die Altstadt von Jerusalem von der israelischen Armee eroberte wurde, funktionierte das Gebäude als ein Kriegslazarett. Sein Status war ungewiss, weil es sich nach dem Völkerrecht im umstrittenen Teil Jerusalems befand. Obwohl das Haus offiziell schon lange Zeit kein Pilgerhaus mehr war, organisierte Rektor Franz Sauer immer wieder Pilgerreisen und führte diese auch ins Hospiz.
Po zajęciu Starego Miasta w Jerozolimie przez wojsko izraelskie, budynek pełnił funkcję szpitala polowego. Jego status był niejasny, ponieważ w świetle prawa międzynarodowego znajdował się w spornej części Jerozolimy. Mimo iż budynek oficjalnie już od dłuższego czasu nie był domem pielgrzyma, rektor Franz Sauer nadal organizował pielgrzymki i przyprowadzał je również do hospicjum.
1980 kündigte das israelische Gesundheitsministerium 24 Krankenhausangestellte, wogegen die arabische Bevölkerung vehement protestierte. Die Araber wollten es als Krankenhaus fortführen, Israel wollte das Krankenhaus schließen, und Österreich wollte das Gebäude wiederhaben und als Pilgerhospiz nutzen.
W 1980 r. izraelskie ministerstwo zdrowia wypowiedziało umowy 24 pracownikom szpitala, co spotkało się z ostrą reakcją ze strony społeczeństwa arabskiego. Arabowie chcieli nadal prowadzić szpital, Izrael chciał szpital zamknąć, natomiast Austria chciała budynek odzyskać i wykorzystać go pod hospicjum dla pielgrzymów.
Im Juli 1985 schloss das israelische Gesundheitsministerium das Krankenhaus aufgrund von Budgeteinsparungen. Es kam zu Demonstrationen und zu einem Generalstreik von Seiten der arabischen Bevölkerung. Zeitweise stand das Gebäude leer und wurde durch einen privaten Sicherheitsdienst bewacht.
W lipcu 1985 r. izraelskie ministerstwo zdrowia zamknęło szpital z powodu oszczędności budżetowych. Doszło do protestów i strajku generalnego ze strony ludności arabskiej. Przez pewien czas budynek stał pusty i był pilnowany przez prywatną firmę ochroniarską.
Im Dezember 1985 übernahmen die Rechtsanwälte Julius Schuster und Franz Eckert für das Österreichische Kuratorium das Gebäude. Am 21. Dezember 1985 fand in der Hauskapelle die erste Messfeier statt und gegen Ende des Monats traf die erste Pilgergruppe ein.
W grudniu 1985 r. prawnicy Julius Schuster i Franz Eckert przejęli budynek w imieniu austriackiego kuratorium. 21 grudnia 1985 r. w kaplicy odbyło się pierwsze nabożeństwo, a w końcu miesiąca przybyła pierwsza grupa pielgrzymów.
Das gesamte Gebäude wurde modernisiert und am 19. März 1988 wurde es feierlich geöffnet. Zum neuen Rektor des Österreichischen Hospizes wurde der Wiener Bibelwissenschaftler Dr. Wolfgang Schwarz bestellt, der diese Funktion bis zum Jahr 2004 ausübte.
Cały budynek został wyremontowany i w dniu 19 marca 1988 r. nastąpiło jego uroczyste otwarcie. Nowym rektorem austriackiego hospicjum mianowano wiedeńskiego badacza biblii dr Wolfganga Schwarza, który pełnił tę funkcję do 2004 r.
Das Österreichische Hospiz an der Via Dolorosa 37 ist ein besonderer Ort auf der Karte der Altstadt von Jerusalem. Trotz der bewegenden Geschichte versteckt sich eine Oase der Ruhe hinter einer unscheinbaren Fassade, die einen Besuch wert ist.
Austriackie Hospicjum przy Via Dolorosa 37 to szczególne miejsce na mapie Starego Miasta Jerozolimy. Pomimo burzliwej historii za niepozorną fasadą kryje się oaza spokoju, którą warto odwiedzić.
Webseite des Österreichischen Pilger-Hospizes: https://www.austrianhospice.com/